Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 95 του Ν. 4387/2016 που αφορούν θέματα παραγραφής αξιώσεων του Ε.Φ.Κ.Α. από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές Εγκ. ΕΦΚΑ 39/19.10.2017 Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 95 του Ν. 4387/2016 (Φ.Ε.Κ. 85/τ. Α'/12.5.2016) με τίτλο "Παραγραφή αξιώσεων Ε.Φ.Κ.Α. - Αναλογική Εφαρμογή διατάξεων - Εξουσιοδοτικές διατάξεις", όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Ν. 4445/2016 (Φ.Ε.Κ. 236/τ. Α'/19.12.2016) και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους: Κοινοποιούμενες διατάξεις Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις ορίζονται τα ακόλουθα: "Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι απαιτήσεις των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή, που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται στις ήδη παραγεγραμμένες, κατά τις ισχύουσες, κατά την έναρξη του παρόντος διατάξεις, απαιτήσεις. Η παραγραφή των απαιτήσεων που έχουν γεννηθεί έως την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης αλλά δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή κατά την έννοια του προηγούμενου εδαφίου, ορίζεται εικοσαετής και άρχεται από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία." Παραγραφή χρηματικών απαιτήσεων εντασσομένων στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέων 1. Παραγραφή χρηματικών απαιτήσεων τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. 1.1. Προϊσχύον καθεστώς - Άρθρο 27 παρ. 7 του Α.Ν. 1846/51 - Άρθρο 44 παρ. 2 του Ν.Δ. 2698/53 - Άρθρο 2 παρ. 8 του Ν. 2556/97 (Φ.Ε.Κ. 270/τ. Α'/24.12.1997) - Άρθρο 15 παρ. 2 του Ν. 2972/01 (Φ.Ε.Κ. 291/τ. Α'/27.12.2001) Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, το δικαίωμα του Ι.Κ.Α.: 1.1.Α. "Για βεβαίωση σε ευρεία έννοια όλων των χρηματικών απαιτήσεών του, καθώς και των απαιτήσεων των φορέων, κλάδων ή λογαριασμών των οργανισμών κοινωνικής πολιτικής των οποίων τις εισφορές συνεισπράττει το Ι.Κ.Α., υπόκειται σε δεκαετή παραγραφή η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία". 1.1.Β. "Προς είσπραξη όλων των νοηματικών απαιτήσεών του (από ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές, πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, πρόστιμα, τόκους, δικαστικά έξοδα, έξοδα διοικητικής εκτέλεσης και αχρεωστήτως ληφθείσες παροχές), καθώς και των απαιτήσεων των φορέων, κλάδων ή λογαριασμών των οργανισμών κοινωνικής πολιτικής των οποίων τις εισφορές συνεισπράττει το Ι.Κ.Α., παραγράφεται μετά δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια (ταμειακά)". 1.2. Ισχύον καθεστώς Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, τροποποιείται ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικότερα για την παραγραφή των απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές ισχύουν τα εξής: 1.2.Α. Οι κάθε είδους χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που προέρχονται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογούντα οίκοθεν πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, αυτοτελή πρόσθετα τέλη, παραγράφονται μετά εικοσαετία, η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Συνεπώς, η δυνατότητα των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων να βεβαιώνουν υπό την ευρεία έννοια, δηλαδή να συντάσσουν νόμιμους τίτλους (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κ.λπ.), ισχύει για είκοσι χρόνια από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Παραδείγματα: 1. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1.1.2005 έως 31.12.2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων ίσχυε μέχρι και 31.12.2015 και παρεγράφη 1.1.2016 (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.). 2. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1.1.2006 έως 31.12.2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κ.λπ.) ισχύει μέχρι και 31.12.2026 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς). 3. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1.1.2011 έως 31.12.2011. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κ.λπ.) ισχύει μέχρι και 31.12.2031 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς). 1.2.Β. Η παραγραφή των κάθε είδους χρηματικών απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που έχουν δημιουργηθεί έως την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, αλλά δεν έχουν υποπέσει για οποιοδήποτε λόγο σε παραγραφή (αναστολή, διακοπή), ορίζεται εικοσαετής και αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Παραδείγματα: 1. Στις 22.12.2005, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια "ταμειακά", Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04.12.2005, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1.1.2005 έως 30.9.2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παρεγράφη στις 31.12.2015. (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.). 2. Στις 22.12.2006, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια "ταμειακά", Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04.12.2006, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1.1.2006 έως 31.10.2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παραγράφεται στις 31.12.2026 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς). 3. Στις 20.05.1999, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια "ταμειακά", Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 20.03.1999, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 01.01.1995-31.12.1996. Η τελευταία διακοπή της παραγραφής πραγματοποιήθηκε στις 31.12.2009. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής εκτείνεται έως 31.12.2029 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς). 2. Παραγραφή χρηματικών απαιτήσεων λοιπών εντασσομένων στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέων (πλην τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) 2.1. Προϊσχύον καθεστώς Για την παραγραφή των χρηματικών απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές των φορέων, τομέων και κλάδων που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α., εφαρμόζονταν ειδικές καταστατικές διατάξεις. Σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που δεν υπήρχαν ειδικές καταστατικές διατάξεις, εφαρμόζονταν τα οριζόμενα στο άρθρο 249 του Αστικού Κώδικα, περί εικοσαετούς παραγραφής. 2.2. Ισχύον καθεστώς Από την έναρξη λειτουργίας του Ε.Φ.Κ.Α. (01.01.2017), για όλους τους εντασσόμενους σε αυτόν Φορείς, τομείς και κλάδους, οι χρηματικές απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. 3. Απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α. κατά του Δημοσίου Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, δεν μεταβάλλεται ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α. κατά του Δημοσίου - τόσο για τη βεβαίωση όσο και για την είσπραξη - ο οποίος παραμένει πέντε έτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 90 του Ν. 2362/95. Συγκεκριμένα το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α.: - Για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των χρηματικών απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, παραγράφεται μετά πενταετία η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. - Για την είσπραξη των απαιτήσεων του κατά του Δημοσίου παραγράφεται μετά πενταετία από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια, δηλ. ταμειακά. Επισημαίνεται ότι, οι ετήσιες εκτυπώσεις των παραγραφόμενων οφειλών του Δημοσίου, θα αποστέλλονται πλέον στην Κεντρική Υπηρεσία του Κ.Ε.Α.Ο., για τις απαραίτητες ενέργειες "διακοπής" αυτών. 4. Επισημάνσεις - Υπενθυμίσεις 4.1. Οι κοινοποιούμενες με την παρούσα διατάξεις δεν εφαρμόζονται στις ήδη παραγεγραμμένες απαιτήσεις κατά την έναρξη ισχύος της εφαρμογής του Νόμου, ήτοι από 12.05.2016. 4.2. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των παντός είδους χρηματικών απαιτήσεων του, από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, υπόκειται σε εικοσαετή παραγραφή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. 2 της Υποπαραγράφου ΙΑ.6 του άρθρου 1, Ν. 4093/2012 (Εγκ. 80/2012 τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.). 4.3. Στο πεδίο εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων, δεν εμπίπτουν οι χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, οι οποίες παραγράφονται μετά δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια (ταμειακά), σύμφωνα με τις διατάξεις παρ. 2 του άρθρου 15, Ν. 2972/2001 (Φ.Ε.Κ. 291/τ. Α'/27.12.2001). Κατόπιν των ανωτέρω, εφιστούμε την προσοχή στις αρμόδιες Υπηρεσίες Εσόδων των Υποκ/των Μισθωτών Ε.Φ.Κ.Α., όπως μεριμνήσουν εγκαίρως για την αναζήτηση και τον καταλογισμό των χρηματικών απαιτήσεών του, που πρόκειται να υποπέσουν σε παραγραφή στις 31.12.2017. Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι για θέματα Αναστολής, Διακοπής και Συνεπειών Παραγραφής, θα ακολουθήσουν νεότερες οδηγίες από την Κεντρική Υπηρεσία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.).
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
