Σ.Σ.Ε. 1.11.2023 Τροποποίηση "Για τους όρους εργασίας των δημοσιογράφων που απασχολούνται στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τα ΝΠΙΔ, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Α του Ν. 3429/2005"(1) Πράξη Κατάθ. Υπ. Εργασίας 18/1.12.2023 Στην Αθήνα, σήμερα 1η Νοεμβρίου 2023 μεταξύ: 1. Της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.), που εδρεύει στην Αθήνα (οδός Ακαδημίας αριθ. 20), όπως εκπροσωπείται νόμιμα από την Πρόεδρο του Δ.Σ. Μαρία Αντωνιάδου και τον Γενικό Γραμματέα Σταύρο Καπάκο. 2. Της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου (Ε.Σ.Π.Η.Τ.), που εδρεύει στην Αθήνα (οδός Βαλαωρίτου αριθ. 9), όπως εκπροσωπείται νόμιμα από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. Θεμιστοκλή Μπερεδήμα και τον Γενικό Γραμματέα Αθανάσιο Αλατά. 3. Του Ελληνικού Δημοσίου, όπως νομίμως εκπροσωπείται για την υπογραφή της παρούσας από τον Υφυπουργό Οικονομικών κ. Αθανάσιο Πετραλιά και τον Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό κ. Ιωάννη Μπρατάκο συμφωνούνται και γίνονται αποδεκτά τα εξής: 1. Την 5 Αυγούστου 2022 υπεγράφη από τους εδώ συμβαλλόμενους η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Σ.Σ.Ε.) "Για τους όρους εργασίας των δημοσιογράφων που απασχολούνται στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τα ΝΠΙΔ, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Α του Ν.3429/2005". Η ως άνω Σ.Σ.Ε. έλαβε αρ. Πράξης Κατάθεσης στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων 19/11 Αυγούστου 2022. 2. Με τον εκ των εισαγωγικών όρων της ανωτέρω Σ.Σ.Ε. ο οποίος τιτλοφορείται "ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ" συμφωνήθηκαν τα εξής: "Με τις διατάξεις της παρούσας ρυθμίζονται οι όροι εργασίας των δημοσιογράφων που απασχολούνται στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τα ΝΠΙΔ, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Α του Ν.3429/2005". 3. Ήδη, με την παρούσα, τα εδώ συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν στην τροποποίηση του υπό 2 ανωτέρω αναφερόμενου όρου με τίτλο "Πεδίο εφαρμογής", με ημερομηνία ισχύος της τροποποίησης την 01.01.2022, ως ακολούθως: "Πεδίο εφαρμογής Με τις διατάξεις της παρούσας ρυθμίζονται οι όροι εργασίας των δημοσιογράφων που απασχολούνται στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ και τα νομικά πρόσωπα αυτών, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τα ΝΠΙΔ, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Α του Ν.3429/2005". 4. Κατά τα λοιπά ισχύει η από 5 Αυγούστου 2022 Σ.Σ.Ε. (Π.Κ.19/11.8.2022), ως συμφωνήθηκε και υπεγράφη. 5. Το κωδικοποιημένο κείμενο της Σ.Σ.Ε., όπως διαμορφώθηκε κατόπιν της τροποποίησης δυνάμει του όρου 3 της παρούσας, παρατίθεται κατωτέρω ως εξής: "Πεδίο εφαρμογής Με τις διατάξεις της παρούσας ρυθμίζονται οι όροι εργασίας των δημοσιογράφων που απασχολούνται στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ και τα νομικά πρόσωπα αυτών, τις δημόσιες επιχειρήσεις και τα ΝΠΙΔ, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Α του Ν.3429/2005. Προοίμιο Κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας Η εργοδοσία και οι συντάκτες, τόσο στις μεταξύ τους σχέσεις όσο και κατά την άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος, θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας όπως αυτοί έχουν διαμορφωθεί από την μακροχρόνια δημοσιογραφική πρακτική και έχουν διατυπωθεί στα καταστατικά και τις Αρχές Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ, της ΕΣΠΗΤ και των διεθνών δημοσιογραφικών οργανώσεων. Τα συμβαλλόμενα μέρη διακηρύσσουν ότι: 1. Η δημοσιογραφία είναι λειτούργημα. 2. Η αλήθεια και η παρουσίασή της αποτελείτο κύριο μέλημα του δημοσιογράφου. 3. Ο δημοσιογράφος υπερασπίζεται παντού και πάντοτε την ελευθερία της έκφρασης, την ελεύθερη και ανεμπόδιστη διακίνηση των ιδεών και των ειδήσεων καθώς και το δικαίωμα του αντίλογου. 4. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, οι θεσμοί, τα ήθη και τα έθιμα των Εθνών, των λαών και των φυλών καθώς και ο οικογενειακός και ατομικός βίος των ανθρώπων είναι σεβαστά και απαραβίαστα. 5. Η υπεράσπιση των λαϊκών ελευθεριών και του δημοκρατικού πολιτεύματος καθώς και η προαγωγή των κοινωνικών και πολιτειακών θεσμών, αποτελούν πρωταρχικό καθήκον του δημοσιογράφου. 6. Ο σεβασμός και η υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος, πρέπει να εμπνέουν τον δημοσιογράφο κατά την άσκηση του λειτουργήματος του. 7. Ο δημοσιογράφος κατά την άσκηση του λειτουργήματος του απορρίπτει κάθε παρέμβαση, που αποβλέπει στην απόκρυφη της αλήθειας ή την παραποίησή της. 8. Η πρόσβαση στις πηγές των ειδήσεων είναι ελεύθερη και ανεμπόδιστη για το δημοσιογράφο. 9. Η τήρηση του επαγγελματικού απορρήτου και η μη αποκάλυψη των πηγών των ειδήσεων αποτελεί βασικό καθήκον αλλά και δικαίωμα των δημοσιογράφων. 10. Το (δημοσιογραφικό λειτούργημα δεν επιτρέπεται να ασκείται για ιδιοτελείς σκοπούς. Ο δημοσιογράφος δεν δέχεται κανένα πλεονέκτημα, παροχή ή υπόσχεση παροχής, που του προσφέρεται με αντάλλαγμα τον περιορισμό της ανεξαρτησίας της γνώμης του κατά την άσκηση του λειτουργήματος του. Η προβολή και ο εκθειασμός των εγκληματικών και τρομοκρατικών πράξεων είναι απαράδεκτος για τον δημοσιογράφο. Άρθρο 1 Πνευματικά δικαιώματα 1. Τα έργα του πνεύματος τα οποία δημιουργούνται από δημοσιογράφους σε εκτέλεση σύμβασης οποιασδήποτε μορφής με φορείς του δημόσιου τομέα όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 51 του ν.1892/1990, ανήκουν στο σύνολο τους στους δημιουργούς. Ο φορέας του δημόσιου τομέα αποκτά μια μη αποκλειστική περιορισμένη άδεια χρήσης επί του έργου αποκλειστικά για τους σκοπούς της σύμβασης. 2. Η εφαρμογή διατάξεων του δικαίου της ΕΕ ή διατάξεων του ελληνικού δικαίου σε εναρμόνιση με το δίκαιο της ΕΕ αποτελεί αντικείμενο γενικών συλλογικών συμβάσεων μεταξύ των δημοσιογραφικών Ενώσεων και του Δημοσίου. Άρθρο 2 Σεμινάρια εκπαίδευσης Ρητά συμφωνείται ότι με στόχο την αναβάθμιση του δημοσιογραφικού έργου τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν όπως μελετήσουν, πραγματοποιήσουν και καθιερώσουν σεμινάρια εκπαίδευσης και δεοντολογίας για τους δημοσιογράφους τουλάχιστον σε 6μηνη βάση. Άρθρο 3 Απόρρητο Η τήρηση του επαγγελματικού απορρήτου και η μη αποκάλυψη των πηγών των ειδήσεων, αποτελεί βασικό καθήκον αλλά και δικαίωμα των συντακτών. Άρθρο 4 Δημοσιογραφικές αποστολές Στις δημοσιογραφικές αποστολές σε ζώνες πολεμικών επιχειρήσεων ή περιοχές που δοκιμάζονται από φυσικές καταστροφές και ανθρωπιστικές κρίσεις ή στις οποίες έχουν εκδηλωθεί ή ενδημούν επιδημίες, το δημόσιο μέσο που απασχολεί τον συντάκτη είναι υποχρεωμένο να του παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό για την εκτέλεση της αποστολής του καθώς και να έχει λάβει όλα τα πρόσφορα προπαρασκευαστικά μέτρα για την ασφάλεια και την ασφάλισή του. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις συστάσεις της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων: 1) Εξοπλισμός - Αλεξίσφαιρα γιλέκα επιπέδου βαλλιστικής απειλής IV ή τουλάχιστον ΜΙΑ με επιπλέον αποσπώμενες πλάκες με επίπεδο θωράκισης IV (σύμφωνα με τα πρότυπα του NIJ των ΗΠΑ). - Κράνος επιπέδου απειλής ΙΙΙΑ (σύμφωνα με τα πρότυπα του NIJ των ΗΠΑ). 2) Ασφάλιση για πολεμική ζώνη (IFJ Battleface που καλύπτει τραυματισμούς κλπ στο πεδίο). 3) Τήρηση πρωτοκόλλων αξιολόγησης ρίσκου και πολιτικών ασφαλείας οι οποίες περιλαμβάνουν: α) εκπαίδευση στελεχών στη διαχείριση κρίσεων (πχ. ανάγκη εκκένωσης, κατάσταση ομηρίας απεσταλμένων), β) διασφάλιση ότι οι απεσταλμένοι δημοσιογράφοι κατανοούν τους κινδύνους της αποστολής σε εμπόλεμη ζώνη, μέσω συμπλήρωσης ανάλογου ερωτηματολογίου το οποίο εγκρίνουν στελέχη του οργανισμού που έχουν οριστεί ως υπεύθυνα για την αξιολόγηση ρίσκου. 4) Εκπαίδευση για την ασφάλεια σε εχθρικό περιβάλλον (με εκπαίδευση για τις πρώτες βοήθειες σε πεδίο μάχης) και μετεκπαίδευση κάθε 2 χρόνια, σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ. Άρνηση εκτέλεσης δημοσιογραφικής αποστολής Ο συντάκτης δικαιούται να αρνηθεί για σοβαρούς λόγους την εκτέλεση δημοσιογραφικής αποστολής σε ζώνες πολεμικών επιχειρήσεων ή περιοχές που δοκιμάζονται από φυσικές καταστροφές και ανθρωπιστικές κρίσεις ή στις οποίες έχουν εκδηλωθεί ή ενδημούν επιδημίες. Σε περίπτωση που ο συντάκτης συμμετάσχει σε αποστολή σε ζώνες πολεμικών επιχειρήσεων ή περιοχές που δοκιμάζονται από φυσικές καταστροφές και ανθρωπιστικές κρίσεις ή στις οποίες έχουν εκδηλωθεί ή ενδημούν επιδημίες, οι οποίες απαραιτήτως προηγουμένως πρέπει να έχουν κηρυχθεί ως τέτοιες από δημόσιο φορέα, μετά την επιστροφή του δικαιούται από μία (1) έως δέκα (10) ημέρες ρεπό ως εξής: - μία (1) ημέρα ρεπό σε περίπτωση που η αποστολή διαρκεί μία (1) ημέρα - δύο (2) ημέρες ρεπό σε περίπτωση που η αποστολή διαρκεί από δύο (2) ημέρες έως και τέσσερις (4) ημέρες - τρεις (3) ημέρες ρεπό σε περίπτωση που η αποστολή διαρκεί πέντε (5) ημέρες - πέντε (5) ημέρες ρεπό σε περίπτωση που η αποστολή διαρκεί πάνω από πέντε (5) ημέρες - δέκα (10) ημέρες ρεπό σε περίπτωση που η αποστολή διαρκεί πάνω από ένα (1) μήνα Σε περίπτωση που ο συντάκτης λόγω της συμμετοχής του σε αποστολή σε μία από τις περιοχές της προηγούμενης παραγράφου έχασε τη ζωή του ή έγινε ολικά ανίκανος για εργασία, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να του καταβάλλει, με βάση τις ακαθάριστες τακτικές μηνιαίες αποδοχές του κατά το χρόνο της επέλευσης του περιστατικού, αποζημίωση ίση με τις αποδοχές πέντε (5) ετών. Σε περίπτωση θανάτου την αποζημίωση αυτή δικαιούται η χήρα, τα ανήλικα ορφανά και οι προστατευόμενοι γονείς του κατ' ισομοιρία. Σε περίπτωση που ο συντάκτης λόγω της συμμετοχής του σε αποστολή σε μία από τις παραπάνω περιοχές έγινε μερικά ανίκανος για εργασία, δικαιούται ως αποζημίωση τις τακτικές μηνιαίες αποδοχές του για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ανικανότητά του και σε κάθε περίπτωση μέχρι τρία (3) έτη. Η ανικανότητα για εργασία και η διάρκειά της σε περίπτωση διαφωνίας διαπιστώνεται από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) του ΕΦΚΑ ή δημόσιο νοσοκομείο αν πρόκειται για ασφαλισμένο των ΕΤΑΣ/ΤΕΑΣ. Η ως άνω αποζημίωση καταβάλλεται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ισάριθμες με τους μήνες αποζημίωσης, είναι άσχετη προς κάθε άλλη συναφή υποχρέωση του εργοδότη απέναντι στο συντάκτη ή τους κληρονόμους του και δεν συμψηφίζεται προς τα ποσά, τα οποία αυτός ή οι κληρονόμοι του εισπράττουν συνεπεία υποχρεωτικής από το νόμο ή προαιρετικής ασφάλισής του. Περαιτέρω σε περίπτωση απώλειας ζωής ή ανικανότητας για εργασία δεν αποκλείεται πρόσθετη αποζημίωση κατά τις κοινές διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, ιδιαίτερα αν αυτή προκλήθηκε από παραλείψεις του ανωτέρω άρθρου. Άρθρο 5 Ωράριο δημοσιογράφων Οι δημοσιογράφοι που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας, οφείλουν να προσφέρουν, εκτός ευνοϊκότερης ρύθμισης, την εργασία τους επτά (7) ώρες την ημέρα και επί πέντε (5) ημέρες την εβδομάδα. Οι ρεπόρτερς και οι δημοσιογράφοι που εργάζονται στα Γραφεία Τύπου, καθώς και οι ανταποκριτές των δημόσιων μέσων σε χώρες του εξωτερικού, εκτελούν την εργασία που τους ανατίθεται από τον προϊστάμενό τους ο οποίος βεβαιώνει τυχόν χρονική υπέρβαση του ανωτέρω ωραρίου. Κατά τα λοιπά τυγχάνει εφαρμογής η περί υπέρβασης των νομίμων χρονικών ορίων εργασίας νομοθεσία. Οι δημοσιογράφοι απασχολούνται με βάση πρόγραμμα εργασίας που καταρτίζεται καταρχήν από τον άμεσο προϊστάμενό τους. Το εν λόγω πρόγραμμα και κάθε τροποποίησή του, που προκύπτει λόγω υπηρεσιακών αναγκών εγκρίνεται στο τέλος κάθε εβδομάδας από την αρμόδια διοικητική υπηρεσία. Οποιαδήποτε κάρτα εισόδου-εξόδου τυχόν χορηγηθεί θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για λόγους ασφαλείας. Άρθρο 6 Οργανικές μονάδες με ενημερωτικό έργο Στις οργανικές μονάδες των φορέων του πεδίου εφαρμογής της παρούσης στις οποίες απασχολούνται δημοσιογράφοι και το κύριο αντικείμενό τους είναι η παροχή ενημερωτικού έργου προΐσταται πάντα δημοσιογράφος. Άρθρο 7 Συνδικαλιστικά δικαιώματα και συνδικαλιστικές διευκολύνσεις 1. Απαγορεύεται στους εργοδότες, σε πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασμό τους και σε οποιοδήποτε τρίτο να προβαίνουν σε οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη που κατατείνει στην παρακώλυση της άσκησης των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων και ιδιαίτερα: α) να επιβάλλουν ή να παρεμποδίζουν με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο την προσχώρηση εργαζομένων σε ορισμένη συνδικαλιστική οργάνωση, β) να απαιτούν από τους εργαζομένους δήλωση συμμετοχής, μη συμμετοχής ή αποχώρησης από συνδικαλιστική οργάνωση, γ) να υποστηρίζουν ορισμένη συνδικαλιστική οργάνωση ή με οικονομικά ή με άλλα μέσα, δ) να επεμβαίνουν με οποιοδήποτε τρόπο στη διοίκηση, στη λειτουργία και στη δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ε) να μεταχειρίζονται με ευμένεια ή δυσμένεια τους εργαζομένους, ανάλογα με τη συμμετοχή τους σε ορισμένη συνδικαλιστική οργάνωση. 2. Είναι άκυρη η καταγγελία της σχέσης εργασίας για νόμιμη συνδικαλιστική δράση. 3. Είναι άκυρη η καταγγελία της σχέσης εργασίας: α) των μελών της διοίκησης, σύμφωνα με το άρθρο 92 Α.Κ., της συνδικαλιστικής οργάνωσης, β) των μελών της προσωρινής σύμφωνα με το άρθρο 79 Α.Κ. διοίκησης συνδικαλιστικής οργάνωσης που διορίζει το δικαστήριο σύμφωνα με το άρθρο 69 του Αστικού Κώδικα και γ) των μελών της διοίκησης που εκλέγονται προσωρινά κατά την ίδρυση συνδικαλιστικής οργάνωσης. δ) του εκπροσώπου των δημοσιογράφων στο μικτό συμβούλιο των οικείων Ενώσεων. Η απαγόρευση ισχύει κατά τη διάρκεια της θητείας και ένα χρόνο μετά τη λήξη της. 4. Τη σειρά των μελών που προστατεύονται ορίζει το καταστατικό. Εάν το καταστατικό δεν προβλέπει, προστατεύονται κατά σειρά ο Πρόεδρος, Αναπλ. Πρόεδρος ή Αντιπρόεδροι, Γενικός Γραμματέας, Ταμίας, Ειδικός Γραμματέας, και οι λοιποί κατά την τάξη της εκλογής τους. 5. Ρητά συμφωνείται ότι το 80% των δημοσιογράφων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα πρέπει να είναι μέλη των οικείων δημοσιογραφικών Ενώσεων-μελών της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών - ΕΣΗΕΑ, Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας, Θράκης - ΕΣΗΕΜ-Θ, Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας – ΕΣΗΕΘ ΣτΕΕ, Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου, Ηπείρου και Νήσων - ΕΣΗΕΠΗΝ και Ένωση Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου - ΕΣΠΗΤ). 6. Η εργοδοτική πλευρά για τη συνδικαλιστική διευκόλυνση των Ενώσεων συμφωνεί ότι θα παραχωρεί γραφεία για τους εργασιακούς εκπροσώπους των Ενώσεων. Άρθρο 8 Άδειες - Άδεια ετήσια Οι ημέρες της ετήσιας κανονικής άδειας των δημοσιογράφων καθορίζονται ως εξής: α) Όσοι έχουν μέχρι και 8 χρόνια υπηρεσίας και προϋπηρεσίας δικαιούνται τόσες ημέρες άδειας όσες προβλέπονται από την εργατική νομοθεσία. β) Για κάθε έτος απασχόλησης πέραν από τα οκτώ (8) έτη υπηρεσίας και προϋπηρεσίας η ετήσια άδεια αυξάνεται κατά δύο (2) εργάσιμες ημέρες το έτος και μέχρι να συμπληρωθούν τριάντα μία (31) συνολικά εργάσιμες ημέρες ετήσιας κανονικής άδειας. γ) Και μετά την αύξηση των ημερών της ετήσιας κανονικής άδειας των συντακτών το επίδομα αδείας δεν αυξάνεται αλλά παραμένει στα νόμιμα όρια. Δηλαδή οι άδειες έχουν ως εξής: Με τη συμπλήρωση 1 έτους 20 Με τη συμπλήρωση 2 ετών 21 Με τη συμπλήρωση 3 ετών και έως τη συμπλήρωση 8 ετών 22 Μετά τη συμπλήρωση του 8ου χρόνου 24 Μετά τη συμπλήρωση του 9ου χρόνου 26 Μετά τη συμπλήρωση του 10ου χρόνου 28 Μετά τη συμπλήρωση του 11ου χρόνου 30 Μετά τη συμπλήρωση του 12ου χρόνου 31 Στις ημέρες αδείας που δικαιούται ο εργαζόμενος συνυπολογίζονται μόνο οι εργάσιμες ημέρες. Δεν συμπεριλαμβάνονται οι παρεμβαλλόμενες Κυριακές, επίσημες ή εθιμικές αργίες, άλλες ημέρες ανάπαυσης ή Σάββατα ή άλλη έκτη ημέρα, όπως οι προαιρετικές αργίες όταν δεν απασχολείται σ' αυτές το προσωπικό. Επίσης, δεν περιλαμβάνονται στην άδεια οι ημέρες κατά τις οποίες ο εργαζόμενος ασθένησε κατά τη διάρκειά της. Στην περίπτωση αυτή και εφόσον η ασθένεια αποδεικνύεται νόμιμα θεωρείται ότι η άδεια διακόπηκε και παρατείνεται κατά αριθμό ημερών ανάλογο με εκείνο των ημερών ασθενείας. Η κανονική άδεια είναι αναφαίρετο δικαίωμα του εργαζόμενου από το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται να παραιτηθεί. Η κανονική άδεια χορηγείται ολόκληρη μέσα στο χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου ως την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Τμηματικά μπορεί να χορηγηθεί η κανονική άδεια μόνο αν το ζητήσει ο εργαζόμενος ή αν το επιβάλλουν εξαιρετικοί υπηρεσιακοί λόγοι. Στην περίπτωση που θα χορηγηθεί τμηματικά η άδεια στον εργαζόμενο χωρίς τη θέληση του, χορηγείται υποχρεωτικά και εφόσον το ζητήσει ο δικαιούχος τμήμα άδειας τουλάχιστον 15 συνεχών εργασίμων ημερών μέσα στο χρονικό διάστημα από την 1η Ιουνίου ως την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους. Η άδεια που χορηγήθηκε διακόπτεται λόγω ασθενείας ή με αίτηση του εργαζομένου. Σε περίπτωση διακοπής της άδειας λόγω εξαιρετικών και απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών, ο εργαζόμενος δικαιούται να αποζημιωθεί μόνο για τη δαπάνη των μεταφορικών εξόδων του στην οποία υποβλήθηκε εξαιτίας της διακοπής. Άρθρο 9 Άδειες αναρρωτικές 1. Στον εργαζόμενο που είναι ασθενής ή χρειάζεται να αναρρώσει, χορηγείται αναρρωτική άδεια με αποδοχές τόσων μηνών όσα είναι τα έτη της υπηρεσίας του, από την οποία αφαιρείται το σύνολο των αναρρωτικών αδειών που τυχόν έχει λάβει μέσα στην προηγούμενη πενταετία. Αναρρωτική άδεια χορηγούμενη χωρίς διακοπή δεν μπορεί να υπερβεί τους δώδεκα (12) μήνες. Χρόνος υπηρεσίας τουλάχιστον έξι (6) μηνών θεωρείται ως πλήρες έτος. Εργαζόμενος ο οποίος δεν έχει συμπληρώσει χρόνο υπηρεσίας έξι (6) μηνών, δικαιούται να λάβει τις βραχυχρόνιες αναρρωτικές άδειες που προβλέπονται στην παρ. 3. Μετά την εξάντλησή της, ο εργαζόμενος δικαιούται να λάβει άδεια άνευ αποδοχών. 2. Στην αναρρωτική άδεια συνυπολογίζονται και οι ημέρες απουσίας λόγω ασθενείας που προηγήθηκαν της άδειας. 3. Βραχυχρόνιες αναρρωτικές άδειες χορηγούνται με γνωμάτευση θεράποντος ιατρού μέχρι οκτώ (8) ημέρες κατ' έτος. Δύο εξ αυτών, αλλά όχι συνεχόμενες μπορούν να χορηγούνται με υπεύθυνη δήλωση του εργαζομένου. 4. Στον εργαζόμενο που πάσχει από δυσίατο νόσημα, χορηγείται αναρρωτική άδεια, της οποίας η διάρκεια είναι διπλάσια από τη διάρκεια των αδειών των προηγούμενων παραγράφων. Άρθρο 10 Άδειες μητρότητας Α. Άδεια τοκετού και λοχείας 1. Στις εργαζόμενες που κυοφορούν, χορηγείται άδεια μητρότητας με πλήρεις αποδοχές δύο (2) μήνες πριν και τρεις (3) μήνες μετά τον τοκετό. Σε περίπτωση απόκτησης τέκνου πέραν του 3ου, η μετά τον τοκετό άδεια προσαυξάνεται κάθε φορά κατά δύο (2) μήνες. Σε πολύδυμη κύηση η άδεια λοχείας προσαυξάνεται κατά ένα (1) μήνα για κάθε τέκνο πέραν του 1ου. 2. Όταν ο τοκετός πραγματοποιείται σε χρόνο μεταγενέστερο από αυτόν που είχε πιθανολογηθεί αρχικά, η άδεια που είχε χορηγηθεί παρατείνεται μέχρι την πραγματική ημερομηνία του τοκετού, χωρίς αυτή η παράταση να συνεπάγεται αντίστοιχη μείωση του χρόνου της αδείας που χορηγείται μετά τον τοκετό. Όταν ο τοκετός πραγματοποιηθεί σε χρόνο προγενέστερο από αυτόν που είχε αρχικά πιθανολογηθεί, το υπόλοιπο της άδειας χορηγείται μετά τον τοκετό, ώστε να εξασφαλιστεί συνολικός χρόνος πέντε (5) μηνών. 3. Σε κυοφορούσες εργαζόμενες που έχουν ανάγκη ειδικής θεραπείας, μετά την εξάντληση της αναρρωτικής άδειας με αποδοχές, χορηγείται κανονική άδεια κυοφορίας με αποδοχές μετά από βεβαίωση θεράποντος ιατρού και Δ/ντή Γυναικολογικής ή Μαιευτικής Κλινικής ή τμήματος δημόσιου νοσηλευτικού ιδρύματος. 4. Η άδεια αρχίζει, κατά την ελεύθερη επιλογή της εγκύου, μεταξύ της 45ης και 60ης ημέρας πριν από την πιθανολογούμενη ημέρα του τοκετού. Αν το παιδί γεννηθεί νεκρό ή πεθάνει μετά τη γέννηση του, η άδεια παύει να ισχύει κατά το υπόλοιπο της, μετά την 30η ημέρα από τον τοκετό ή το θάνατο του παιδιού. 5. Κάθε εργαζόμενη γυναίκα που βρίσκεται σε κατάσταση εγκυμοσύνης και έχει πληροφορήσει τον εργοδότη της για την κατάστασή της, απαλλάσσεται από την εργασία χωρίς περικοπή αποδοχών, για να υποβάλλεται σε εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου, εφόσον αυτές οι εξετάσεις πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας. Β. Άδεια υιοθεσίας Σε εργαζόμενους που υιοθετούν τέκνο καθώς και σε εργαζόμενους που γίνονται ανάδοχοι γονείς σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του ν. 4538/2018 (Α' 85) "Μέτρα για την προώθηση των Θεσμών της Αναδοχής και Υιοθεσίας και άλλες διατάξεις", χορηγείται άδεια τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την περαίωση της διαδικασίας της υιοθεσίας ή της αναδοχής αντίστοιχα, εφόσον το υιοθετημένο ή το αναδεχόμενο τέκνο είναι ηλικίας έως έξι (6) ετών. Ένας μήνας από την άδεια αυτή μπορεί να καλύπτει απουσία τού εργαζομένου κατά το προ της υιοθεσίας ή της αναδοχής διάστημα. Αν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι, με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους καθορίζεται ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση των διευκολύνσεων του παρόντος άρθρου, εκτός αν με την ανωτέρω κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικά διαστήματα που ο καθένας θα κάνει χρήση, αλλά πάντοτε διαδοχικώς και μέσα στα χρονικά όρια της προηγούμενης παραγράφου. Γ. Άδεια παρένθετης μητέρας Η κυοφόρος μητέρα εργαζόμενη δικαιούται την άδεια μητρότητας με πλήρεις αποδοχές, δύο (2) μήνες πριν και τρεις (3) μήνες μετά τον τοκετό. Η εργαζόμενη μητέρα δικαιούται τμήμα άδειας μητρότητας, και συγκεκριμένα την άδεια λοχείας, ήτοι τρεις (3) μήνες άδεια με πλήρεις αποδοχές μετά τον τοκετό της παρένθετης μητέρας. Επίσης, δικαιούται τη μείωση του χρόνου εργασίας κατά δύο (2) ώρες ημερησίως εφόσον το τέκνο είναι ηλικίας έως δύο (2) ετών και κατά μία (1) ώρα, εφόσον το τέκνο είναι ηλικίας από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών, ή εναλλακτικά την εννεάμηνη άδεια με αποδοχές για ανατροφή του παιδιού. Δ. Άδεια ανατροφής τέκνου 1. Ο γονέας εργαζόμενος δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού. Εναλλακτικά δικαιούται μειωμένο χρόνο εργασίας κατά δύο (2) ώρες ημερησίως, εφόσον έχει παιδιά ηλικίας μέχρι δύο (2) ετών και κατά μία (1) ώρα εφόσον έχει παιδιά ηλικίας από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών. 2. Γονέας άγαμος, χήρος ή διαζευγμένος ή με αναπηρία 50% και άνω δικαιούται επιπλέον 6 μήνες μειωμένο ωράριο εργασίας κατά μία (1) ώρα ή προσαυξάνεται κατά ένα (1) μήνα η άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, αν κάνει χρήση του ανωτέρω 9μηνου. 3. Σε γέννηση 4ου τέκνου δικαιούται επιπλέον δύο (2) έτη μειωμένο ωράριο κατά μία (1) ώρα ημερησίως. 4. Σε γέννηση διδύμων/τριδύμων κλπ επιπλέον έξι (6) μήνες ανά τέκνο αν κάνει χρήση του 9μήνου. 5. Αν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι, με κοινή τους δήλωση καθορίζεται ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου ή της άδειας ανατροφής, εκτός αν με την ανωτέρω κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικά διαστήματα που ο καθένας θα κάνει χρήση, αλλά πάντοτε διαδοχικώς και μέσα στα χρονικά όρια της παραγράφου Δ' του παρόντος. Αν η σύζυγος του εργαζόμενου ή ο σύζυγος της εργαζόμενης εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, εφόσον δικαιούται όμοιων ολικώς ή μερικώς διευκολύνσεων, ο σύζυγος ή η σύζυγος εργαζόμενος δικαιούται να κάνει χρήση των διευκολύνσεων της παραγράφου Δ.1. κατά το μέρος που ο/η σύζυγος αυτού/ής δεν κάνει χρήση των δικών του/της δικαιωμάτων ή κατά το μέρος που αυτά υπολείπονται των διευκολύνσεων της παραγράφου Δ.1. 6. Σε περίπτωση διάστασης, διαζυγίου, χηρείας ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια της παραγράφου Δ.1. δικαιούται ο γονέας που ασκεί την επιμέλεια. 7. Στους εργαζόμενους ή τις εργαζόμενες που έχουν χηρέψει και στον άγαμο ή την άγαμο γονέα που έχουν την επιμέλεια παιδιού χορηγείται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργασίμων ημερών το χρόνο πέραν αυτής που δικαιούται με άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα δικαιούται άδεια οκτώ (8) εργάσιμων ημερών. 8. Η ανωτέρω άδεια της παραγράφου Δ.7. χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας των παιδιών ηλικίας μέχρι δεκαεπτά (17) ετών συμπληρωμένων, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με την Υπηρεσία, σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτει χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής αδείας. 9. Κάθε εργαζόμενος γονέας έχει δικαίωμα γονικής άδειας ανατροφής του παιδιού μέχρις ότου συμπληρώσει την ηλικία των έξι (6) ετών, με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής προς αυτό. Για τη χορήγηση της γονικής άδειας ανατροφής οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει ένα (1) χρόνο συνεχόμενης ή διακεκομμένης εργασίας στην εργοδότρια, εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα από ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, Διαιτητικών Αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και εργαζομένων. Η γονική άδεια ανατροφής είναι άνευ αποδοχών, χορηγείται εγγράφως για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων (4) μηνών και αποτελεί ατομικό δικαίωμα κάθε γονέα, χωρίς δυνατότητα μεταβίβασης. Η γονική άδεια ανατροφής χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά, με βάση σχετική αίτηση του εργαζόμενου, όπου διευκρινίζεται η έναρξη και η λήξη της. Η γονική άδεια ανατροφής χορηγείται με βάση τη σειρά προτεραιότητας των απασχολούμενων για κάθε ημερολογιακό έτος. Αιτήσεις χορήγησης γονικής άδειας γονέων παιδιών με αναπηρία, με μακροχρόνια ή αιφνίδια ασθένεια και μόνων γονέων λόγω θανάτου γονέα, ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης τέκνων χορηγούνται με απόλυτη προτεραιότητα. Αν υπάρχουν περισσότερα παιδιά το δικαίωμα των γονέων είναι αυτοτελές για το καθένα από αυτά εφ' όσον από τη λήξη της άδειας που δόθηκε για το προηγούμενο παιδί μεσολάβησε ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον εργοδότη εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα από ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, Διαιτητικών Αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και εργαζομένων. Αν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι, αποφασίζουν με κοινή δήλωσή τους, κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα. Σε περίπτωση θανάτου γονέα, ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης τέκνου, η γονική άδεια ανατροφής χορηγείται στο διπλάσιο στον άλλο γονέα. Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου το δικαίωμα είναι αυτοτελές για κάθε γονέα. Τη γονική άδεια ανατροφής δικαιούται και ο εργαζόμενος ο οποίος υιοθετεί ή αναδέχεται τέκνο ηλικίας έως έξι (6) ετών. Η άδεια χορηγείται μετά την περαίωση της διαδικασίας υιοθεσίας ή αναδοχής, ενώ τμήμα αυτής μπορεί να χορηγείται, με αίτηση του εργαζόμενου και στο προ της ολοκλήρωσης των ως άνω διαδικασιών διάστημα. Το ανωτέρω δικαίωμα ισχύει μέχρι τα οκτώ (8) έτη του παιδιού, σε περίπτωση που η διαδικασία υιοθεσίας ή αναδοχής δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των έξι (6) ετών αυτού. 10. Όταν ο ένας γονέας λάβει την άδεια της παραγράφου Δ.9. του παρόντος, ο άλλος δεν έχει δικαίωμα να κάνει χρήση των διευκολύνσεων της παραγράφου Δ.1. του άρθρου αυτού για το ίδιο διάστημα. Άρθρο 11 Ειδικές άδειες - Άδεια γάμου Οι εργαζόμενοι δικαιούνται άδεια γάμου δέκα πέντε (15) αλλεπάλληλων εργασίμων ημερών με αποδοχές, η οποία δεν συμψηφίζεται με την κανονική άδεια αναψυχής. - Άδεια γέννησης Σε περίπτωση γέννησης παιδιού, ο πατέρας δικαιούται δεκατέσσερις (14) ημέρες άδεια με αποδοχές. Η άδεια αυτή χορηγείται και στην περίπτωση υιοθεσίας. - Άδεια πένθους Στον εργαζόμενο χορηγείται άδεια τριών (3) ημερών με αποδοχές σε περίπτωση θανάτου συζύγου ή συγγενούς μέχρι δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. - Άδεια παράστασης Στον εργαζόμενο που καλείται να εμφανιστεί με οποιαδήποτε ιδιότητα σε πειθαρχικό Συμβούλιο ή άλλο συλλογικό όργανο ή συμμετέχει σε δίκη ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου, είτε για την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος, χορηγείται άδεια με αποδοχές διάρκειας μίας (1) έως τριών (3) ημερών για την εκπλήρωση της υποχρέωσής του. - Αιμοδοτική άδεια Ο εργαζόμενος που ανταποκρίνεται σε πρόσκληση από υπηρεσία αιμοληψίας για κάλυψη έκτακτης ανάγκης, καθώς και ο υπάλληλος ο οποίος μετέχει σε οργανωμένη ομαδική αιμοληψία δικαιούται ειδικής άδειας απουσίας, με πλήρεις αποδοχές, δύο (2) ημερών. Οι δύο αυτές ημέρες άδειας είναι πέραν της ημέρας αιμοδοσίας και μπορούν να ληφθούν είτε συνεχόμενα με το χρόνο της αιμοδοσίας ή οποτεδήποτε μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος. Σε κάθε περίπτωση δεν μεταφέρονται στο επόμενο ημερολογιακό έτος. Σημειώνεται ότι η ίδια ως άνω άδεια χορηγείται και στην περίπτωση λήψης αιμοπεταλίων. - Άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης 1. Οι εργαζόμενοι που έχουν τέκνα, τα οποία παρακολουθούν μαθήματα σε δημόσια ή ιδιωτικά ιδρύματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δικαιούνται να απουσιάζουν ορισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους, για να επισκεφθούν το εκπαιδευτικό ίδρυμα των τέκνων τους και να ενημερωθούν για την επίδοση 2. Η συνολική διάρκεια της δικαιούμενης άδειας καθορίζεται ως εξής: α) Ο γονέας-εργαζόμενος που έχει ένα (1) τέκνο, το οποίο παρακολουθεί μαθήματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δικαιούται άδεια έως τέσσερις (4) ημέρες το έτος. β) Ο γονέας-εργαζόμενος που έχει δύο (2) τέκνα και άνω, τα οποία παρακολουθούν μαθήματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δικαιούται έως πέντε (5) ημέρες το έτος. Σε περίπτωση που τα τέκνα παρακολουθούν μαθήματα σε ιδρύματα διαφορετικής εκπαιδευτικής βαθμίδας, η δικαιούμενη άδεια αυξάνεται κατά μία (1) ημέρα. 3. Η εν λόγω άδεια είναι με πλήρεις αποδοχές. 4. Η άδεια χορηγείται καταρχάς για ορισμένες ώρες και σε εξαιρετικές περιπτώσεις για ολόκληρη την ημέρα, σε καμιά όμως περίπτωση πάνω από μία ημέρα συνεχώς. Ο συνολικός χρόνος της άδειας δεν εξαντλείται υποχρεωτικά. Τυχόν υπόλοιπο που δεν έχει ληφθεί δεν μεταφέρεται στο επόμενο έτος, ούτε καταβάλλεται αποζημίωση στον εργαζόμενο. 5. Αν και οι δύο γονείς είναι δικαιούχοι, λαμβάνουν από κοινού την άδεια, η διάρκεια της οποίας και για τους δυο δεν μπορεί να υπερβεί το συνολικό αριθμό των ημερών, όπως αυτός καθορίζεται στην παράγραφο 2. Στην περίπτωση αυτή για τη χορήγηση της άδειας, ο γονέας- εργαζόμενος πρέπει να υποβάλει κάθε φορά στην υπηρεσία του σχετική αίτηση, δηλώνοντας συγχρόνως υπεύθυνα, πόσες ημέρες ή ώρες της δικαιούμενης από κοινού άδειας έχει κάνει ήδη χρήση ο άλλος γονέας στην υπηρεσία που εργάζεται. 6. Η άδεια χορηγείται στο γονέα-εργαζόμενο ανεξάρτητα από το αν ο άλλος γονέας εργάζεται ή όχι. 7. Σε περίπτωση διάστασης, διαζυγίου ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, η άδεια χορηγείται στο γονέα - εργαζόμενο που έχει την επιμέλεια του τέκνου. 8. Η άδεια δεν χορηγείται σε περιόδους που τα ιδρύματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουν διακοπές εργασίας. 9. Η άδεια χορηγείται και στους γονείς-εργαζομένους που το τέκνο τους είναι εγγεγραμμένο σε παιδικό σταθμό υπό την προϋπόθεση ότι ο σταθμός εφαρμόζει πλήρες πρόγραμμα νηπιαγωγείου. Σε κάθε περίπτωση το τέκνο πρέπει να έχει την προβλεπόμενη από το νόμο ηλικία για να παρακολουθεί την υποχρεωτική εκπαίδευση. 10. Η άδεια δεν χορηγείται στο γονέα-εργαζόμενο μετά την ενηλικίωση του τέκνου του. 11. Ως ιδρύματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τη χορήγηση της εν λόγω διευκόλυνσης νοούνται τα οριζόμενα από την κείμενη νομοθεσία περί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όπως αυτή ισχύει. - Άδεια ασθένειας τέκνου Εργαζόμενοι που έχουν ανήλικα τέκνα δικαιούνται άδεια με αποδοχές έως τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος σε περίπτωση ασθένειας των τέκνων τους. Για τους εργαζόμενους που είναι τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι, η ως άνω άδεια ανέρχεται σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος. Για τους εργαζόμενους που είναι μονογονείς, η ως άνω άδεια ανέρχεται σε έξι (6) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος. - Άδεια νοσηλείας τέκνου Στο φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα, σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του εργαζόμενου, χορηγείται γονική άδεια νοσηλείας χωρίς αποδοχές. Η χορήγηση της άδειας αυτής, για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία δεν μπορεί να υπερβεί τις τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες κατ' έτος και με την προϋπόθεση ότι έχει εξαντληθεί η γονική άδεια ανατροφής. Η άδεια αυτή αποτελεί ατομικό δικαίωμα κάθε γονέα πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας. - Άδεια αναπηρίας Εργαζόμενοι με ποσοστό αναπηρίας μεγαλύτερο ή ίσο με 50% δικαιούνται από την υπηρεσία κάθε ημερολογιακό έτος άδεια με αποδοχές έξι (6) εργασίμων ημερών επιπλέον της κανονικής τους άδειας. - Άδεια λόγω σοβαρού νοσήματος Εργαζόμενοι που πάσχουν ή έχουν σύζυγο ή τέκνο που πάσχει από νόσημα το οποίο απαιτεί τακτικές μεταγγίσεις αίματος ή χρήζει περιοδικής νοσηλείας ή έχει βαριά νοητική υστέρηση ή σύνδρομο DOWN δικαιούνται ειδική άδεια με αποδοχές έως είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες το χρόνο. Την άδεια αυτή δικαιούνται και εργαζόμενοι που είναι δικαστικοί συμπαραστάτες σε άτομα με αναπηρία 67% και άνω, εφόσον στην απόφαση για τη δικαστική συμπαράσταση προβλέπεται ρητώς η ανάθεση της επιμέλειας. Για τη χορήγηση της άδειας σε εργαζόμενους, οι οποίοι έχουν ενήλικα τέκνα τα οποία πάσχουν από Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Δ.Α.Δ.) απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του εργαζόμενου ότι το τέκνο δεν εργάζεται. - Άδεια άνευ αποδοχών Στους εργαζόμενους επιτρέπεται η χορήγηση άδειας χωρίς αποδοχές συνολικής διάρκειας έως πέντε (5) ετών, ύστερα από αίτησή τους και γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου, για σοβαρούς ιδιωτικούς λόγους. - Άδεια για διαδικασία ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Στις εργαζόμενες που υπόκεινται στη διαδικασία ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, χορηγείται ειδική άδεια διάρκειας μιας (1) ημέρας, κατά την ημέρα της ωοληψίας και δεκαπέντε (15) ημερών από την εμβρυομεταφορά, με αποδοχές. Συναφώς, στους άρρενες εργαζόμενους χορηγούνται άδειες απουσίας διάρκειας μίας (1) ημέρας, κατά την ημέρα της ωοληψίας, καθώς και μίας (1) ημέρας, κατά την ημέρα της εμβρυομεταφοράς της συζύγου τους, με αποδοχές. Για τη χορήγηση της ως άνω άδειας απαιτείται η προσκόμιση σχετικών αποδεικτικών στοιχείων από το δημόσιο ή ιδιωτικό κέντρο, όπου θα πραγματοποιηθεί η διαδικασία ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από τα οποία απαιτείται να προκύπτει: α) Ότι θα λάβει χώρα διαδικασία ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, β) Η εκάστοτε φάση της διαδικασίας (ωοληψία ή εμβρυομεταφορά) και γ) Η επικείμενη ημερομηνία πραγματοποίησης της σχετικής φάσης. Άρθρο 12 Εκπαιδευτικές άδειες Α. Άδειες υπηρεσιακής εκπαίδευσης 1. Για τη συμμετοχή του δημοσιογράφου σε προγράμματα μετεκπαίδευσης και προγράμματα ή κύκλους μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, ο δημοσιογράφος δικαιούται να ζητήσει άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης. Άδεια δεν χορηγείται αν ο χρόνος υπηρεσίας του δημοσιογράφου που απομένει μετά το πέρας της άδειας είναι μικρότερος του τετραπλάσιου της χρονικής διάρκειας της άδειας. Επίσης η ανωτέρω άδεια δεν χορηγείται αν ο δημοσιογράφος δεν έχει συμπληρώσει τη δοκιμαστική υπηρεσία. 2. Η άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης χορηγείται από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο, ύστερα από αίτηση του δημοσιογράφου και μετά από σύμφωνη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου, το οποίο ελέγχει τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 1 και συνεκτιμά τη συνάφεια της μετεκπαίδευσης ή της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης με το αντικείμενο της υπηρεσίας, την υπηρεσιακή επίδοση και τις γνώσεις του δημοσιογράφου. Ειδικά, προκειμένου περί εκπαίδευσης στο εξωτερικό, απαιτείται πολύ καλή γνώση της γλώσσας της χώρας στην οποία πρόκειται να μεταβεί ο δημοσιογράφος. 3. Η άδεια χορηγείται υποχρεωτικά, εάν ο δημοσιογράφος έχει λάβει υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών και από τα Κληροδοτήματα της ΕΣΗΕΑ (π.χ. Ίδρυμα Γ. Λύχνου κ.λπ.). Υποτροφία από άλλο ίδρυμα ή οργανισμό ημεδαπό, διεθνή ή αλλοδαπό ή αλλοδαπή κυβέρνηση για μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση σχετιζόμενη με το αντικείμενο της υπηρεσίας του δημοσιογράφου συνεκτιμάται για τη χορήγηση της άδειας. Η άρνηση χορήγησης της άδειας πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς. 4. Η άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης δεν μπορεί να υπερβεί τη διετία. Σε περίπτωση φοίτησης σε προγράμματα ή κύκλους μεταπτυχιακών σπουδών διάρκειας δύο (2) ετών ή εκπόνησης διδακτορικής διατριβής, η άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης δεν μπορεί να υπερβεί τα τρία (3) ή τα τέσσερα (4) χρόνια αντίστοιχα. Καθ' όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του δημοσιογράφου δεν μπορεί να χορηγηθεί σε αυτόν άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης πέρα των πέντε (5) ετών. 5. Ο δημοσιογράφος στον οποίο χορηγείται άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης λαμβάνει τις αποδοχές του. Στους δημοσιογράφους που χορηγείται άδεια για μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση στο εσωτερικό παρέχονται αποδοχές αυξημένες κατά 15%. Αν η μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση γίνεται εκτός της περιοχής του Δήμου που εδρεύει η υπηρεσία του δημοσιογράφου, μπορεί να ορίζεται προσαύξηση έως και 30% με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου, όπου υπάρχει και σε διαφορετική περίπτωση από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο του φορέα. Σε περίπτωση τμηματικής χορήγησης της άδειας για μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση στο εσωτερικό παρέχονται, για το χρονικό διάστημα της εκπαιδευτικής άδειας, αποδοχές αυξημένες κατά δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Αν η μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση γίνεται σε εκπαιδευτικό ίδρυμα το οποίο βρίσκεται εκτός της περιοχής του Δήμου που εδρεύει η υπηρεσία του δημοσιογράφου, μπορεί να ορίζεται προσαύξηση αποδοχών έως και τριάντα τοις εκατό (30%) με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου, όπου υπάρχει, και σε αντίθετη περίπτωση από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο του φορέα. Στους δημοσιογράφους που χορηγείται άδεια για μετεκπαίδευση ή μεταπτυχιακή εκπαίδευση στο εξωτερικό παρέχονται αποδοχές αυξημένες στο διπλάσιο. Η προσαύξηση των αποδοχών μειώνεται κατά το μέρος που καλύπτεται από υποτροφία ή άλλου είδους χρηματική αμοιβή ή αποζημίωση που τυχόν χορηγείται στον δημοσιογράφο στο εσωτερικό ή το εξωτερικό. Ο δημοσιογράφος δικαιούται επίσης οδοιπορικά έξοδα μετάβασης και επιστροφής. 6. Η άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης μπορεί να ανακαλείται για εξαιρετικούς λόγους που αφορούν στην υπηρεσία ή για λόγους που ανάγονται στην επίδοση του δημοσιογράφου πριν από την πάροδο του χρόνου της λήξης της με πράξη του αρμόδιου για τη χορήγησή της οργάνου, η οποία εκδίδεται μετά από σύμφωνη και ειδικώς αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου, όπου υπάρχει. 7. Μετά το τέλος της άδειας εκπαίδευσης ο δημοσιογράφος υποχρεούται να υπηρετήσει στο Δημόσιο ή σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου για χρονικό διάστημα ίσο με το τριπλάσιο του χρόνου της άδειας. Σε περίπτωση αθέτησης της υποχρέωσής του αυτής ο δημοσιογράφος υποχρεούται να επιστρέφει τις αποδοχές που έλαβε κατά το χρόνο της άδειας, ο οποίος δεν υπολογίζεται στην περίπτωση αυτή ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας. Β. Άδειες για επιμορφωτικούς ή επιστημονικούς λόγους 1. Άδειες μικρής χρονικής διάρκειας χορηγούνται υποχρεωτικά, μετά από αίτησή τους, σε δημοσιογράφους που μετέχουν σε διαγωνισμούς για να πάρουν υποτροφία ή για να επιλεγούν για φοίτηση σε κύκλους μεταπτυχιακών σπουδών, σε αντικείμενα που ενδιαφέρουν την υπηρεσία, ή για επιμόρφωση στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.). 2. Όμοιες άδειες μπορεί να χορηγούνται για συμμετοχή σε συνέδρια, συνδιασκέψεις, σεμινάρια και κάθε είδους συναντήσεις επιστημονικού χαρακτήρα, στο εσωτερικό ή το εξωτερικό, εφόσον η συμμετοχή κρίνεται συμφέρουσα για την υπηρεσία. 3. Οι άδειες των προηγούμενων παραγράφων χορηγούνται από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο του φορέα, κατά περίπτωση, μετά από γνώμη του άμεσου προϊσταμένου του δημοσιογράφου, με αποδοχές για όλο το χρόνο κατά τον οποίο ο δημοσιογράφος μετέχει στο διαγωνισμό ή τις λοιπές δραστηριότητες. Στο χρόνο αυτόν προστίθενται οι ημέρες που είναι αναγκαίες για τη μετάβαση και την επιστροφή του δημοσιογράφου. Γ. Άδειες εξετάσεων 1. Στους δημοσιογράφους που είναι σπουδαστές ή φοιτητές, προπτυχιακοί ή μεταπτυχιακοί, σε σχολές και ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, χορηγείται άδεια εξετάσεων με αποδοχές. 2. Η άδεια εξετάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δεκατέσσερις (14) εργάσιμες ημέρες κάθε έτος και χορηγείται συνεχώς ή τμηματικώς κατά την εξεταστική περίοδο που ζητά ο ενδιαφερόμενος. Οι άδειες εξετάσεων χορηγούνται για το χρόνο φοίτησης και μέχρι δύο (2) το πολύ εξάμηνα μετά τη λήξη του, εφόσον ο δημοσιογράφος εξακολουθεί να φοιτά. Για κάθε ημέρα εξετάσεων χορηγείται άδεια έως δύο (2) ημερών. Η συμμετοχή του εργαζόμενου στις εξετάσεις βεβαιώνεται από το αρμόδιο Ίδρυμα. Εάν δεν προσκομισθεί τέτοια βεβαίωση, η υπόλοιπη άδεια δεν χορηγείται, εκτός εάν η μη συμμετοχή του ανάγεται σε λόγους ανώτερης βίας. Άρθρο 13 Μειωμένο ωράριο λόγω αναπηρίας Οι γονείς που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία 67% και άνω ή παιδιά έως 15 ετών που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ινσουλινοεξαρτώμενο ή τύπου 1 με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία 80% και άνω τον οποίο συντηρεί μπορούν να ζητήσουν να μειωθεί το ωράριο εργασίας τους έως και μία (1) ώρα την ημέρα χωρίς περικοπή των αποδοχών τους. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο μείωση του ωραρίου ισχύει και για τους τυφλούς ή παραπληγικούς - τετραπληγικούς, τους νεφροπαθείς τελικού σταδίου, καθώς και τους έχοντες αναπηρία 67% και άνω εργαζόμενους. Άρθρο 14 Αργίες Ημέρες αργίας (εξαιρέσιμες) ορίζονται οι: Η 1η του έτους, τα Θεοφάνια, 25η Μαρτίου, η Καθαρά Δευτέρα, η Μεγάλη Παρασκευή, το Μεγάλο Σάββατο, η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, η 1η Μαΐου, του Αγίου Πνεύματος, η 15η Αυγούστου, η 28η Οκτωβρίου, τα Χριστούγεννα, η 26η Δεκεμβρίου και όλες οι Κυριακές. Επίσης, ως ημιαργίες ορίζονται οι ημέρες της παραμονής των Χριστουγέννων και της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, κατά τις οποίες οι συντάκτες θα εργάζονται πέντε (5) ώρες. Άρθρο 15 Δημοσίευση δωρεάν Η εργοδοτική πλευρά δέχεται να δημοσιεύει δωρεάν τις ανακοινώσεις των δημοσιογραφικών Ενώσεων. Άρθρο 16 Συνδικαλιστικές άδειες Στα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των δημοσιογραφικών συνδικαλιστικών οργανώσεων και στους αντιπροσώπους των οργανώσεων αυτών σε δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οργανώσεις χορηγούνται για τη διευκόλυνση της άσκησης των συνδικαλιστικών καθηκόντων τους, άδειες με πλήρεις αποδοχές και συγκεκριμένα: Δύνανται να κάνουν χρήση συνδικαλιστικών αδειών ο Πρόεδρος, οι Αντιπρόεδροι, ο Γεν. Γραμματέας, ο Ταμίας και ο Ειδικός Γραμματέας ως εξής: α. εφόσον το σωματείο έχει 500 μέλη και πάνω, 5 ημέρες τον μήνα με αποδοχές, β. εφόσον το σωματείο έχει λιγότερα από 500 μέλη, 3 ημέρες τον μήνα με αποδοχές. Πέντε (5) μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της αντιπροσωπευτικότερης δευτεροβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης (ΠΟΕΣΥ), από τα οποία απαραίτητα τα δύο (2) πρέπει να είναι ο Πρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας, δικαιούνται συνδικαλιστικής άδειας για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους. Ο προσδιορισμός των υπολοίπων τριών μελών που δικαιούνται της άνω απαλλαγής γίνεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της αντιπροσωπευτικότερης δευτεροβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης (ΠΟΕΣΥ). Οι παραπάνω αποφάσεις γνωστοποιούνται στην οικεία Υπηρεσία. Άρθρο 17 Μη μισθολογικές παροχές Στο πλαίσιο ενίσχυσης της δυνατότητας κάλυψης βασικών αναγκών των εργαζομένων, λόγω των έκτακτων και ιδιαιτέρων κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί, ο εργοδότης χορηγεί τα εξής: 1. Πέντε (5) ευρώ τροφεία ανά ημέρα εργασίας, τα οποία θα καταβάλλονται σε κάθε εργαζόμενο, πλην εκείνων που τελούν σε οποιαδήποτε μορφή αδείας, για έως είκοσι δύο (22) ημέρες το μήνα, με τη μορφή ατομικής προπληρωμένης κάρτας. 2. Μηνιαίο ποσό έως τριακόσια (300) ευρώ ανά τέκνο σε εργαζομένους, τα τέκνα των οποίων φοιτούν σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, με την προσκόμιση των σχετικών νομίμων παραστατικών προς τον εργοδότη. Σε περίπτωση συνυπηρετούντων γονέων, οι δημοσιογράφοι θα γνωστοποιούν στην αρμόδια Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού το όνομα του ενός εκ των δυο γονέων, ως διαχειριστή της παρούσας παροχής. 3. Τριακόσια (300) ευρώ κατ' έτος, καταβαλλόμενα σε δύο δόσεις των εκατόν πενήντα (150) ευρώ εκάστη, κατά τις εορτές Πάσχα και Χριστουγέννων, σε κάθε εργαζόμενο, εκτός αυτών που τελούν σε άδεια άνευ αποδοχών, με τη μορφή ατομικής προπληρωμένης κάρτας. 4. Διακόσια πενήντα (250) ευρώ ανά διετία για την ανανέωση του ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Η ανωτέρω μη μισθολογική παροχή δεν καταβάλλεται σε όσους εργαζομένους είναι αποσπασμένοι ή τελούν σε άδεια άνευ αποδοχών. Άρθρο 18 Συνδικαλιστική συνδρομή Παρακρατείται μηνιαία συνδρομή των δημοσιογράφων - μελών της Ε.Σ.Η.Ε.Α., σε ποσοστό 1% επί του καθαρού ποσού των πάσης φύσεως καταβαλλόμενων αποδοχών και μέχρι του ανωτάτου βασικού μισθού εξωτερικού συντάκτη. Η παρακράτηση της συνδρομής γίνεται επί των αποδοχών δώδεκα (12) μηνών και δεν υπολογίζεται επί των επιδομάτων εορτών και αδείας. Το ανωτέρω ποσό θα αποδίδεται στην Ε.Σ.Η.Ε.Α. εντός του επομένου από την παρακράτησή του μήνα. Για την παρακράτηση της συνδρομής απαιτείται η κατάθεση έγγραφης δήλωσης του εργαζομένου, στον εκκαθαριστή αποδοχών, η οποία ανακαλείται ελεύθερα. Άρθρο 19 Διάρκεια ισχύος συμβάσεως Η παρούσα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας θα ισχύει από 01.01.2022 έως 31.12.2023. (1) Προηγούμενη ρύθμιση ΕΑΕΔ 2022 σ. 812.