ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
Γνωστοποίηση διατάξεων του άρθρου 44 του ν. 4387/2016.(1) Υπολογισμός εισφορών υγειονομικής περίθαλψης των συνταξιούχων που καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ
Εγκ. Υπ. Εργασίας Φ.10070/23637/977/8.8.2016
Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 85 τεύχος Α’/12.5.2016, δημοσιεύθηκε ο νόμος 4387/2016 “Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας – Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού συστήματος – Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις”.
Με το άρθρο 44 αυτού καθορίζεται με ενιαίο τρόπο ο υπολογισμός των εισφορών υγειονομικής περίθαλψης των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., αντικαθιστώντας τις διατάξεις της παρ. 31 του άρθρου 1 του Ν. 4334/2015 (Α’ 80), η οποία με τις διατάξεις της περίπτωσης 2, υποπαράγραφος Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015 (Α’ 94) αναριθμήθηκε σε παρ. 30.
Ειδικότερα:
1. i. Από 1.7.2016 η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για παροχές ασθενείας σε είδος των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές σε είδος από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. καθορίζεται σε ποσοστό 6%, και υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού κύριας σύνταξης αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του άρθρου 38 του Ν. 3863/2010 (Α’ 115), όπως ισχύει και των παραγράφων 11 και 12 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (Α’ 152).
iiϊ. Σε περίπτωση συρροής περισσότερων της μίας κύριων συντάξεων στο ίδιο πρόσωπο, το ως άνω ποσοστό ύψους 6% υπολογίζεται στο άθροισμα των καταβαλλόμενων συντάξεων, ανεξαρτήτως αιτίας (από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., ή οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης), συμπεριλαμβανομένων:
α) της ειδικής προσαύξησης των συνταξιούχων του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.,
β) της προσαύξησης των μονοσυνταξιούχων του Τ.Σ.Α.Υ.
iii. Στην περίπτωση κατά την οποία οι συνταξιούχοι λαμβάνουν σύνταξη (κύρια και τυχόν επικουρική) και αποδοχές από μισθωτή εργασία ή από άσκηση επαγγέλματος ή απασχόλησης, καταβάλλεται το προβλεπόμενο ως ανωτέρω ποσοστό εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης επί των συντάξεων που λαμβάνουν, καθώς και το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη επί των πάσης φύσεως αποδοχών των μισθωτών ή το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και ανεξάρτητα απασχολούμενους επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που υπάγονται έως 31.12.2016 ή επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους από 1.1/.017 και εφεξής.
iv. Ως καταβαλλόμενο ποσό κύριας σύνταξης, επί του οποίου υπολογίζεται η ως άνω εισφορά υγειονομικής περίθαλψης, θεωρείται:
α) Για τις καταβαλλόμενες, κατά την 12.5.2016 συντάξεις, καθώς και για όσες εφαρμόζονται ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης οι προγενέστερες του ν. 4387/2016 διατάξεις, ως καταβαλλόμενο ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η εισφορά 6% ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης μετά των πάσης φύσεως προσαυξήσεων (επίδομα τέκνων, συζύγου), επιδόματος απόλυτης αναπηρίας ή εξωϊδρυματικού επιδόματος, ειδικής προσαύξησης ΤΣΜΕΔΕ και της προσαύξησης μονοσυνταξιούχων ΤΣΑΥ, μετά την αφαίρεση όλων των κρατήσεων και πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).
β) Για τις συντάξεις που θα υπολογιστούν με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού του ν. 4387/2016 (δηλαδή θα αποτελούνται από το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων των άρθρων 30 και 94 του ν. 4387/2016 και προσωπική διαφορά) συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος απόλυτης αναπηρίας και του εξωϊδρυματικού επιδόματος, ως καταβαλλόμενο ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η εισφορά 6% ορίζεται το συνολικό ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των επιμέρους ποσών. Από το συνολικό αυτό ακαθάριστο ποσό αφαιρούνται τα ποσά της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει και του άρθρου 44, παρ. 11 και 12 του ν. 3986/2011, όπως ισχύει, καθώς και τα ποσά που αντιστοιχούν στις κρατήσεις των νόμων: ν. 3865/2010 (άρθρο 11) και ν. 4002/2011 (άρθρο 2 παρ. 13 και 14) και πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).
v. Στις ως άνω περιπτώσεις ii και iii η παρακράτηση και απόδοση της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. γίνεται ως εξής:
Έκαστος φορέας ασφάλισης παρακρατεί από την καταβαλλόμενη σύνταξη και αποδίδει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την εισφορά, όπως αυτή προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω οριζόμενα. Σε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει συγχρόνως και αποδοχές από μισθωτή εργασία ή από άσκηση επαγγέλματος ή απασχόληση, η παρακράτηση και απόδοση της εισφοράς υπέρ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που αντιστοιχεί στις εν λόγω αποδοχές γίνεται από τον υπόχρεο καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, όπως κατά περίπτωση ορίζεται από τις κείμενες διατάξεις.
2. i. Από 1.1.2016 παρακρατείται εισφορά 6% υπέρ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. από τις επικουρικές συντάξεις, των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. υπολογιζόμενης επί του καταβαλλόμενου ποσού επικουρικής σύνταξης αφού αφαιρεθεί το ποσό που αντιστοιχεί στην Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (Α’ 152).
Ως καταβαλλόμενο ποσό επικουρικής σύνταξης, επί του οποίου υπολογίζεται η εν λόγω εισφορά, θεωρείται:
α) Για τις καταβαλλόμενες κατά την 12.5.2016 συντάξεις και τις καταβλητέες συντάξεις, για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση έως 31.12.2014.
– Έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναπροσαρμογής των συντάξεων, βάσει του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης μετά την αφαίρεση των ποσών που αντιστοιχούν στις κρατήσεις των νόμων ν. 3986/2011 (άρθρο 44 παρ. 13), ν. 4024/2011 (άρθρο 2, παρ. 3 και 4), ν. 4051/2012 (άρθρο 6, παρ. 2-5), ν. 4052/2012 (άρθρο 42, παρ. 1) και ν. 4093/2012 (παρ. ΙΑ5, περ. 1) πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).
– Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναπροσαρμογής των συντάξεων, βάσει του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το αναπροσαρμοσμένο ποσό σύνταξης που προκύπτει αφαιρουμένου του ποσού της ειδικής εισφοράς συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης του άρθρου 44, παρ. 13 του ν. 3986/2011, όπως ισχύει, πριν τον υπολογισμό του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).
β) Για συντάξεις, για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης από 1.1.2015 και μετά, ως καταβαλλόμενο ποσό ορίζεται το ακαθάριστο ποσό σύνταξης αφαιρουμένου του ποσού της ειδικής εισφοράς συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης του άρθρου 44, παρ. 13 του ν. 3986/2011, όπως ισχύει.”
ii. Σε περίπτωση συρροής περισσότερων, της μίας επικουρικής, συντάξεων στο ίδιο πρόσωπο, το ως άνω ποσοστό ύψους 6% υπολογίζεται στο άθροισμα των καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων, και αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011 (Α’ 152). Έκαστος φορέας επικουρικής ασφάλισης παρακρατεί από την καταβαλλόμενη επικουρική σύνταξη και αποδίδει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την εισφορά, όπως αυτή προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ως άνω περίπτωση i.
iii. Τα Ταμεία επαγγελματικής υποχρεωτικής ασφάλισης του άρθρου 36 του ν. 4052/2012 (Τ.Ε.Α.Υ.Φ.Ε., Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Τ., Τ.Ε.Α.-Ε.Α.Π.Α.Ε. και Ε.Τ.Ε.Α.Π.Ε.Π.), καθώς και τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας (Τ.Α.Π.Ι.Λ.Τ.Α.Τ. και Ταμείο Αλληλοβοήθειας Προσωπικού Τράπεζας Αμέρικαν Εξπρές, κ.λπ.), των οποίων οι συνταξιούχοι δικαιούνται και λαμβάνουν παροχές ασθένειας σε είδος από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. οφείλουν να παρακρατούν από τις καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις και να αποδίδουν στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την προβλεπόμενη εισφορά, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ως άνω περιπτώσεις i και ii.
3. Οι εν λόγω διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος ή θανάτου (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) καθώς και σε απασχολούμενους συνταξιούχους οι οποίοι υπάγονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε φορείς εκτός του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και για τους οποίους εξακολουθούν να ισχύουν τα προβλεπόμενα από τους οικείους Κανονισμούς.
4. Διευκρινίζεται ότι επί των Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης ηλικιωμένων και υπερηλίκων του άρθρου 91, καθώς και επί των επιδομάτων τέκνων της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4387/2016 (αφορά τις συντάξεις που θα υπολογιστούν με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης) δεν γίνεται παρακράτηση υπέρ υγειονομικής περίθαλψης. Ομοίως, το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ.) δεν υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Κλάδου Ασθένειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 7 του άρθρου 92.
5. Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α της παρ. 2 του άρθρου τριακοστού πρώτου του ν. 4411/2016 (Α’ 142), από 1.8.2016 έως 31.12.2016, απαλλάσσονται από την παρακράτηση εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη όλοι όσοι απώλεσαν άνω των τριάντα (30) ευρώ μηνιαίως της παροχής Ε.Κ.Α.Σ.
