Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, σχετικά με τις παροχές του ΕΤΕΑ και την αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων συντάξεων. Εγκ. Υπ. Εργασίας Φ80020/οικ. 26308/115.476/30.6.2016 Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ Α, 85/12.5.2016 δημοσιεύθηκε ο ν. 4387 "Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις" στο άρθρο 96 (όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 10 του δεύτερου άρθρου του ν. 4393/2016 (Α 106) και ισχύει) του οποίου, καθορίζονται οι παροχές του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) για όλους τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του Ταμείου και η αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων. Οι εν λόγω ρυθμίσεις εντάσσονται στο πλαίσιο εξορθολογισμού του συστήματος επικουρικής ασφάλισης με την εφαρμογή ενιαίων κανόνων για όλους τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του Ταμείου, κρίνονται δε αναγκαίες για λόγους ίσης μεταχείρισης και απλούστευσης των διαδικασιών ασφάλισης για το σύνολο των ασφαλισμένων και συνταξιούχων του ΕΤΕΑ. Ειδικότερα με το άρθρο 96 προβλέπονται κατά παράγραφο τα εξής: Παράγραφος 1 (Παροχές ΕΤΕΑ) Με την παρ. 1 αντικαθίσταται από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (13.5.2016) το άρθρο 42 του ν. 4052/2012 και ορίζεται ότι στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης η επικουρική σύνταξη των ασφαλισμένων στο ΕΤΕΑ, καθορίζεται ως εξής: 1. Το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης διαμορφώνεται με βάση: α) τα δημογραφικά δεδομένα, τα οποία στηρίζονται σε εγκεκριμένους πίνακες θνησιμότητας και β) το πλασματικό ποσοστό επιστροφής που θα εφαρμόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές και το οποίο θα προκύπτει από την ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων. 2. Σε περίπτωση ελλειμμάτων στο Ταμείο λειτουργεί αυτόματος μηχανισμός εξισορρόπησης, ο οποίος αποκλείει κάθε αναπροσαρμογή των συντάξεων. Κατά τη χρονική περίοδο αυξημένων εισφορών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 97, οι συντάξεις δεν αναπροσαρμόζονται στην περίπτωση που, εάν αφαιρεθούν τα έξοδα από τα έσοδα του Ταμείου, το αποτέλεσμα είναι είτε αρνητικό είτε μικρότερο από το 0,5% των εισφορών, λαμβάνοντας υπόψη τα απολογιστικά στοιχεία της προηγούμενης χρήσης. 3. Οι συντάξεις δεν αναπροσαρμόζονται στην περίπτωση που αν αφαιρεθούν τα έξοδα από τα έσοδα του Ταμείου, το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, λαμβάνοντας υπόψη τα απολογιστικά στοιχεία της προηγούμενης χρήσης, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016. Επίσης χρήση περιουσιακών στοιχείων του Κλάδου Επικουρικής ασφάλισης επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση δημιουργίας ελλειμμάτων, παρά την εφαρμογή των προαναφερομένων. 4. Θεσπίζεται εξουσιοδοτική διάταξη έκδοσης απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μέχρι την 1.6.2016, μετά από σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, με την οποία καθορίζονται οι τεχνικές παράμετροι εφαρμογής των ανωτέρω, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού. Ήδη η σχετική Υπουργική Απόφαση αρ. 23123/785/7.6.2016 "Καθορισμός των τεχνικών παραμέτρων σχετικά με τις παροχές του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης" δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1604/7.6.2016, τεύχος Β' και αναρτήθηκε στη Διαύγεια με ΑΔΑ: 7ΙΒ7465Θ1Ω-ΕΦΡ. 5. α. Για τους ασφαλισμένους από την 1.1.2014 και εφεξής το ποσό της επικουρικής σύνταξης υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει. β. Για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013, οι οποίοι καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1.1.2015 και εφεξής, το ποσό της επικουρικής σύνταξης αποτελείται από το άθροισμα δύο τμημάτων: βα. Το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους έως 31.12.2014 υπολογίζεται με βάση ποσοστό αναπλήρωσης, το οποίο για κάθε χρόνο ασφάλισης αντιστοιχεί σε ποσοστό 0,45%, υπολογιζόμενου επί των συντάξιμων αποδοχών εκάστου ασφαλισμένου, όπως αυτές υπολογίζονται και για την έκδοση της κύριας σύνταξης. ββ. Το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης από 1.1.2015 και εφεξής, υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2012. Παράγραφος 2 "Προσαύξηση σύνταξης όσων κατέβαλλαν αυξημένες εισφορές" "Παράλληλη ασφάλιση" Με την παρ. 2 ορίζεται ότι οι ρυθμίσεις των άρθρων 30 και 36 υπό τον προαναφερόμενο τίτλο αντιστοίχως, εφαρμόζονται αναλογικά και επί των συντάξεων του ΕΤΕΑ. Ειδικότερα οι διατάξεις του άρθρου 30 "Προσαύξηση σύνταξης όσων κατέβαλλαν αυξημένες εισφορές" και του άρθρου 36 "Παράλληλη ασφάλιση") του ν. 4387/2016 εφαρμόζονται στο ΕΤΕΑ σε όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από την έναρξη ισχύος του εν λόγω νόμου δηλ. από 13.5.2016. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, για τους ασφαλισμένους του ΕΤΕΑ που α) είτε έχουν καταβάλλει ποσοστά εισφορών υψηλότερα αυτών, που προβλέπονται γενικώς από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 5 του ν. 4225/2014 (3% ο ασφαλισμένος + 3% ο εργοδότης και πρόσθετο ποσοστό 2% για τους υπαγόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά ή 3% για τους απασχολούμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων κ.λπ.) β) είτε ήταν παράλληλα ασφαλισμένοι σε ταμεία, τομείς και κλάδους που εντάχθηκαν στο ΕΤΕΑ και για όσο διάστημα καταβάλλουν τις εισφορές αυτές, προβλέπεται προσαύξηση της σύνταξής τους πέραν του ποσού που προκύπτει με βάση τον υπολογισμό, που ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016. Συγκεκριμένα η προσαύξηση της σύνταξης και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις, για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά θα υπολογισθεί με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για κάθε μια ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτήν την περίπτωση θα προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επιπλέον εισφοράς. Παράγραφος 3 (Εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης) Με την παρ. 3 ορίζεται ότι οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (δηλ. 13.5.2016) κρίνονται ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο, το οποίο ίσχυε κατά το χρόνο υποβολής τους και αναπροσαρμόζονται στη συνέχεια βάσει των διατάξεων της παραγράφου 4. Ειδικότερα εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στο Ταμείο μέχρι 31.12.2014, κρίνονται ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης με το ισχύον μέχρι την ημερομηνία αυτή καθεστώς και οι εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στο Ταμείο από 1.1.2015 και εφεξής κρίνονται με τα οριζόμενα στην παρ. 5β του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, όπως αντικαθίσταται με την παρ. 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016. Παράγραφος 4 (Αναπροσαρμογή καταβαλλομένων συντάξεων) Με την παρ. 4 ορίζεται ότι, οι ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (δηλ. από 13.5.2016), αναπροσαρμόζονται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 96 στην περίπτωση που το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης του δικαιούχου υπερβαίνει το ποσό των χιλίων τριακοσίων (1300) ευρώ. Για την εφαρμογή του ως άνω ορίου των 1300 ευρώ, λαμβάνεται υπόψη το ποσό των συντάξεων που καταβάλλονται στο συνταξιούχο από οποιαδήποτε αιτία, συμπεριλαμβανομένων σ' αυτό το ποσό, μόνον των ποσών που αντιστοιχούν στην εισφορά υγειονομικής περίθαλψης και στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010 (Α' 115), όπως ισχύει, καθώς και των παραγράφων 11, 12 και 13 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α' 152), όπως ισχύει. Μετά την ως άνω αναπροσαρμογή δεν επιτρέπεται σε καμιά περίπτωση το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης που προκύπτει να μειωθεί, κάτω από το ποσό των χιλίων τριακοσίων (1300) ευρώ και στην περίπτωση που προκύπτει υπερβάλλον ποσό, αυτό καταβάλλεται στο δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Στον υπολογισμό του ως άνω ανώτατου ορίου καταβολής σύνταξης (1300 ευρώ), δεν λαμβάνονται υπόψη τα πάσης φύσεως επιδόματα αναπηρίας (επίδομα απολύτου αναπηρίας ή ανικανότητας και εξωϊδρυματικό επίδομα), που χορηγούνται στα άτομα με αναπηρία, ή χρόνια πάθηση και των οικογενειών, που έχουν μέλη τους άτομα με αναπηρία. Τα προαναφερόμενα στοιχεία αποτυπώνονται για κάθε ασφαλισμένο στο οικείο πληροφοριακό σύστημα. Ήδη κατ' εξουσιοδότηση της παρ. 6 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016 εκδόθηκε η Υπουργική Απόφαση με αριθ. πρωτ. οικ. 25909/470/7.6.2016 "Αναπροσαρμογή καταβαλλόμενων συντάξεων του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης" που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1605/7.6.2016, τεύχος Β' και αναρτήθηκε στη Διαύγεια με ΑΔΑ: ΩΦΑ4465Θ1Ω-0ΤΓ και στο ΦΕΚ 1623/8.6.2016, τεύχος Β δημοσιεύθηκε διόρθωση σφάλματος. Τα προαναφερόμενα στοιχεία αποτυπώνονται για κάθε ασφαλισμένο στο οικείο πληροφοριακό σύστημα. Παράγραφος 5 (Κατάργηση κατωτάτων ορίων) Με την παρ. 5 ορίζεται ότι, από την έναρξη ισχύος του νόμου, το ΕΤΕΑ χορηγεί την επικουρική σύνταξη αποκλειστικά, όπως ρυθμίζεται από τις διατάξεις αυτού του άρθρου, καταργούμενης κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης. Επίσης από την έναρξη ισχύος του νόμου οι διατάξεις που προβλέπουν κατώτατα όρια επικουρικών συντάξεων καταργούνται και η χορήγηση της επικουρικής σύνταξης γίνεται αποκλειστικά με τους όρους του άρθρου αυτού. Παράγραφος 6 (Έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων) Με την παρ. 6, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο δεύτερο παρ. 10β του ν. 4393/2016 (ΦΕΚ 106 Α'/6.6.2016) θεσπίζεται εξουσιοδοτική διάταξη για έκδοση απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με την οποία καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού (ΥΑ αρ. οικ. 25909/470/7.6.2016 "Αναπροσαρμογή καταβαλλόμενων συντάξεων του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης", όπως αναφέρεται παραπάνω στην παρ. 4) και επιπλέον ορίζεται η εργάσιμη ημέρα, κατά την οποία θα καταβάλλεται η μηνιαία σύνταξη του ΕΤΕΑ. Τέλος, διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις των άρθρων 18 και 37 του ν. 4387/2016 περί προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης στον ΕφΚΑ, εφαρμόζονται και στο ΕΤΕΑ, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 1539/1985.