N. 4578/2018 Mείωση ασφαλιστικών εισφορών και άλλες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Α' Ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές διατάξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματικών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών Άρθρο 1 Αντικατάσταση του άρθρου 39 του ν. 4387/2016(1) 1. Το άρθρο 39 του ν. 4387/2016 (Α' 85) αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «1. Από 1.1.2017, το ποσοστό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης, που καταβάλλουν τα πρόσωπα, παλαιοί και νέοι ασφαλισµένοι, κατά τη διάκριση του ν. 2084/1992, τα οποία υπάγονται ή θα υπάγονταν, σύµφωνα µε τις γενικές ή ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, όπως ίσχυαν ως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου, στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ, ανέρχεται σε ποσοστό 20%. Από 1.1.2019, το ποσοστό του προηγούµενου εδαφίου διαµορφώνεται σε 13,33%, µε την επιφύλαξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 3. 2. α. Τα ως άνω ποσοστά υπολογίζονται επί του µηνιαίου εισοδήµατος, όπως αυτό καθορίζεται µε βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσµα, από την άσκηση δραστηριότητάς τους κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος. Από 1.1.2018 και εντεύθεν, τα ως άνω ποσοστά υπολογίζονται επί του µηνιαίου εισοδήµατος, όπως αυτό καθορίζεται µε βάση το φορολογητέο αποτέλεσµα από την άσκηση της δραστηριότητάς τους κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος, σύµφωνα µε τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος όπως εκάστοτε ισχύει, στο οποίο συµπεριλαµβάνονται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικά, για το έτος 2018, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσµατος. Ως ετήσιο εισόδηµα των προσώπων που είναι µέλη προσωπικών εταιριών νοείται, για τη δραστηριότητά τους αυτή και για την εφαρµογή του παρόντος, το γινόµενο του πολλαπλασιασµού των συνολικών κερδών της εταιρίας επί του ποσοστού συµµετοχής εκάστοτε µέλους σε αυτή. Σε περίπτωση ζηµιών ή µηδενικών κερδών τα µέλη των προσωπικών εταιριών καταβάλλουν εισφορές, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παράγραφο 3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εξειδικεύονται τα ειδικότερα θέµατα των κανόνων προσδιορισµού της βάσης υπολογισµού εισφορών ανά επαγγελµατική δραστηριότητα, καθώς και ο τρόπος είσπραξης. β. Οι ασφαλισµένοι µε αίτησή τους, που υποβάλλεται στον ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, µπορούν να επιλέξουν τα ως άνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισµού από εκείνη που προκύπτει βάσει του µηνιαίου εισοδήµατός τους, όπως αυτό καθορίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου. Tο ύψος της βάσης υπολογισµού, ο κλάδος υπέρ του οποίου θα εισφέρει και το χρονικό διάστηµα εφαρµογής της επιλέγονται από τους ασφαλισµένους µε την ως άνω αίτησή τους, µε την επιφύλαξη για το ανώτατο όριο ασφαλιστέου µηνιαίου εισοδήµατος. Στην περίπτωση αυτή δεν εφαρµόζεται η ρύθµιση του άρθρου 98. Η νέα βάση υπολογισµού αρχίζει να εφαρµόζεται από την πρώτη ηµέρα του επόµενου µήνα υποβολής της αίτησης και παύει να ισχύει είτε από τον επόµενο µήνα από την ανάκληση της αίτησης ή την υποβολή νέας αίτησης εκ µέρους του ασφαλισµένου είτε αυτοδικαίως και πριν από την παρέλευση του επιλεγέντος, σύµφωνα µε τα ανωτέρω, χρονικού διαστήµατος, εφόσον προκύψει ανώτερη βάση υπολογισµού βάσει του µηνιαίου εισοδήµατος σε σχέση µε την επιλεγείσα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της παρούσας. 3. Από 1.1.2017 η ελάχιστη µηνιαία βάση υπολογισµού επί της οποίας υπολογίζεται το εκάστοτε προβλεπόµενο ποσοστό εισφοράς καθορίζεται µε βάση το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό µισθό άγαµου µισθωτού. Από 1.1.2019 η ελάχιστη µηνιαία εισφορά για τον κλάδο κύριας σύνταξης δεν µπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 20% επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού. Στις περιπτώσεις ελεύθερου επαγγελµατία ή αυτοαπασχολούµενου που απασχολείται παράλληλα ως µισθωτός σε καθεστώς µερικής απασχόλησης, η κατά το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου µηνιαία ελάχιστη βάση υπολογισµού διαµορφώνεται αφού αφαιρεθούν οι αποδοχές της µερικής απασχόλησης. Ως προς το ανώτατο όριο ασφαλιστέου µηνιαίου εισοδήµατος εφαρµόζεται σε κάθε περίπτωση η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 38. 4. Διατάξεις νόµου που προβλέπουν την καταβολή µειωµένων ασφαλιστικών εισφορών για τους ασφαλισµένους που προέρχονται από το ΕΤΑΑ, κατά την πρώτη πενταετία υπαγωγής στην ασφάλιση, καταργούνται από 1.1.2017. 5. Οι παράγραφοι 1 έως 4 εφαρµόζονται: α) για τους υγειονοµικούς που αµείβονται κατά πράξη και περίπτωση, και β) για τους δικηγόρους που βρίσκονται σε αναστολή άσκησης επαγγελµατικής δραστηριότητας. Οι δικηγόροι αυτοί καταβάλλουν την εισφορά του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 3. 6. Από 1.1.2017 οι ασφαλισµένοι για τους οποίους, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων που ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου, προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής στον Τοµέα Ασφάλισης Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων του ΟΑΕΕ και ασκούν ελεύθερο επάγγελµα, καταβάλλουν, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, τις ασφαλιστικές εισφορές των παραγράφων 1, 2 και 3. 7. Υποχρέωση εισφοράς, σύµφωνα µε το παρόν άρθρο, έχουν και τα εξής πρόσωπα: α. Τα µέλη ή µέτοχοι Οργανισµών, Κοινοπραξιών ή κάθε µορφής Εταιρειών, πλην των Ανωνύµων και των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών, των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα, για την οποία τα ασκούντα αυτή πρόσωπα υπάγονταν στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ (επαγγελµατική, βιοτεχνική ή εµπορική δραστηριότητα). β. Τα µέλη του Διοικητικού Συµβουλίου των Ανωνύµων Εταιρειών µε επαγγελµατική, βιοτεχνική ή εµπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια, εφόσον είναι µέτοχοι κατά ποσοστό τουλάχιστον 3%. γ. Οι µέτοχοι των Ανωνύµων Εταιρειών, των οποίων ο σκοπός είναι η µεταφορά προσώπων ή πραγµάτων επί κοµίστρω µε αυτοκίνητα δηµόσιας χρήσης, εφόσον είναι κάτοχοι ονοµαστικών µετοχών. δ. Οι διαχειριστές Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας που ορίστηκαν µε το καταστατικό ή µε απόφαση των εταίρων. ε. Ο µοναδικός εταίρος Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας. 8. Υψηλότερα ή χαµηλότερα των οριζοµένων στην παράγραφο 1 ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών Κλάδου Σύνταξης ασφαλισµένου και εργοδότη που τυχόν προβλέπονταν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, αναπροσαρµόζονται ισόποσα και σταδιακά ετησίως από 1.1.2017 και εφεξής, ούτως ώστε από 1.1.2020 να διαµορφωθούν στο ύψος που ορίζεται στην παράγραφο 1. 9. Στους ασφαλισµένους της παραγράφου 1 που αµείβονται µε δελτίο παροχής υπηρεσιών και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδηµά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νοµικά πρόσωπα, εφαρµόζονται αναλογικά, ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισµού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς, οι διατάξεις του άρθρου 38. Αν η υπαγωγή του ασφαλισµένου στη ρύθµιση της παρούσας παραγράφου αµφισβητείται, µπορούν να υποβληθούν αντιρρήσεις ενώπιον του ΕΦΚΑ από οποιονδήποτε συµβαλλόµενο. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία των αντιρρήσεων και ο τρόπος έκδοσης των σχετικών αποφάσεων. 10. α. Από 1.7.2016 καταργούνται διατάξεις των άρθρων 10 του ν. 4114/1960 «Περί Κώδικος Ταµείου Νοµικών» (Α' 164), 6 του Οργανισµού Ταµείου Ασφάλισης Συµβολαιογράφων (136/167/16.2/7.3.1988 απόφαση Υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Β' 131), 4 του Κανονισµού του Κλάδου Υγείας του ΤΑΣ (π.δ. 113/1987, Α' 65), 4 του β.δ. της 6/22.9.1956 (Α' 209), 4 του α.ν. 2682/1940 (Α' 411), 37 του ν. 4507/1966 (Α' 71), 4 του π.δ. 73 της 18/29.2.1984 (Α' 24), 7 παράγραφος Ζ' του ν. 4043/2012 (Α' 25) και το π.δ. 197 της 6/14.4.1989 (Α' 93) που προβλέπουν ένσηµα υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης για τους δικηγόρους, συµβολαιογράφους, δικαστικούς επιµελητές και υποθηκοφύλακες. Οµοίως, καταργούνται οι πάσης φύσεως εισφορές των Συµβολαιογράφων υπέρ των Τοµέων Ασφάλισης Νοµικών, Ασφάλισης, Πρόνοιας και Υγείας Συµβολαιογράφων του Ενιαίου Ταµείου Ανεξάρτητα Απασχολούµενων (ΕΤΑΑ) επί των δικαιωµάτων τους από τη σύνταξη συµβολαίων και πράξεων. Ειδικώς, τα καταργούµενα ποσοστά επί των αναλογικών δικαιωµάτων στα κρατικά - τραπεζικά συµβόλαια των άρθρων προσαυξάνουν αντιστοίχως τα ποσοστά υπέρ του οικείου Συµβολαιογραφικού Συλλόγου, προς τον οποίο αποδίδονται, προκειµένου να διανεµηθούν, σύµφωνα µε όσα ορίζονται στο άρθρο 120 του Κώδικα Συµβολαιογράφων (ν. 2830/2000, Α' 96). β. Από 1.1.2017 καταργείται η εισφορά υπέρ του πρώην ΤΕΑΔ (νυν ΕΤΕΑΕΠ) επί του ενσήµου επικύρωσης της περίπτωσης δ' της παρ. 2 του άρθρου 30 του ν.δ. 4114/1960 (Α' 164), όπως προστέθηκε µε την περίπτωση α' της παρ. 8 του άρθρου 22 του ν. 1868/1989 (Α' 230). 11. α. Ειδικά για τους δικηγόρους, καταβάλλεται υπέρ του ΕΦΚΑ ποσοστό 20% επί της ελάχιστης αµοιβής ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση, για την οποία προβλέπεται από την κείµενη νοµοθεσία έκδοση γραµµατίου προείσπραξης. Ο οικείος Δικηγορικός Σύλλογος αποστέλλει στον ΕΦΚΑ τη σχετική συγκεντρωτική κατάσταση ανά δικηγόρο. Τα ποσά που έχουν καταβληθεί µέσω ενσήµων ή της ανωτέρω διαδικασίας που τα αντικαθιστά, αφαιρούνται από την εισφορά που οφείλει ο δικηγόρος. Ειδικά για τους δικηγόρους που απασχολούνται µε έµµισθη εντολή, τα ποσά αυτά αφαιρούνται από την εισφορά του ασφαλισµένου. β. Αν τα ποσά που καταβάλλονται βάσει των ανωτέρω ρυθµίσεων υπολείπονται της εισφοράς, ο ασφαλισµένος καταβάλλει τη διαφορά σε χρήµα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 2042/1992. γ. Αν τα ποσά που καταβλήθηκαν υπερβαίνουν τη µηνιαία εισφορά που οφείλεται, δεν επιστρέφονται, αλλά συµψηφίζονται µε την ετήσια ασφαλιστική οφειλή του αντίστοιχου έτους. 12. Από 1.1.2017 ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει µε τις ασφαλιστικές εισφορές και την εισφορά που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 υπέρ του Ειδικού Λογαριασµού Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξάρτητα Απασχολούµενων - Κλάδος ασφαλισµένων ΟΑΕΕ και ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, και υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξάρτητα Απασχολούµενων - Κλάδος ασφαλισµένων ΕΤΑΑ, την οποία αποδίδει στον ΟΑΕΔ. Επί εµµίσθων ασφαλισµένων που εκ της ιδιότητάς τους ασκούν και ελευθέριο επάγγελµα, οι ως άνω εισφορές επιβάλλονται µόνον επί των µηνιαίων αποδοχών τους. 13. Οι ασφαλισµένοι που συµπληρώνουν σαράντα (40) χρόνια ασφάλισης, µπορούν µε αίτησή τους να καταβάλλουν µειωµένη κατά ποσοστό 50%, ασφαλιστική εισφορά, παραιτούµενοι από την προσαύξηση της σύνταξής τους ως προς τα επόµενα έτη ασφάλισης. 14. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται οι πόροι που προβλέπονται στις διατάξεις των περιπτώσεων β', ε', ιγ' και ιη' της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2326/1940 (Α'145), των άρθρων 9, 10, 11 και 14 του ν. 915/1979 (Α' 103), της παρ. 34 του άρθρου 27 του ν. 2166/1993 (Α'137), της παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 3232/2004 (Α' 48) και της παρ. 1 του άρθρου 150 του ν. 3655/2008 (Α' 58). 15. Το ύψος της ασφαλιστικής εισφοράς και οι ασφαλιστικές κατηγορίες ή κλάσεις ή αποδοχές, βάσει των οποίων υπολογίζεται η µηνιαία εισφορά των ασφαλισµένων για τους οποίους, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων που ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής στον ΟΑΕΕ, συµπεριλαµβανοµένων και των ασφαλισµένων που υπάγονταν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος στον Τοµέα Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων, όπως έχουν διαµορφωθεί µέχρι 31.12.2015, παραµένουν αµετάβλητες µέχρι 31.12.2016. 16. Η σταθερή µηνιαία εισφορά, το ύψος της ασφαλιστικής εισφοράς και οι ασφαλιστικές κατηγορίες ή αποδοχές, βάσει των οποίων υπολογίζεται η µηνιαία εισφορά των ασφαλισµένων για τους οποίους, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής στους Τοµείς του κλάδου κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ (Τοµέας Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δηµοσίων Έργων, Τοµέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονοµικών, Τοµέας Ασφάλισης Νοµικών), όπως έχουν διαµορφωθεί µέχρι 31.12.2015, παραµένουν αµετάβλητες µέχρι 31.12.2016. Η εισφορά για την ειδική προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ και για τον κλάδο µονοσυνταξιούχων του ΤΣΑΥ καταργείται από την 1.1.2016. 17. Μέχρι 31.12.2016 οι ασφαλιστικές εισφορές του παρόντος άρθρου εξακολουθούν να εισπράττονται από τους υφιστάµενους, κατά την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του παρόντος ασφαλιστικούς φορείς. 18. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, µετά από γνώµη του ΔΣ του ΕΦΚΑ, εξειδικεύεται η εφαρµογή των κανόνων του παρόντος νόµου σχετικά µε τις εισφορές κατηγοριών αυτοαπασχολούµενων και ελευθέρων επαγγελµατιών, οι οποίοι µέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος υπάγονταν στην ασφάλιση άλλων Φορέων Κύριας Ασφάλισης, πλην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ. Μέχρι την έκδοση της απόφασης του προηγούµενου εδαφίου, η ασφάλιση και η καταβολή των εισφορών συνεχίζει µε το καθεστώς που ίσχυε έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου.» 2. Οι ήδη εκδοθείσες, µέχρι τη έναρξη ισχύος του παρόντος, υπουργικές αποφάσεις διατηρούνται σε ισχύ. Άρθρο 2 Προσθήκη άρθρου 39Α στο ν. 4387/2016 Μετά το άρθρο 39 του ν. 4387/2016 προστίθεται, από τότε που ίσχυσε, άρθρο 39Α ως εξής: «Άρθρο 39Α 1. Από 1.1.2017 έως 31.12.2018, ειδικά για τους παλαιούς και νέους ασφαλισµένους, κατά τη διάκριση του ν. 2084/1992, που υπάγονται ή θα υπάγονταν, σύµφωνα µε τις γενικές ή ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ, καθώς και για τους αυτοαπασχολούµενους αποφοίτους σχολών ανώτατης εκπαίδευσης, που είναι εγγεγραµµένοι σε επιστηµονικούς συλλόγους ή επιµελητήρια που έχουν τη µορφή νοµικού προσώπου δηµοσίου δικαίου, το ποσοστό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης ανέρχεται σε ποσοστό 14% για τα πρώτα δύο (2) έτη από την πρώτη τους υπαγωγή στην ασφάλιση, σε ποσοστό 17% για τα επόµενα τρία (3) έτη και σε ποσοστό 20% για το διάστηµα µετά το πέµπτο (5ο) έτος της υπαγωγής τους στην ασφάλιση. Από 1.1.2019, τα ανωτέρω ποσοστά διαµορφώνονται σε 13,33%. 2. Η ελάχιστη µηνιαία βάση υπολογισµού επί της οποίας υπολογίζονται τα ποσοστά εισφοράς της παραγράφου 1 αντιστοιχεί στο 70% επί του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών. Η περίπτωση β' της παραγράφου 2 του άρθρου 39 εφαρµόζεται αναλόγως στην παρούσα περίπτωση. 3.α. Από 1.1.2017 έως 31.12.2018: αα) το συνολικό ποσό που υπολείπεται του ποσοστού είκοσι τοις εκατό (20%) της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κατά τα πέντε (5) πρώτα έτη ασφάλισης, αποτελεί ασφαλιστική οφειλή υπολογιζόµενη επί του µηνιαίου εισοδήµατος, σύµφωνα µε την παράγραφο 2 του άρθρου 39, προσαυξανόµενου κατά τον τρόπο που προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 και ββ) το υπόλοιπο της διαφοράς που προκύπτει από την καταβολή της µειωµένης κατά την παράγραφο 2 εισφοράς σε σχέση µε την προβλεπόµενη στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 39 αποτελεί ασφαλιστική οφειλή. β. Από 1.1.2019, το υπόλοιπο της διαφοράς που προκύπτει από την καταβολή της εισφοράς του παρόντος σε σχέση µε την υποχρεωτική ελάχιστη µηνιαία εισφορά που προβλέπεται στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 39, αποτελεί ασφαλιστική οφειλή. Η κατά τα ανωτέρω ασφαλιστική οφειλή εξοφλείται κατά 1/5 κατ' έτος για τα έτη κατά τα οποία το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσµα, από την άσκηση δραστηριότητας του ασφαλισµένου κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος, υπερβαίνει το ποσό των δεκαοκτώ χιλιάδων (18.000) ευρώ. Σε κάθε περίπτωση η οφειλή εξοφλείται εξ ολοκλήρου µέχρι και τη συµπλήρωση δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης. 4. Από 1.1.2017 το ποσό της µηνιαίας εισφοράς που οφείλουν τα πρόσωπα του παρόντος άρθρου στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ ορίζεται σε ποσοστό 4% υπολογιζόµενο επί του 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών. 5. Το ποσό της µηνιαίας εισφοράς που οφείλουν τα πρόσωπα του παρόντος άρθρου στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ ορίζεται ως εξής: α) Από 1.1.2017 έως 31.5.2019 σε ποσοστό 7% υπολογιζόµενο επί του 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών. β) Από 1.6.2019 έως 31.5.2022, σε ποσοστό 6,5% υπολογιζόµενο επί του 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού. γ) Από 1.6.2022 και εφεξής σε ποσοστό 6% υπολογιζόµενο επί του 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού.» Άρθρο 3 Αντικατάσταση του άρθρου 40 του ν. 4387/2016 1. Το άρθρο 40 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «Άρθρο 40 Εισφορές ασφαλισµένων στον ΟΓΑ 1. Οι ασφαλισµένοι, οι οποίοι βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων του ΟΓΑ, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, ασφαλίζονταν ως αυτοαπασχολούµενοι στην ασφάλιση του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του ΟΓΑ, καταβάλλουν από 1.1.2017, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, ασφαλιστική εισφορά στον κλάδο κύριας σύνταξης επί του εισοδήµατός τους, όπως αυτό καθορίζεται µε βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδηµα από την ασκούµενη αγροτική δραστηριότητα και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος. Από 1.1.2018 και εντεύθεν, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του µηνιαίου εισοδήµατος, όπως αυτό καθορίζεται µε βάση το φορολογητέο αποτέλεσµα από την ασκούµενη αγροτική δραστηριότητα και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος, σύµφωνα µε τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος, στο οποίο συµπεριλαµβάνονται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικά, για το έτος 2018, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσµατος. Ως φορολογητέο εισόδηµα καθενός εκ των συζύγων και των ενήλικων τέκνων που απασχολούνται σε οικογενειακή αγροτική εκµετάλλευση λαµβάνεται το κατώτατο ασφαλιστέο εισόδηµα, όπως αυτό ορίζεται στην περίπτωση β' της παραγράφου 2. Αν το ετήσιο φορολογητέο εισόδηµα είναι ανώτερο από το γινόµενο των µελών της εκµετάλλευσης επί της ελάχιστης βάσης υπολογισµού της εισφοράς αναγόµενη σε ετήσια βάση, ως εισόδηµα για κάθε µέλος της εκµετάλλευσης νοείται το πηλίκο της διαίρεσης του εισοδήµατος προς τον αριθµό των µελών της. 2. Το ύψος της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τους ασφαλισµένους της παραγράφου 1 και τους µελλοντικούς ασφαλισµένους της ίδιας κατηγορίας κατ' επάγγελµα αγρότες, ορίζεται ως εξής: α. Από 1.7.2015 έως 31.12.2016 το ύψος της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης ορίζεται σε ποσοστό 10%, επί των υφισταµένων, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, ασφαλιστικών κατηγοριών. β. Από 1.1.2017 και εφεξής οι υφιστάµενες ασφαλιστικές κατηγορίες καταργούνται και το ποσό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς υπολογίζεται ως ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήµατος, αναγόµενο σε µηνιαία βάση, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1. Το κατώτατο ασφαλιστέο µηνιαίο εισόδηµα ορίζεται ως το ποσό που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών. Το ανώτατο όριο ασφαλιστέου µηνιαίου εισοδήµατος για τον υπολογισµό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς αποτελεί το ποσό της παραγράφου 2 του άρθρου 38. γ. Από 1.1.2017 και έως 31.12.2017 το ποσοστό των µηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών διαµορφώνεται σε 14%. δ. Από 1.1.2018 έως 31.12.2018 το ποσοστό των µηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών διαµορφώνεται σε ποσοστό 16%. ε. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, το ως άνω ποσοστό διαµορφώνεται σε 12% από 1.1.2019 έως 31.12.2019, σε ποσοστό 12,67% από 1.1.2020 έως 31.12.2020, σε ποσοστό 13% από 1.1.2021 έως 31.12.2021 και σε ποσοστό 13,33%, από 1.1.2022 και εντεύθεν. 3. Από 1.1.2019 και εντεύθεν η ελάχιστη µηνιαία εισφορά δεν µπορεί να υπολείπεται: α. από 1.1.2019 έως 31.12.2019 του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 18% επί του ποσού που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, β. από 1.1.2020 και έως 31.12.2020 του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 19% επί του ποσού που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, γ. από 1.1.2021 και έως 31.12.2021 του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 19,5% επί του ποσού που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, και δ. από 1.1.2022 και εντεύθεν του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 20% επί του ποσού που αναλογεί στο 70% του εκάστοτε προβλεπόµενου κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού. 4. Οι ασφαλισµένοι µε αίτησή τους, που υποβάλλεται στον ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, µπορούν να επιλέξουν τα ως άνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισµού από εκείνη που προκύπτει βάσει του µηνιαίου εισοδήµατός τους, όπως αυτό καθορίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 1. Το ύψος της βάσης υπολογισµού, ο κλάδος υπέρ του οποίου θα εισφέρει και το χρονικό διάστηµα εφαρµογής της επιλέγονται από τους ασφαλισµένους µε την ως άνω αίτησή τους, µε την επιφύλαξη για το ανώτατο όριο ασφαλιστέου µηνιαίου εισοδήµατος. Η νέα βάση υπολογισµού αρχίζει να εφαρµόζεται από την πρώτη ηµέρα του επόµενου µήνα υποβολής της αίτησης και παύει να ισχύει είτε από τον επόµενο µήνα από την ανάκληση της αίτησης ή την υποβολή νέας αίτησης εκ µέρους του ασφαλισµένου, είτε αυτοδικαίως και πριν την παρέλευση του επιλεγέντος, σύµφωνα µε τα ανωτέρω χρονικού διαστήµατος, εφόσον προκύψει ανώτερη βάση υπολογισµού βάσει του µηνιαίου εισοδήµατος σε σχέση µε την επιλεγείσα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της παρούσας. 5. Οι ρυθµίσεις των παραγράφων 1 και 2 εφαρµόζονται αναλογικά και στις εξής κατηγορίες ασφαλισµένων: α) Στους ασφαλισµένους, που ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής τους στην κοινωνική ασφάλιση, υπάγονταν ή θα υπάγονται, έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων του ΟΓΑ, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, στην ασφάλιση του ΟΓΑ µε εισοδηµατικά ή πληθυσµιακά κριτήρια, ως προς τον τρόπο υπολογισµού της µηνιαίας ασφαλιστικής τους εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης. β) Στους κατά κύριο επάγγελµα, τουλάχιστον για µία πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών, καθώς και στα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούµενα προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήµατα συνολικής ισχύος µέχρι 100kW. γ) Στους απασχολούµενους στην αγροτική οικονοµία πρώην ασφαλισµένων στον ΟΓΑ, που έχουν ενταχθεί στα επενδυτικά προγράµµατα για την αγροτική ανάπτυξη, όπως αυτά του αγροτουρισµού και της αγροβιοτεχνίας, στο πλαίσιο των σχετικών Κανονισµών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηµατοδοτούνται για το σκοπό αυτόν. δ) Στους κατά κύριο επάγγελµα αγρότες και αγρότισσες που είναι παράλληλα και µέλη Αγροτικών Συνεταιρισµών, όπως και οι αγρεργάτες που απασχολούνται σε παραγωγούς αγροτικών προϊόντων και ως λιανοπωλητές σε λαϊκές αγορές. ε) Στους ασφαλισµένους, οι οποίοι, σύµφωνα µε τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπάγονταν ή θα υπάγονται στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του ΟΓΑ και οι οποίοι απασχολούνται εποχικά για χρονικό διάστηµα µέχρι εκατόν πενήντα (150) ηµερών ετησίως σε επιχειρήσεις ή εκµεταλλεύσεις, οι οποίες µεταποιούν, τυποποιούν και διακινούν προϊόντα εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραµατοπονίας και κάθε είδους εκτροφών, οι οποίοι συνεχίζουν να ασφαλίζονται ως αυτοτελώς απασχολούµενοι αγρότες, και άρα εξαιρούνται της ασφάλισης ως µισθωτοί για την απασχόλησή τους αυτή. Το συνολικό χρονικό διάστηµα των εκατόν πενήντα (150) ηµερών µπορεί να κατανεµηθεί κατά τη διάρκεια του έτους, σύµφωνα µε τις ανάγκες τις επιχείρησης ή εκµετάλλευσης. 6. Οι ασφαλισµένοι που έως την έναρξη ισχύος του παρόντος υπάγονταν στην ασφάλιση του ΟΓΑ ως µισθωτοί - ανειδίκευτοι εργάτες, µετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών, καταβάλλουν, από 1.1.2017, µηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ως µισθωτοί, οπότε και εφαρµόζονται αναλόγως οι σχετικές διατάξεις για τους ασφαλισµένους µισθωτούς που προέρχονται από το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Το ποσοστό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς εργοδότη - ασφαλισµένου για τους άνω ασφαλισµένους διαµορφώνεται ισόποσα και σταδιακά από 1.1.2017 και έως 31.12.2019, ώστε την 1.1.2020 να διαµορφωθεί στο ύψος του άρθρου 38. 7. Η πρώιµη παύση της γεωργικής δραστηριότητας σε εφαρµογή του Κανονισµού (ΕΟΚ) υπ' αριθ. 1096/88 του Συµβουλίου της 25ης Απριλίου 1988, σχετικά µε την καθιέρωση κοινοτικού καθεστώτος για την ενθάρρυνση της παύσης της γεωργικής δραστηριότητας, δεν αποτελεί λόγο διακοπής της ασφάλισης των αγροτών στον ΕΦΚΑ, τόσο για τους δικαιούχους όσο και τις συζύγους τους. Κατά τη διάρκεια εφαρµογής του µέτρου, και µέχρι συµπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας τους, οι εντασσόµενοι σε αυτό αγρότες και οι σύζυγοί τους, λογίζονται ως ενεργοί αγρότες σε ό,τι αφορά στα ασφαλιστικά τους δικαιώµατα και την ιατροφαρµακευτική τους περίθαλψη. Τα ανωτέρω ισχύουν ακόµα και σε περίπτωση που το µέτρο λήξει πριν τη συµπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας των εντασσοµένων σε αυτό. Οι ασφαλισµένοι αυτοί υπάγονται στις ρυθµίσεις των παραγράφων 1 και 2, που εφαρµόζονται αναλογικά. 8. Από 1.1.2017 οι ασφαλισµένοι του παρόντος άρθρου στο Λογαριασµό Αγροτικής Εστίας του ΟΓΑ, καταβάλλουν ποσοστό συµµετοχής υπέρ αυτού και η κρατική επιχορήγηση καταργείται. Η συµµετοχή βαρύνει τον ασφαλισµένο και συνεισπράττεται µε τις εισφορές για τον κλάδο σύνταξης. Το ποσοστό συµµετοχής ορίζεται στο 0,25% επί του ασφαλιστέου εισοδήµατος, σύµφωνα µε την παράγραφο 2. 9. Οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν. 1140/1981 (Α' 68), του άρθρου 2 του ν. 2458/1997 (Α' 15), καθώς και της παρ. 7 της υποπαραγράφου ΙΑ.6 της παρ. ΙΑ' του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α' 222), σε ό,τι αφορά στο ανώτατο όριο ηλικίας καταργούνται. 10. Με απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονοµικών προσδιορίζεται το ασφαλιστέο εισόδηµα και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή του παρόντος.» 2. Οι υπουργικές αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί µέχρι την ψήφιση του παρόντος διατηρούνται σε ισχύ. Άρθρο 4 Τροποποίηση του άρθρου 97 του ν. 4387/2016 Η παρ. 2 του άρθρου 97 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «2.α. Από 1.1.2017 και µέχρι τις 31.5.2019, το ποσό της µηνιαίας εισφοράς όλων των αυτοαπασχολούµενων και ελευθέρων επαγγελµατιών, ασφαλισµένων πριν και µετά την 1.1.1993, στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, διαµορφώνεται σε ποσοστό 7% υπολογιζόµενο επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών, όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικά για τους ασφαλισµένους στον τ. Τοµέα Επικουρικής Ασφάλισης Πρατηριούχων Υγρών Καυσίµων και του τ. Τοµέα Επικουρικής Ασφάλισης Αρτοποιών του τ. ΟΑΕΕ του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑ- ΕΠ το ποσό της µηνιαίας εισφοράς του προηγούµενου εδαφίου ισχύει από 1.12.2012 και από 1.1.2015, αντίστοιχα. β. Από 1.6.2019 και µέχρι τις 31.5.2022, το ποσό της µηνιαίας εισφοράς των αυτοαπασχολούµενων και ελευθέρων επαγγελµατιών διαµορφώνεται σε 6,5%, υπολογιζόµενο επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. γ. Από 1.6.2022 και εφεξής το ποσό της µηνιαίας εισφοράς των αυτοαπασχολούµενων και ελευθέρων επαγγελµατιών διαµορφώνεται σε 6% υπολογιζόµενο επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. δ. Από 1.1.2019 και µέχρι 31.5.2019 το ποσό της µηνιαίας εισφοράς για τους έµµισθους δικηγόρους πριν και µετά την 1.1.1993, του οικείου τοµέα του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του τ. ΕΤΑΑ, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισµένο και σε ποσοστό 3,5% για τον εντολέα, επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµoυ µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. ε. Από 1.6.2019 και µέχρι 31.5.2022, το ποσό της µηνιαίας εισφοράς για τους έµµισθους δικηγόρους πριν και µετά την 1.1.1993, του οικείου τοµέα του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του τ. ΕΤΑΑ, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,25% για τον ασφαλισµένο και σε ποσοστό 3,25% για τον εντολέα, επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. στ. Από 1.6.2022 και εφεξής το ποσό της µηνιαίας εισφοράς για τους έµµισθους δικηγόρους πριν και µετά την 1.1.1993, του οικείου τοµέα του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του τ. ΕΤΑΑ, υπολογίζεται σε ποσοστό 3% για τον ασφαλισµένο και σε ποσοστό 3% για τον εντολέα, επί του κατώτατου βασικού µισθού άγαµου µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. ζ. Οι ασφαλισµένοι της παρούσας παραγράφου, µε αίτησή τους, που υποβάλλεται στο ΕΤΕΑΕΠ οποτεδήποτε, µπορούν να επιλέξουν τα ως άνω ποσοστά να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισµού από εκείνη που προκύπτει βάσει του εκάστοτε ισχύοντος βασικού µισθού άγαµου µισθωτού. Το ύψος της βάσης υπολογισµού και το χρονικό διάστηµα εφαρµογής της επιλέγονται από τους ασφαλισµένους µε την αίτησή τους. η. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται ο τρόπος επιλογής της ανώτερης βάσης υπολογισµού, ο τρόπος εξόφλησης των οφειλόµενων ασφαλιστικών εισφορών και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου.» Άρθρο 5 Τροποποίηση του άρθρου 35 του ν. 4387/2016 Η περίπτωση β' της παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «β. Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισµένων και των εργοδοτών, όπου προβλέπεται εργοδοτική εισφορά για τους µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένους µισθωτούς. Το ύψος και ο τρόπος υπολογισµού των εισφορών των µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένων µισθωτών, προσδιορίζονται σύµφωνα µε τις καταστατικές διατάξεις των εντασσόµενων ταµείων, τοµέων, κλάδων και λογαριασµών προνοίας στο ΕΤΕΑΕΠ, µε εξαίρεση τους µισθωτούς ασφαλισµένους στους τοµείς προνοίας του πρώην ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, των οποίων τα ποσοστά εισφορών υπολογίζονται επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για κύρια σύνταξη, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 38. Από 1.1.2017 το ποσό της µηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ των ασφαλισµένων από 1.1.1993 και εφεξής µισθωτών ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόµενο επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για κύρια σύνταξη, όπως αυτές προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38. Από 1.1.2017 το ποσό της µηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ όλων των πριν και µετά την 1.1.1993 ασφαλισµένων αυτοτελώς απασχολούµενων, ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόµενο επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό µισθό άγαµου µισθωτού άνω των είκοσι πέντε (25) ετών, όπως εκάστοτε ισχύει. Από 1.1.2019 το ποσό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για όλους τους πριν και µετά την 1.1.1993 ασφαλισµένους έµµισθους δικηγόρους, µισθωτούς µηχανικούς και ιατρούς, των οικείων τοµέων του κλάδου πρόνοιας του τ. ΕΤΑΑ, ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόµενο επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό µισθό άγαµου µισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικά για τους έµµισθους δικηγόρους, το ποσοστό του προηγούµενου εδαφίου επιµερίζεται σε 2% για τον ασφαλισµένο και σε 2% για τον εντολέα. Οι ασφαλισµένοι µε αίτησή τους, που υποβάλλεται στο ΕΤΕΑΕΠ οποτεδήποτε, µπορούν να επιλέξουν τα ποσοστά της περίπτωσης β' της παραγράφου 2 να υπολογίζονται επί ανώτερης βάσης υπολογισµού από εκείνη που προκύπτει βάσει του εκάστοτε ισχύοντος βασικού µισθού άγαµου µισθωτού. Στην περίπτωση αυτή το ύψος της βάσης υπολογισµού και το χρονικό διάστηµα εφαρµογής της επιλέγεται από τους ασφαλισµένους µε την ως άνω αίτησή τους. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται ο τρόπος επιλογής της ανώτερης βάσης υπολογισµού της µηνιαίας εισφοράς, καθώς και κάθε αναγκαίο θέµα που προκύπτει για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου.» Άρθρο 6 Τροποποίηση του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 Στις παραγράφους 1, 2 και 3 του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 η φράση «και επικουρικής σύνταξης, εφάπαξ» αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε από τη λέξη «σύνταξης». Άρθρο 7 Τροποποίηση του άρθρου 28 του ν. 4387/2016 1. Στο τέλος της περίπτωσης β' της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 4387/2016 προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Από 1.1.2019 για τους αυτοαπασχολούµενους, τους ελεύθερους επαγγελµατίες και τους ασφαλισµένους του άρθρου 40, ως συντάξιµες αποδοχές ορίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στο ασφαλιστέο µηνιαίο εισόδηµα που προκύπτει, αν εκλαµβανόταν ως µηνιαία εισφορά ύψους 20% το ποσό που πράγµατι καταβλήθηκε για κάθε µήνα ασφάλισης.» 2. Η περίπτωση δ' της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται ως εξής: «δ. Για το χρόνο ασφάλισης που αναγνωρίζεται πλασµατικά, ύστερα από την καταβολή του ποσού εξαγοράς που προβλέπεται, ως συντάξιµες αποδοχές ορίζεται το ποσό που θα αποτελούσε τον ασφαλιστέο µηνιαίο µισθό - εισόδηµα, αν εκλαµβανόταν ως µηνιαία εισφορά ύψους 20% το ποσό που πράγµατι καταβλήθηκε για την εξαγορά κάθε µήνα ασφάλισης. Οι πλασµατικοί χρόνοι που αναγνωρίστηκαν χωρίς εξαγορά δεν συνυπολογίζονται για τον υπολογισµό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.» ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Λοιπές ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές διατάξεις Άρθρο 8 Έναρξη και λήξη συνταξιοδοτικού δικαιώµατος στο ΕΤΕΑΕΠ 1. Το άρθρο 1 του ν. 4554/2018 (Α' 130) εφαρµόζεται αναλόγως για την έναρξη και λήξη του δικαιώµατος επικουρικής σύνταξης από το Ενιαίο Ταµείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ). Προϋπόθεση για την έναρξη καταβολής της επικουρικής σύνταξης είναι η προηγούµενη συνταξιοδότηση από το φορέα κύριας ασφάλισης. 2. Κατ' εξαίρεση, η καταβολή της επικουρικής σύνταξης λόγω γήρατος, θανάτου ή αναπηρίας από το ΕΤΕΑΕΠ αρχίζει από την ηµεροµηνία έναρξης καταβολής της κύριας σύνταξης, εφόσον κατά την ηµεροµηνία αυτή πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση επικουρικής σύνταξης και η αίτηση υποβληθεί µέσα σε τρεις (3) µήνες από την ηµεροµηνία κοινοποίησης της απόφασης για την απονοµή της κύριας σύνταξης. Άρθρο 9 Τεχνικό ζήτηµα για την απονοµή επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ παροχών στο ΕΤΕΑΕΠ 1. Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης των ασφαλισµένων του ΕΤΕΑΕΠ που υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. ΕΤΑΑ, περί εξόφλησης των εισφορών των συνεισπραττόµενων κλάδων επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών, για το χρονικό διάστηµα µέχρι 31.12.2016, για το οποίο έχουν εξοφληθεί οι εισφορές για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και έχει διενεργηθεί έλεγχος του χρόνου ασφάλισης, η επικουρική σύνταξη και η εφάπαξ παροχή απονέµεται µε την επιφύλαξη της παραγράφου 2. 2. Το ΕΤΕΑΕΠ ελέγχει την ακρίβεια των στοιχείων που υποβάλλονται σύµφωνα µε την παράγραφο 1 εντός δύο (2) ετών από την έκδοση των σχετικών αποφάσεων. Σε περίπτωση που µετά τον έλεγχο προκύπτει ότι τα στοιχεία αυτά δεν είναι ακριβή, εκτός από τις άλλες έννοµες συνέπειες, αναζητούνται άτοκα από το ΕΤΕΑΕΠ οι αχρεωστήτως καταβληθείσες συντάξεις και παροχές. Άρθρο 10 Αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές από το τ. ΤΑΔΚΥ και το τ. ΤΠΔΚΥ Αχρεωστήτως καταβληθείσες επικουρικές συντάξεις από το τ. ΤΑΔΚΥ, ήδη ΕΤΕΑΕΠ, και εφάπαξ παροχές από το τ. ΤΠΔΚΥ, ήδη ΕΤΕΑΕΠ, που προέκυψαν από ανάκληση των σχετικών πράξεων απονοµής για λόγους που δεν ανάγονται σε υπαιτιότητα των ασφαλισµένων δεν αναζητούνται από το ΕΤΕΑΕΠ. Τυχόν καταβληθέντα από τους ασφαλισµένους του τ. ΤΑΔΚΥ και τ. ΤΠΔΚΥ ποσά λόγω ανάκλησης των σχετικών πράξεων απονοµής επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής επιστρέφονται άτοκα, ενώ τυχόν καταβληθείσες από τους ασφαλισµένους εισφορές εξαγοράς χρόνου ασφάλισης δεν επιστρέφονται. Άρθρο 11 Αναγνώριση πλασµατικών χρόνων πριν την 1.1.2017 και αύξηση των συντάξιµων αποδοχών Όποιος έχει εξαγοράσει πλασµατικό χρόνο πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (Α' 85) και δεν έχει υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης µέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, δύναται να υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 4387/2016 καταβάλλοντας τη διαφορά της ήδη καταβληθείσας εισφοράς µε αυτή που είναι καταβλητέα, σύµφωνα µε το ν. 4387/2016. Άρθρο 12 Εκκαθάριση και πληρωµή ληξιπροθέσµων υποχρεώσεων του κλάδου υγείας των ΦΚΑ που εντάχθηκαν στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ............................................... Άρθρο 13 Νοµική παράσταση ΕΦΚΑ υπέρ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. 1. Σε δίκες που αφορούν αξιώσεις ή υποχρεώσεις των κλάδων υγείας που µεταφέρθηκαν στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 3918/2011 (Α' 31), την παρ. 17 του άρθρου 13 του ν. 4052/2012 (Α' 41) και το εδάφιο 1β της υποπαραγράφου ΙΒ.1 της παρ. ΙΒ' του άρθρου µόνου του ν. 4093/2012 (Α' 222), στις οποίες διάδικος είναι το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ, ή/και ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ., ο ΕΦΚΑ εξακολουθεί να νοµιµοποιείται στη διεξαγωγή των δικών αυτών και η νοµιµοποίηση αυτή περιλαµβάνει και την άσκηση ένδικων µέσων, µέχρι και την αµετάκλητη περάτωσή τους. Η νοµική θέση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στις δίκες αυτές δεν θίγεται. Οι αποφάσεις δεσµεύουν τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και εκτελούνται υπέρ και εις βάρος του. 2. Οι διατάξεις του παρόντος καταλαµβάνουν και τις εκκρεµείς, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου, δίκες. Άρθρο 14 Αποδεικτικό ηλικίας ασφαλισµένων του πρώην ΟΓΑ 1. Η ηλικία των ασφαλισµένων του πρώην ΟΓΑ και των µελών οικογενείας τους αποδεικνύεται σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 10 του ν. 1846/1951 (Α' 179). 2. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου καταλαµβάνουν και τις αιτήσεις που εκκρεµούν, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος ενώπιον της διοίκησης, σε οποιοδήποτε στάδιο. 3. Η παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 4169/1961 (Α' 81) καταργείται. Άρθρο 15 Μηχανογραφικό σύστηµα ΕΦΚΑ και ΓΓΠΣ του Υπουργείου Οικονοµικών Στο τέλος της παρ. 12 του άρθρου 395 του ν. 4512/2018 (Α' 5) προστίθενται, από τότε που ίσχυσε, εδάφια ως εξής: «Μέχρι την πλήρη ένταξη του προηγούµενου εδαφίου, η Γενική Γραµµατεία Πληροφοριακών Συστηµάτων του Υπουργείου Οικονοµικών λειτουργεί και υποστηρίζει το πληροφοριακό σύστηµα του ΕΦΚΑ για τη χορήγηση των συντάξεων του Δηµόσιου Τοµέα. Οι λεπτοµέρειες της συνεργασίας αυτής καθορίζονται σε σχετικό πρωτόκολλο συνεργασίας µεταξύ του Διοικητή του ΕΦΚΑ και του Γενικού Γραµµατέα Πληροφοριακών Συστηµάτων του Υπουργείου Οικονοµικών.» Άρθρο 16 Τρόπος υπολογισµού σύνταξης των µονοσυνταξιούχων ασφαλισµένων του πρώην ΤΣΑΥ για αιτήσεις προ του ν. 4387/2016 1. Για αιτήσεις συνταξιοδότησης στο τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ, για τις οποίες εφαρµόζονται οι προγενέστερες του ν. 4387/2016 διατάξεις, αν ο χρόνος ασφάλισης στον κλάδο κύριας σύνταξης του τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ δεν ταυτίζεται µε το χρόνο ασφάλισης στον κλάδο Μονοσυνταξιούχων του ίδιου Ταµείου, ο οποίος είναι λιγότερος από είκοσι πέντε (25) έτη, η σύνταξη υπολογίζεται ως εξής: α) Για τα έτη ασφάλισης στον κλάδο κύριας σύνταξης το ποσό που προβλέπεται από τις καταστατικές διατάξεις του πρώην Ταµείου, και β) Για κάθε έτος ασφάλισης στον κλάδο Μονοσυνταξιούχων επιπλέον ποσό ίσο µε το 1/25 του ποσού της προσαύξησης που προβλέπεται από τις καταστατικές διατάξεις του πρώην Ταµείου για είκοσι πέντε (25) έτη ασφάλισης στον κλάδο Μονοσυνταξιούχων. Οι εισφορές που έχουν καταβληθεί στον κλάδο Μονοσυνταξιούχων για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των έξι (6) µηνών και µικρότερο του ενός (1) έτους λογίζονται ως εισφορές ενός (1) έτους. 2. Ασφαλισµένοι του τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ που έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης µέχρι 12.5.2016, η οποία βρίσκεται σε εκκρεµότητα, καθώς και συνταξιούχοι του ίδιου Ταµείου µέχρι την ίδια ως άνω ηµεροµηνία, οι οποίοι κατά τη συνταξιοδότησή τους δεν έλαβαν συνταξιοδοτική παροχή από τον Κλάδο των Μονοσυνταξιούχων λόγω οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές στον Κλάδο, λαµβάνουν προσαύξηση σύµφωνα µε την παράγραφο 1 µόνο για τα έτη που έχουν καταβάλει εισφορές στον Κλάδο Μονοσυνταξιούχων. Κατά τον επανυπολογισµό των ήδη καταβεβληµένων µέχρι 12.5.2016 συντάξεων του προηγούµενου εδαφίου, λαµβάνουν προσαύξηση µόνο για τα έτη που κατέβαλαν επιπλέον εισφορά στον Κλάδο αυτό, σύµφωνα µε το άρθρο 30 του ν. 4387/2016 (Α' 85). Άρθρο 17 Αντιµετώπιση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών Για τις παροχές της παρ. 3 του άρθρου 29 του α.ν. 1846/1951 (Α' 179), οι οποίες χορηγήθηκαν χωρίς υπαιτιότητά των λαβόντων µετά από απόφαση της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, εφαρµόζονται οι διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4387/2016 (Α' 85) και επιστρέφονται άτοκα, ανεξάρτητα από το χρόνο χορήγησής τους και έκδοσης των καταλογιστικών πράξεων. Τυχόν ήδη επιστραφέντα ποσά από τους συνταξιούχους ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, δεν αναζητούνται από αυτούς. Άρθρο 18 Παρακράτηση και συµψηφισµός µε οφειλές προς ΦΚΑ που έχουν υπαχθεί σε ρύθµιση 1. Η παρ 2 του άρθρου 18 του ν. 4331/2015 (Α' 69) αντικαθίσταται ως εξής: «2. Οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης προβαίνουν σε παρακράτηση ποσοστού των χρηµατικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του φορέα, µέχρι του ύψους των οφειλών, κατά αναλογική εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ. Στην περίπτωση αυτή, τα παρακρατούµενα ποσά συµψηφίζονται µε τις τελευταίες δόσεις της ρύθµισης, όπως αυτές ορίζονται στην απόφαση του αρµόδιου οργάνου του ασφαλιστικού φορέα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται τα ποσοστά παρακράτησης, τα αρµόδια όργανα, η τηρητέα διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου.» 2. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δηµοσίευση της απόφασης της παραγράφου 1. Άρθρο 19 Παράταση ισχύος της παρ. 7 της υποπαραγράφου ΙΑ.1 της παρ. ΙΑ' του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α' 107) Η ισχύς της παρ. 7 της υποπαραγράφου ΙΑ.1 της παρ. ΙΑ' του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α' 107) παρατείνεται για τρία (3) έτη από τη λήξη της. Σε περιπτώσεις επαναλαµβανόµενης υπαγωγής στη ρύθµιση µε δηµιουργία νέων οφειλών, ο φορέας διατηρεί το δικαίωµα να απαιτήσει την προσκόµιση του συνόλου ή µέρους των προβλεπόµενων στοιχείων και διασφαλίσεων. Άρθρο 20 Τροποποίηση του άρθρου 22 του ν. 4529/2018 (Α' 56) Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 και στο πρώτο εδάφιο της περίπτωσης β' της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 4529/2018 (Α' 56) µετά από τις λέξεις «αναπηρίας ή γήρατος» προστίθενται οι λέξεις «ή θανάτου». Άρθρο 21 Νοµοτεχνική βελτίωση για τίτλους κτήσης Στην παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 4509/2017 (Α' 201) διαγράφονται οι λέξεις «περίπτωση α'». Άρθρο 22 Σύνταξη λόγω θανάτου από φυσικές καταστροφές 1. Σε περίπτωση θανάτου λόγω πληµµυρικών φαινοµένων, πυρκαγιών, σεισµών και λοιπών θεοµηνιών σε πληγείσες περιοχές, όπως αυτές οριοθετούνται από την εκάστοτε απόφαση των αρµοδίων Υπουργών, στον επιζώντα σύζυγο και στα τέκνα του θανόντα καταβάλλεται, κατά παρέκκλιση του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 (Α' 85), σύνταξη ποσού ίσου µε το ποσό της σύνταξης που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί ο θανών. Το ποσό αυτό καταβάλλεται από τον ΕΦΚΑ αντί της σύνταξης λόγω θανάτου του άρθρου 12 του ν. 4387/2016. 2. Τέκνα για την εφαρµογή του παρόντος είναι αυτά που ορίζονται στο άρθρο 12 του ν. 4387/2016. 3. Το ποσό της σύνταξης της παραγράφου 1 επιµερίζεται ως εξής: α) Ο επιζών σύζυγος δικαιούται το πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού και τα τέκνα το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού κατ' ισοµοιρία. β) Αν δεν υπάρχουν τέκνα, ο επιζών σύζυγος δικαιούται όλο το ποσό. γ) Αν δεν υπάρχει επιζών σύζυγος, τα τέκνα δικαιούνται όλο το ποσό κατ' ισοµοιρία. 4. Ως προς τα κατώτατα όρια του καταβαλλόµενου ποσού, ισχύουν αναλογικά τα οριζόµενα στο άρθρο 12 του ν. 4387/2016. 5. Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν για θανάτους που επέρχονται µετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016. ΜΕΡΟΣ Β' Ρύθμιση θεμάτων εργαζομένων, ανέργων, ΣΕΠΕ και ΟΑΕΔ και λοιπές διατάξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' Ρύθμιση θεμάτων εργαζομένων, ανέργων, ΣΕΠΕ και ΟΑΕΔ Άρθρο 23 Παράσταση πολιτικής αγωγής για δεδουλευµένες αποδοχές και αποζηµίωση απόλυσης 1. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου µόνου του α.ν. 690/1945 (Α' 292) προστίθενται εδάφια ως εξής: «Στις παραπάνω υποθέσεις, οι εργαζόµενοι έχουν δικαίωµα παράστασης πολιτικής αγωγής για την υποστήριξη της κατηγορίας, ανεξάρτητα αν έχουν υποστεί περιουσιακή ζηµία ή ηθική βλάβη. Έγγραφη προδικασία δεν απαιτείται.» 2. Στο άρθρο 28 του ν. 3996/2011 (Α' 170) προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής: «3. Στις υποθέσεις της παραγράφου 1, όταν ο εργοδότης παραβαίνει τις διατάξεις της εργατικής νοµοθεσίας τις σχετικές µε την καταβολή δεδουλευµένων αποδοχών και την καταβολή της νόµιµης αποζηµίωσης απόλυσης, οι εργαζόµενοι έχουν δικαίωµα παράστασης πολιτικής αγωγής για την υποστήριξη της κατηγορίας, ανεξάρτητα αν έχουν υποστεί περιουσιακή ζηµία ή ηθική βλάβη. Έγγραφη προδικασία δεν απαιτείται.» Άρθρο 24 Αύξηση Τµηµάτων Επιθεώρησης του ΣΕΠΕ ............................................... Άρθρο 25 Νομική εκπροσώπηση του Ειδικού Γραμματέα, των Επιθεωρητών και λοιπών υπαλλήλων ............................................... Άρθρο 26 Ποινικά αδικήματα σε βάρος του Ειδικού Γραμματέα, των Επιθεωρητών και λοιπών υπαλλήλων ............................................... Άρθρο 27 Δωρεάν µετακίνηση ανέργων 1. Στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 2956/2001 (Α' 258) προστίθεται περίπτωση ιζ' ως εξής: «ιζ) για την εξασφάλιση της δωρεάν µετακίνησης των ανέργων εγγεγραµµένων στα µητρώα του µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς» 2. Το δεύτερο εδάφιο της υπ' αριθµ. οικ. Α-40580/3128/29.6.2015 κοινής υπουργικής απόφασης (Β' 1293), η οποία κυρώθηκε και απέκτησε ισχύ νόµου µε το άρθρο 77 του ν. 4331/2015 (Α' 69), αντικαθίσταται ως εξής: «Για τη χορήγηση της δωρεάν αυτής µεταφοράς, εφαρµόζεται η παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 3920/2011 (Α' 33), το άρθρο 10 του ν. 2963/2001 (Α' 268), η παρ. 2 του άρθρου 30 του ν. 4313/2014 (Α' 261) και το άρθρο 86 του ν. 4530/2018 (Α' 59).» 3. Το µόνο εδάφιο του άρθρου 45 του ν. 4554/2018 (Α' 130) αριθµείται σε παράγραφο 1 και προστίθεται παράγραφος 2 ως εξής: «2. Οι δαπάνες που προκύπτουν από την εκτέλεση των κοινών υπουργικών αποφάσεων που επέχουν θέση συµβάσεων δυνάµει του άρθρου 86 του ν. 4530/2018 (Α' 59), για τη δωρεάν µετακίνηση ανέργων εγγεγραµµένων στα µητρώα του ΟΑΕΔ, δύναται να καλύπτονται από τον ΟΑΕΔ. Οι δαπάνες αφορούν το σύνολο του έτους αναφοράς, σύµφωνα µε την παράγραφο 1, και καλύπτονται από τις πιστώσεις της ετήσιας επιχορήγησης του ΟΑΕΔ από τον Κρατικό Προϋπολογισµό. Με τις αποφάσεις του πρώτου εδαφίου ή όµοιες, µετά από γνώµη του Διοικητικού Συµβουλίου του ΟΑΕΔ, καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτοµέρειες για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου.» 4. Με απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Οικονοµικών και Υποδοµών και Μεταφορών, µετά από γνώµη του Διοικητικού Συµβουλίου του ΟΑΕΔ, δύναται να καταρτίζονται και να υλοποιούνται ειδικά προγράµµατα για τη δωρεάν µετακίνηση των ανέργων εγγεγραµµένων στα µητρώα του ΟΑΕΔ. Με την απόφαση του προηγούµενου εδαφίου καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτοµέρειες για την υλοποίηση των προγραµµάτων αυτών. Άρθρο 28 Συµµετοχή Σ.Β.Β.Ε. στο Δ.Σ. του ΟΑΕΔ και στην Επιτροπή του ΕΛΕΚΠ ............................................... Άρθρο 29 Ειδικά προγράµµατα απασχόλησης ανέργων 1. Η παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 4430/2016 (Α' 205) αντικαθίσταται ως εξής: «1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Ανάπτυξης, Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Οικονοµικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, καθώς και του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού, µετά από εισήγηση του Διοικητικού Συµβουλίου του Οργανισµού Απασχόλησης Εργατικού Δυναµικού (Ο.Α.Ε.Δ.), είναι δυνατή η ένταξη οµάδων ανέργων εγγεγραµµένων στα µητρώα του Ο.Α.Ε.Δ., µε προτεραιότητα στους µακροχρόνια ανέργους και τις ευπαθείς οµάδες ανέργων, σε ειδικά προγράµµατα απασχόλησης στο δηµόσιο τοµέα, όπως αυτός οριοθετείται από το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (Α' 101). Με την ίδια απόφαση καθορίζονται: α) οι φορείς υποδοχής και οι υποχρεώσεις τους, β) οι προϋποθέσεις συµµετοχής των δυνητικά ωφελουµένων, γ) τα κριτήρια επιλογής και κατάταξης των δυνητικά ωφελουµένων και η µοριοδότηση των κριτηρίων, δ) η διαδικασία ένταξης, η διάρκεια και οι όροι απασχόλησης, ε) η χρηµατοδότηση των προγραµµάτων, οι αµοιβές των ωφελουµένων και η διαδικασία καταβολής των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών, στ) η διαδικασία για την αναστολή ή τη διακοπή της απασχόλησης ανέργου ή/και του προγράµµατος, ζ) ο έλεγχος και η παρακολούθηση του προγράµµατος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την υλοποίησή του.» 2. Η παρ. 3 του άρθρου 64 του ν. 4430/2016 αντικαθίσταται ως εξής: «3. Αρµόδιος φορέας για την υλοποίηση των προγραµµάτων του παρόντος είναι ο Ο.Α.Ε.Δ., ο οποίος εκδίδει δηµόσια πρόσκληση για κάθε πρόγραµµα. Στην πρόσκληση εξειδικεύονται τα απαιτούµενα δικαιολογητικά, η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων και των δικαιολογητικών, η υποβολή και εξέταση ενστάσεων, η κατάρτιση προσωρινών και οριστικών πινάκων κατάταξης, η διαδικασία υπόδειξης των ωφελουµένων, σύµφωνα µε τον οριστικό πίνακα κατάταξης, η διαδικασία για την τοποθέτηση στους φορείς υποδοχής και λοιπές λεπτοµέρειες εφαρµογής κάθε προγράµµατος.» 3. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 ισχύουν για προγράµµατα που θα προκηρυχθούν µετά τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' Λοιπές διατάξεις Άρθρο 30 Αποζηµίωση δικαστικών αντιπροσώπων στις εκλογές συνδικαλιστικών οργανώσεων 1. Στην παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 1264/1982 (Α' 79) η λέξη «αµοιβής» αντικαθίσταται από τη λέξη «αποζηµίωσης». 2. Στην παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 1264/1982 προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής: «Για την αποζηµίωση των δικαστικών αντιπροσώπων εφαρµόζονται αναλογικά οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 108 του π.δ. 26/2012 (Α' 57).» Άρθρο 31 Συντήρηση του ΟΠΣ-ΣΕΠΕ ............................................... Άρθρο 32 Εκκαθάριση δαπανών ΕΦΚΑ Δαπάνες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), οι οποίες πραγµατοποιήθηκαν το 2017 και αφορούν τις λειτουργικές και λοιπές ανάγκες του φορέα, όπως την καθαριότητα, τα ταχυδροµικά τέλη, τα τηλεφωνικά τέλη, το φωτισµό και την κίνηση, την επισκευή και τη συντήρηση ηλεκτρονικών υπολογιστών, τη συντήρηση και την τεχνική υποστήριξη συστηµάτων πληροφορικής, τις λοιπές αµοιβές νοµικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελµατιών που εκτελούν ειδικές υπηρεσίες, την επισκευή και συντήρηση µόνιµου και λοιπού εξοπλισµού, διαφηµίσεις, δηµοσιεύσεις και συνδροµές σε εφηµερίδες και περιοδικά, µισθώµατα, κοινόχρηστα, τη µηχανογραφική επεξεργασία στοιχείων, µεταφορές, προµήθειες µηχανηµάτων και δικαστικά έξοδα, θεωρούνται σύννοµες, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, και, εφόσον δεν έχουν εξοφληθεί, δύναται να πληρώνονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισµού του ΕΦΚΑ του έτους 2018 και 2019. Άρθρο 33 Ελεγκτές ΠΕΚΑ ............................................... Άρθρο 34 Σύσταση οργανικών θέσεων εποπτευόμενων φορέων ............................................... Άρθρο 35 Κάλυψη θέσεων εποπτευόμενων φορέων ............................................... Άρθρο 36 Διοικητικά Συμβούλια Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας ............................................... Άρθρο 37 Προσωπικό περιφερειακών γραφείων ΕΙΕΑΔ ............................................... Άρθρο 38 Ρυθμίσεις του Υπουργείου Υγείας ............................................... Άρθρο 40 Ρύθµιση για οφειλέτες ελεύθερους επαγγελµατίες ενταγµένους σε προγράµµατα έναρξης ή επανέναρξης επιχειρηµατικής δραστηριότητας του ΟΑΕΔ Άνεργοι, πρώην ελεύθεροι επαγγελµατίες, οι οποίοι εντάσσονται σε προγράµµατα έναρξης ή επανέναρξης επιχειρηµατικής δραστηριότητας του ΟΑΕΔ, και οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές που δεν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθµισης, αποκτούν ασφαλιστική ενηµερότητα και παραµένουν ενήµεροι καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος των προγραµµάτων, εφόσον είναι συνεπείς ως προς τις τρέχουσες ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις. Από το ποσό της επιχορήγησης του ΟΑΕΔ που λαµβάνουν οι ενταγµένοι στα προγράµµατα αυτά, παρακρατείται ποσοστό 25% το οποίο αποδίδεται στον ΕΦΚΑ έναντι εξόφλησης των οφειλών τους. Το ύψος της οφειλής των ανωτέρω προσώπων και η µη υπαγωγή τους σε ρύθµιση βεβαιώνεται από τον ΕΦΚΑ. Άρθρο 41 Ρυθµίσεις για την επέκταση του Προγράµµατος «Σχολικά Γεύµατα» στα εσπερινά γυµνάσια και λύκεια Τα αδιάθετα, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, χρηµατικά ποσά του έργου «Κάρτα Αλληλεγγύης», όπως αυτό υλοποιήθηκε µεταξύ του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Α.Ε. στο πλαίσιο της παρ. 3 του άρθρου 4 της υπ' αριθµ. οικ. 494/7.4.2015 κοινής υπουργικής απόφασης (Β' 577) και του άρθρου 3 του ν. 4320/2015 (Α' 29), µεταφέρονται µέσα σε ένα (1) µήνα από την έναρξη ισχύος του παρόντος από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. στον Οργανισµό Προνοιακών Επιδοµάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και ειδικότερα στον κωδικό αριθµό εξόδων 2861 του προϋπολογισµού του, για την επέκταση του Προγράµµατος «Σχολικά Γεύµατα» στα εσπερινά γυµνάσια και λύκεια, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4455/2017 (Α' 22) και της υπ' αριθµ. Δ14/οικ.21446/488/11.4.2018 υπουργικής απόφασης (Β' 1299). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευµάτων και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται τα κριτήρια επιλογής και οι προϋποθέσεις ένταξης των σχολικών µονάδων του προηγούµενου εδαφίου στο Πρόγραµµα, ο τρόπος υλοποίησης της επέκτασης του Προγράµµατος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της. Άρθρο 42 Προσθήκη στο άρθρο 48 του ν. 4387/2016 (Α' 85) Στο άρθρο 48 του ν. 4387/2016 (Α' 85) προστίθεται παράγραφος 14, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: «14. Ο µερισµατούχος του ΜΤΠΥ, που διορίζεται σε οποιαδήποτε θέση του Δηµοσίου µε οποιαδήποτε σχέση, δεν έχει υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση του ΜΤΠΥ. Στην περίπτωση αυτή το δικαιούµενο µέρισµα δεν διακόπτεται, αλλά εξακολουθεί να καταβάλλεται. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας κάθε άλλη αντίθετη διάταξη καταργείται.» Άρθρο 43 Εκκαθάριση της κράτησης της περίπτωσης β1 της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2326/1940 (Α' 145) Με απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Μεταφορών και Υποδοµών καθορίζεται κάθε λεπτοµέρεια σχετική µε τη διαχείριση, διάθεση και κατανοµή των εισπραχθέντων ποσών της κράτησης της περίπτωσης β1 της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2326/1940 (Α' 145). Άρθρο 44 Προσθήκη στο άρθρο 8 του ν. 2256/1994 (Α' 196) Στο άρθρο 8 του ν. 2256/1994, όπως ισχύει, προστίθεται παράγραφος 2 ως εξής: «2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης µπορεί να αναστέλλεται η καταβολή των τρέχουσων ασφαλιστικών εισφορών και να ρυθµίζονται οι καθυστερούµενες κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές επιχειρήσεων και εργοδοτών, που διατηρούν επαγγελµατική εγκατάσταση ή ασκούν δραστηριότητα σε πληγείσες περιοχές από θεοµηνίες ή άλλες φυσικές καταστροφές, οι οποίες επιδρούν στη γενικότερη οικονοµική ζωή της περιοχής, χωρίς να απαιτείται η επέλευση υλικής ζηµίας στις εγκαταστάσεις τους. Με την ίδια απόφαση προσδιορίζονται κάθε φορά η πληγείσα περιοχή, οι ειδικότεροι όροι, οι προϋποθέσεις, η διάρκεια των µέτρων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια αναφορικά µε την αναστολή και τη ρύθµιση των εισφορών.» Άρθρο 45 Αληθής έννοια της περίπτωσης β' της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 3986/2011 (Α' 152) Κατά την αληθή έννοια της περίπτωσης β' της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 3986/2011 (Α'152) και από την έναρξη ισχύος της, δεν είναι υπόχρεοι καταβολής της ειδικής εισφοράς ποσοστού 1% οι υπάλληλοι των τραπεζών και των θυγατρικών επιχειρήσεων των τραπεζών ή των συνδεδεµένων µε αυτές εταιριών που ανήκουν στον ίδιο όµιλο µε τις τράπεζες. Άρθρο 46 Τροποποίηση της περίπτωσης γ' της παρ. 2Α του άρθρου 16 του ν. 3850/2010 (Α' 84) Η περίπτωση γ' της παρ. 2Α του άρθρου 16 του ν. 3850/2010 (Α' 84) αντικαθίσταται ως εξής: «γ) Ιατρός που περιλαµβάνεται στον Ειδικό Κατάλογο της περίπτωσης α' µπορεί να ασκεί καθήκοντα ιατρού εργασίας µόνο στην περιφέρεια του ιατρικού συλλόγου στον οποίο είναι εγγεγραµµένος και εφόσον δεν υπάρχει ή δεν είναι διαθέσιµος ιατρός µε την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας στην περιφέρεια αυτή. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ορίζονται ο τρόπος και η διαδικασία µε την οποία διαπιστώνεται κατά τόπο και χρόνο η έλλειψη ιατρού εργασίας ή η έλλειψη διαθέσιµου ιατρού εργασίας και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της παρούσας διάταξης. Μέχρι την έκδοση της απόφασης του προηγούµενου εδαφίου, η έλλειψη ιατρού ή διαθέσιµου ιατρού βεβαιώνεται από τον ιατρικό σύλλογο, στον οποίο είναι εγγεγραµµένος ο ιατρός του Ειδικού Καταλόγου της περίπτωσης α', µετά από αίτησή του. Η βεβαίωση του προηγούµενου εδαφίου εκδίδεται µέσα σε αποκλειστική προθεσµία δέκα (10) εργάσιµων ηµερών, µετά την άπρακτη παρέλευση της οποίας τεκµαίρεται η έλλειψη ιατρού ή διαθέσιµου ιατρού.» Άρθρο 47 Τροποποίηση της υποπαραγράφου ΙΔ.1. της παρ. ΙΔ.1. του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α' 107) ............................................... Άρθρο 48 Έναρξη ισχύος Η ισχύς του παρόντος νόµου αρχίζει από τη δηµοσίευσή του στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιµέρους διατάξεις του. Αθήνα, 3.12.2018 (1) ΕΑΕΔ 2016 σ. 504