Ν.4948/2022 Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας θαλάσσιων ενδομεταφορών και δικαιωμάτων επιβατών. ΦΕΚ 125/Α/27.6.2022 .............................. ΜΕΡΟΣ Α' Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές Τμήμα I Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές από ή προς λιμένες νησιών ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Γενικές διατάξεις Άρθρο 1 Θαλάσσιες μεταφορές από ή προς λιμένες νησιών 1. Από την 1η Νοεμβρίου 2002 είναι ελεύθερη η παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών που: α) παρέχονται έναντι αμοιβής από πλοιοκτήτη κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.) και β) εκτελούνται μεταξύ λιμένων της ηπειρωτικής χώρας και νησιών ή μεταξύ λιμένων νησιών, από επιβατηγά και οχηματαγωγά πλοία, επιβατηγά ή φορτηγά, δρομολογημένα σε τακτική γραμμή επιβατικών μεταφορών και πορθμείων, καθώς και από πλοία που έχουν ολική χωρητικότητα μέχρι εξακόσιες πενήντα μονάδες υπολογισμού, σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση "Για την καταμέτρηση της χωρητικότητας των πλοίων του 1969", η οποία κυρώθηκε με τον ν.1373/1983 (Α' 92), εφόσον τα πλοία αυτά είναι νηολογημένα στην Ελλάδα ή άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., και φέρουν τη σημαία του. 2. Ως πλοιοκτήτης στο παρόν Τμήμα νοείται το πρόσωπο που ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του Κανονισμού (Ε.Ο.Κ.) 3577/1992 του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 1992 για την εφαρμογή της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηρεσιών στις θαλάσσιες μεταφορές στο εσωτερικό των κρατών μελών (θαλάσσιες ενδομεταφορές) - (L 364/7). 3. Κατ' εξαίρεση, αν τα πλοία που προβλέπονται στην παρ. 1 δεν επαρκούν, επιτρέπεται με απόφαση του Yπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.), η παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών από πλοία, που φέρουν τη σημαία άλλου κράτους, υπό τον όρο της αμοιβαιότητας και με τις προϋποθέσεις που τίθενται στο Τμήμα αυτό. .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Τακτική δρομολόγηση .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' Έκτακτη δρομολόγηση .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' Συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας .............................. Άρθρο 14 Προστασία ναυτικών Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, έσοδα από την κατάπτωση εγγυητικών επιστολών για την καλή εκτέλεση συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αποδίδονται σε ναυτικούς της εταιρείας, που κηρύχθηκε έκπτωτη, ή εταιρείας που ανήκει στον ίδιο όμιλο εταιρειών ή στην ίδια μητρική επιχείρηση ή σε άλλη ναυτική εταιρεία υπό κοινή διαχείριση, εφόσον δεν τηρούνται οι σχετικές με τη μισθοδοσία τους διατάξεις. Η ικανοποίηση των απαιτήσεων των ναυτικών του πρώτου εδαφίου είναι σύμμετρη. Για την απόδοση των εσόδων του πρώτου εδαφίου εφαρμόζεται αναλογικά η διαδικασία του άρθρου τρίτου της υπ' αρ. 3529.2/12/2010 υπουργικής απόφασης (Β' 314). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται ο Κωδικός Αριθμός Εξόδων για την απόδοση των ποσών και οι λεπτομέρειες εφαρμογής του παρόντος. Οι διατάξεις του πρώτου, δεύτερου και τρίτου εδαφίου του παρόντος άρθρου, καθώς και η παρ. 5 του άρθρου 10 του παρόντος, εφαρμόζονται και σε εγγυητικές επιστολές που έχουν καταπέσει πριν από τη θέση σε ισχύ του ν.4331/2015 (Α' 69). Άρθρο 15 Προστασία εργαζομένων ξηράς 1. Επιχορηγήσεις από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την εκτέλεση δρομολογίων άγονων γραμμών της παρ. 4 του άρθρου δεύτερου του ν.4079/2012 (Α' 180), ναυτιλιακής εταιρείας, η οποία βρίσκεται σε διαδικασία εξυγίανσης, ή έχει κηρυχθεί έκπτωτη, με κατάπτωση των εγγυητικών της επιστολών ή εταιρείας που ανήκει στον ίδιο όμιλο εταιρειών, ή στην ίδια μητρική επιχείρηση, ή σε άλλη ναυτική εταιρεία υπό κοινή διαχείριση, αποδίδονται στους εργαζομένους ξηράς της εταιρείας αυτής, σε περίπτωση ύπαρξης ανεξόφλητων οφειλών της εταιρείας προς αυτούς, ιδίως μισθοδοσίας, επιδομάτων, αποζημίωσης λόγω απόλυσης, εργοδοτικών εισφορών, από συμβάσεις εργασίας, εμμίσθου εντολής και παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών. Από την παρούσα ρύθμιση εξαιρούνται απαιτήσεις μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των ανωτέρω εταιρειών. 2. Η απόδοση των ανεξόφλητων οφειλών στους εργαζομένους ξηράς καλύπτεται από το όριο του ποσοστού εβδομήντα τοις εκατό (70%) των επιχορηγήσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου δεύτερου του ν.4079/2012 (Α' 180), λαμβανομένων υπόψη των βεβαιώσεων αποδοχών ανά εργαζόμενο ξηράς μέσω του πληροφοριακού συστήματος TAXISnet της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης καταγγελιών των συμβάσεων εργασίας και εμμίσθου εντολής μεταξύ εργαζομένων και εταιρείας και εν ισχύ απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας περί αναγνώρισης οφειλών προς τους εργαζομένους ξηράς, νομίμως υπογεγραμμένης, μετά της προσυπογραφής του Οικονομικού Διευθυντή της εταιρείας, στην οποία θα αναφέρονται αναλυτικά τα ανεξόφλητα ποσά ανά εργαζόμενο, καθώς και οι οφειλόμενες κρατήσεις στον ασφαλιστικό φορέα. Σε περίπτωση που το ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%) δεν επαρκεί για την κάλυψη των ανεξόφλητων οφειλών των εργαζομένων ξηράς, η εξόφλησή τους είναι σύμμετρη. 3. Οι ανεξόφλητες οφειλές αποδίδονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των εργαζομένων ξηράς με παράλληλη καταβολή των αντίστοιχων κρατήσεων στον οικείο ασφαλιστικό φορέα, με την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο όνομα εκάστου εργαζομένου ξηράς. Σε περίπτωση καταβολής της εργοδοτικής εισφοράς από τον εργαζόμενο, απαιτείται προσκόμιση βεβαίωσης από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα. 4. Σε περίπτωση που η απόδοση των οφειλών στους εργαζομένους ξηράς υπολείπεται του ορίου του ποσοστού εβδομήντα τοις εκατό (70%), το εναπομείναν ποσοστό μέχρι του ορίου του εβδομήντα τοις εκατό (70%) αποδίδεται στην εταιρεία για την εκτέλεση δρομολογίων άγονων γραμμών, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου δεύτερου του ν.4079/2012. .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' Προστασία εργαζομένων σε ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις Άρθρο 18 Διασφάλιση προστασίας εργαζομένων σε ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις 1. Πριν από την έναρξη δρομολογίων εκάστης δρομολογιακής περιόδου επιβατηγού και οχηματαγωγού, επιβατηγού ή φορτηγού πλοίου, επιβατηγού υδροπτέρυγου και ταχύπλοου πλοίου, οι πλοιοκτήτες υποχρεούνται να έχουν εξοφλήσει τους βασικούς μισθούς και τα επιδόματα του πληρώματος του πλοίου, καθώς και τις αναλογούσες εισφορές. Οι αρμόδιες κατά τόπον Λιμενικές Αρχές, σε συνεργασία, όπου απαιτείται, με τις καθ' ύλην αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, πριν από την έναρξη δρομολογίων του πλοίου, επαληθεύουν τη συμμόρφωση του πλοιοκτήτη με τις προαναφερόμενες υποχρεώσεις του. 2. Αν Λιμενική Αρχή γίνει αποδέκτης καταγγελίας προδήλως βάσιμης ή πληροφορηθεί, με οποιονδήποτε τρόπον, ότι πλοιοκτήτης δεν συμμορφώνεται με τη νομοθεσία για την καταβολή των βασικών μισθών και επιδομάτων στο πλήρωμα, καθώς και την προσήκουσα απόδοση των ανάλογων ασφαλιστικών εισφορών, διερευνά το θέμα, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ναυτικής Εργασίας, τη Διεύθυνση Ελέγχου Διαχείρισης της Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων και τη Διεύθυνση Επιθεώρησης Πλοίων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, και χορηγεί προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών για τη συμμόρφωση του πλοιοκτήτη, ανεξάρτητα από τη διαδικασία επιβολής των νομίμων κυρώσεων. Σε περιπτώσεις παρόδου απράκτου της προθεσμίας του προηγουμένου εδαφίου, επιβάλλεται απαγόρευση απόπλου, σύμφωνα με το άρθρο 42 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (Κ.Δ.Ν.Δ., ν.δ. 187/1973, Α' 261), η οποία αίρεται, μόνον, εφόσον εξοφληθούν οι οφειλόμενοι βασικοί μισθοί και επιδόματα. 3. Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής μπορεί να απορρίψει αίτηση δρομολόγησης, που υποβάλλεται σύμφωνα με τα άρθρα 1 έως 16, 20 και 21 ή να μην προβεί στη σύναψη σύμβασης ή συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Σ.Α.Σ., στην περίπτωση επιβολής σε βάρος του πλοίου απαγόρευσης απόπλου, σύμφωνα με την παρ. 2, τουλάχιστον δύο (2) φορές μέσα σε χρονικό διάστημα τριών (3) ετών πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης ή την ημερομηνία σύναψης σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' Διασφάλιση Ακτοπλοϊκής Συγκοινωνίας .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ' Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.) .............................. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η' Κυρώσεις και τελικές διατάξεις .............................. ΤΜΗΜΑ ΙΙ Θαλάσσιες ενδομεταφορές μεταξύ ηπειρωτικών λιμένων .............................. ΜΕΡΟΣ Β' Μεταφορά εμπορευμάτων και ταχυδρομικών αντικειμένων ΜΕΡΟΣ Γ' Δικαιώματα - Υποχρεώσεις επιβατών και μεταφορέων στις επιβατικές τακτικές θαλάσσιες μεταφορές ΤΜΗΜΑ Ι Γενικές διατάξεις .............................. ΤΜΗΜΑ ΙΙ Δικαιώματα επιβατών Άρθρο 30 Επιστροφή ναύλου - αποζημιώσεις - έκπτωση ναύλου ατόμων μειωμένης κινητικότητας 1. Ο επιβάτης δικαιούται: α) Την παροχή της κατηγορίας της θέσης και σε περίπτωση καμπίνας, τον τύπο καμπίνας που συμφωνήθηκε για το συγκεκριμένο πλοίο και ταξίδι. Σε περίπτωση μη παροχής τους, ο επιβάτης δικαιούται, είτε να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση λαμβάνοντας την αξία του ναύλου επιβάτη και οχήματος που κατέβαλε και χρηματική αποζημίωση, προσαυξημένη κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%) επί της τιμής του ναύλου εισιτηρίου επιβάτη, είτε να ταξιδέψει σε θέση κατώτερη από εκείνη για την οποία κατέβαλε το αντίτιμο του εισιτηρίου, λαμβάνοντας τη διαφορά της τιμής του ναύλου εισιτηρίου επιβάτη, προσαυξημένη κατά εκατό τοις εκατό (100%). Σε περίπτωση μη ασκήσεως του δικαιώματος της υπαναχώρησης, εάν ο μεταφορέας διαθέσει στον επιβάτη θέση ανώτερη από εκείνη για την οποία αγοράσθηκε το εισιτήριο, δεν δικαιούται να απαιτήσει τη διαφορά της επιπλέον πληρωμής, εκτός εάν η διάθεση της ανώτερης θέσης έγινε κατόπιν σχετικού αιτήματος του επιβάτη, οπότε ο τελευταίος οφείλει να καταβάλλει τη διαφορά της τιμής του ναύλου μειωμένη κατά πενήντα τοις εκατό (50%). β) Την επιστροφή ποσοστού επί της τιμής του ναύλου ή ολόκληρη την αξία του εισιτηρίου που κατέβαλε, στις ακόλουθες περιπτώσεις: βα. Επιστροφή ποσοστού τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) του ναύλου, συν τις κρατήσεις υπέρ τρίτων και τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), εφόσον επιστρέψει αυτούσιο το σώμα του εισιτηρίου, έως και δώδεκα (12) ώρες πριν από την προγραμματισμένη ώρα απόπλου του πλοίου. ββ. Επιστροφή ποσοστού τουλάχιστον εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ναύλου, συν τις κρατήσεις υπέρ τρίτων και τον Φ.Π.Α., εφόσον επιστρέψει αυτούσιο το σώμα του εισιτηρίου, έως και επτά (7) ημέρες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία απόπλου του πλοίου. βγ. Επιστροφή ολόκληρου του ναύλου, συν τις κρατήσεις υπέρ τρίτων και τον Φ.Π.Α., εφόσον επιστρέψει αυτούσιο το σώμα του εισιτηρίου, έως και δεκατέσσερις (14) ημέρες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία απόπλου του πλοίου. βδ. Επιστροφή ολόκληρου του ναύλου, συν τις κρατήσεις υπέρ τρίτων και τον Φ.Π.Α., ανεξαρτήτως του χρόνου ειδοποίησης του μεταφορέα, όταν ο επιβάτης για λόγους ανωτέρας βίας, ιδίως για λόγους υγείας που αποδεικνύονται εγγράφως, αδυνατεί να ταξιδέψει στην προγραμματισμένη ημέρα και ώρα για την οποία εκδόθηκε το εισιτήριο μεταφοράς. Τα δικαιώματα αυτά δεν ισχύουν προκειμένου για εισιτήριο που έχει ήδη τροποποιηθεί κατά τους όρους της περ. γ' στο χρονικό διάστημα των δεκατεσσάρων (14) ημερών που προηγείται της αρχικής ημερομηνίας του ταξιδίου. γ) Την τροποποίηση του εισιτηρίου του, εφόσον διατίθενται θέσεις για το ίδιο ή άλλο ταξίδι μέχρι και σαράντα οκτώ (48) ώρες πριν από τον προγραμματισμένο απόπλου του πλοίου. Εφόσον η αξία του νέου εισιτηρίου είναι χαμηλότερη, ο επιβάτης δεν δικαιούται επιστροφή της διαφοράς. 2. Τα δικαιώματα της παρ. 1 ισχύουν και στην περίπτωση αγοράς εισιτηρίου από απόσταση με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο και με την προϋπόθεση της ενημέρωσης του εκδότη του εισιτηρίου εγγράφως ή με τηλεομοιοτυπία ή με άλλο μέσο αποδεκτό από τον εκδότη. Οι εκδότες οφείλουν προς τούτο να ανακοινώνουν στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής τα λοιπά μέσα που θεωρούν αποδεκτά και να ενημερώνουν σχετικά τον επιβάτη σε κάθε αγορά εισιτηρίου από απόσταση. 3. Επιβάλλεται ως υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση λόγων δημοσίου συμφέροντος και κοινωνικής πολιτικής, η χορήγηση έκπτωσης πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ναύλου σε όλες τις θέσεις των πλοίων στα οποία εφαρμόζεται το παρόν Μέρος στα άτομα με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, με την επίδειξη σχετικής απόφασης των αρμόδιων υγειονομικών επιτροπών Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή των υγειονομικών επιτροπών της αρμόδιας διοικητικής αρχής ή ασφαλιστικού φορέα μέχρι την ημερομηνία λήξης της ισχύος τους. Η ίδια έκπτωση χορηγείται και στα ΙΧΕ οχήματα με τα οποία μετακινείται ο δικαιούχος του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον αυτά φέρουν ειδικές πινακίδες αναπήρων πολέμου ή Δελτίο Στάθμευσης Οχημάτων των Ατόμων με Αναπηρίες (ΔΕΛΤΙΟ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ "ΑΜΑ"). Η ίδια έκπτωση χορηγείται και στον συνοδό του δικαιούχου του πρώτου εδαφίου, εφόσον ο δικαιούχος είναι άτομο με παραπληγία - τετραπληγία, τύφλωση, νοητική αναπηρία, αυτισμό και σύνδρομο Down. Αν ο μεταφορέας απαιτήσει συνοδεία για το άτομο με μειωμένη κινητικότητα, τότε ο συνοδός μεταφέρεται δωρεάν. 4. Οι επιβάτες με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα, με την επιφύλαξη των υφιστάμενων συνθηκών πρόσβασης, δικαιούνται την παροχή δωρεάν συνδρομής, όπως ορίζεται στα παραρτήματα II και III του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβούλιου της 24ης Νοεμβρίου 2010 για τα δικαιώματα των επιβατών στις θαλάσσιες και εσωτερικές πλωτές μεταφορές και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 (L 334), σε λιμένες, συμπεριλαμβανομένης της επιβίβασης και της αποβίβασης, και επί πλοίου, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κανονισμού και υπό τους όρους παροχής συνδρομής που ορίζουν τα άρθρα 11 και 12 του Κανονισμού. .............................. Άρθρο 33 Δικαιώματα πολυτέκνων και μελών οικογένειάς τους 1. Πολύτεκνοι ή μέλη της οικογενείας αυτών που ταξιδεύουν για οποιονδήποτε λόγο εντός της Ελληνικής Επικράτειας έχουν δικαίωμα σε έκπτωση ναύλου επί των εκάστοτε ισχυόντων τιμολογίων ποσοστού τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) σε όλες τις συγκοινωνιακές επιχειρήσεις, που τελούν σε άμεση ή έμμεση εξάρτηση από το Κράτος. Της ίδιας εκπτώσεως δικαιούνται και στις υπόλοιπες επιχειρήσεις μεταφορών, εφόσον αυτές συνδέονται με ειδικές επιχορηγήσεις με το Κράτος. 2. Ως συγκοινωνιακές επιχειρήσεις που τελούν σε έμμεση εξάρτηση από το Κράτος νοούνται όλες ανεξαιρέτως, οι, ανά την Ελληνική Επικράτεια, σιδηροδρομικές, ακτοπλοϊκές, όπως και κάθε άλλη συγκοινωνιακή επιχείρηση, που εκμισθώνονται από το Κράτος, ή διευκολύνονται με οποιονδήποτε τρόπο από αυτό, είτε με την παροχή προνομίων εκμετάλλευσης, είτε με την παραχώρηση γραμμών ή με επιχορήγηση, είτε ρυθμίζονται από αυτό. .............................. ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ Υποχρεώσεις επιβατών - Μεταφορέα .............................. ΤΜΗΜΑ ΙV Γενικές αρχές - Διοικητικές κυρώσεις .............................. ΜΕΡΟΣ Δ' Καταργούμενες διατάξεις - Τελικές διατάξεις - Παράρτημα .............................. Άρθρο δεύτερο Έναρξη ισχύος Η ισχύς του παρόντος Κώδικα αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 24 Ιουνίου 2022