Φορολογικές αποσβέσεις των πάγιων περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων με βάση τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 Επιμέλεια - Σύνταξη Σπύρος Γ. Αναγνώστου Πρόλογος Με την ΠΟΛ 1073/31.3.2015 "Κοινοποίηση και ερμηνεία των διατάξεων περί φορολογικών αποσβέσεων των πάγιων περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων με βάση τις διατάξεις του άρθρου 24 ν. 4172/2013"(1) παρέχονται από την Γ.Γ.Δ.Ε. οδηγίες σχετικά με το θέμα των φορολογικών αποσβέσεων. Με το παρόν άρθρο επιχειρείται μία συνοπτική και απλουστευμένη προσέγγιση του ανωτέρω θέματος με τη μορφή (25) ερωτήσεων - απαντήσεων. 1. Τι σημαίνει "πάγιο περιουσιακό στοιχείο"; Το περιουσιακό στοιχείο το οποίο προορίζεται να χρησιμοποιηθεί κατά τρόπο διαρκή για τους σκοπούς της επιχείρησης και τα οφέλη από τη χρήση του, εκτείνονται πέραν του ενός έτους. 2. Τι σημαίνει απόσβεση παγίου περιουσιακού στοιχείου; Απόσβεση είναι η βαθμιαία μείωση της αξίας του πάγιου περιουσιακού στοιχείου λόγω λειτουργικής φθοράς, οικονομικής απαξίωσης (τεχνολογικής παλαίωσης) ή και απλής παρόδου του χρόνου. Η απόσβεση μεταφράζεται τελικά σε μία διαδικασία κατανομής του κόστους του πάγιου περιουσιακού στοιχείου σε όλα τα χρόνια της ωφέλιμης ζωής του. 3. Ποιος είναι ο σκοπός των αποσβέσεων; - Η ακριβής απεικόνιση του μεγέθους της περιουσίας της επιχείρησης στον "Ισολογισμό". - Ο ορθός υπολογισμός και εμφάνιση των κερδών ή ζημιών στο "Λογαριασμό αποτελέσματα χρήσης". - Ο ακριβέστερος υπολογισμός του κόστους των προϊόντων που έχουν παραχθεί ή που θα παραχθούν κ.λπ. 4. Τι σημαίνει υπολειμματική αξία ενός παγίου στοιχείου; Είναι η αξία του πάγιου περιουσιακού στοιχείου στο τέλος της ωφέλιμης ζωής του. Για να βρούμε την αξία ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου που πρέπει να αποσβεσθεί, αφαιρούμε από την τιμή κτήσης του την υπολειμματική του αξία. 5. Ποιος νόμος ισχύει για τις αποσβέσεις για φορολογικές περιόδους που αρχίζουν από 1.1.2014 και μετά; - Με τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4172/2013. όπως ισχύουν, καθορίζονται οι φορολογικές αποσβέσεις, οι οποίες εκπίπτουν από το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές συναλλαγές προκειμένου για τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα. - Οι διατάξεις αυτές ισχύουν, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, για φορολογικές περιόδους που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά. - Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ο νέος νόμος δε συναρτά τη διενέργεια αποσβέσεων με το χρόνο απόκτησης των παγίων. Κατά συνέπεια, οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται για φορολογικές αποσβέσεις που διενεργούνται σε φορολογικές περιόδους που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά ανεξάρτητα του χρόνου απόκτησης των παγίων δηλαδή, είτε αυτά αποκτήθηκαν πριν από την 01.01.2014 είτε μετά την ημερομηνία αυτή. Στην περίπτωση διαχειριστικής περιόδου με έναρξη πριν την 01.01.2014 για τον υπολογισμό των αποσβέσεων των παγίων είναι αυτονόητο ότι έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περ. στ' της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2238/1994 (παλαιός Κ.Φ.Ε.) όπως ίσχυαν, αποκλειστικά για τη χρήση αυτή. - Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται αφενός για όλα τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες καθώς και για τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα. 6. Από που εκπίπτουν φορολογικά οι αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων; Οι φορολογικές αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού εκπίπτουν από: α) τον κύριο των παγίων στοιχείων της επιχείρησης σε όλες τις περιπτώσεις εκτός της περ. β' β) τον μισθωτή, σε περίπτωση χρηματοοικονομικής μίσθωσης (παρ. 1 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 7. Τι σημαίνει "χρηματοοικονομική μίσθωση"; "Χρηματοοικονομική μίσθωση" σημαίνει οποιαδήποτε προφορική ή έγγραφη σύμβαση με την οποία ο εκμισθωτής (κύριος) υποχρεούται έναντι μισθώματος να παραχωρεί στον μισθωτή (χρήστη) τη χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου, εφόσον πληρούνται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια: α) η κυριότητα του περιουσιακού στοιχείου περιέρχεται στον μισθωτή με τη λήξη του χρόνου της μίσθωσης, β) η σύμβαση της μίσθωσης περιλαμβάνει όρο συμφέρουσας προσφοράς για την εξαγορά του εξοπλισμού σε τιμή κατώτερη της αγοραίας αξίας, γ) η περίοδος της μίσθωσης καλύπτει τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) της οικονομικής διάρκειας ζωής του περιουσιακού στοιχείου όπως αυτή προκύπτει από τον πίνακα της παραγράφου 4 του άρθρου 24, ακόμη και στην περίπτωση που ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται κατά τη λήξη της μίσθωσης, δ) κατά τη σύναψη της σύμβασης της μίσθωσης, η παρούσα αξία των μισθωμάτων ανέρχεται τουλάχιστον στο ενενήντα τοις εκατό (90%) της αγοραίας αξίας του περιουσιακού στοιχείου που εκμισθώνεται, ε) τα περιουσιακά στοιχεία που εκμισθώνονται είναι τέτοιας ειδικής φύσης που μόνον ο μισθωτής δύναται να τα μεταχειριστεί δίχως να προβεί σε σημαντικές αλλοιώσεις. Στην περίπτωση της μίσθωσης οχημάτων στην έννοια του μισθώματος σύμφωνα με την περίπτωση δ' δεν συμπεριλαμβάνονται τα κόστη λειτουργίας και κυκλοφορίας του οχήματος (παρ. 2 άρθρο 24 ν. 4172/2013). Επισημαίνεται ότι προκειμένου για το χαρακτηρισμό της μίσθωσης ως χρηματοοικονομικής αρκεί να πληρείται ακόμη και ένα κριτήριο από τα οριζόμενα στην ίδια παράγραφο. (Για την πληρέστερη κατανόηση των ανωτέρω ο αναγνώστης θα πρέπει να ανατρέξει στην ΠΟΛ 1073/31.3.2015 όπου υπάρχουν σχετικά παραδείγματα). 8. Ποια πάγια περιουσιακά στοιχεία δεν υπόκεινται σε απόσβεση; Οι εδαφικές εκτάσεις, τα έργα τέχνης, οι αντίκες, τα κοσμήματα και άλλα πάγια στοιχεία του ενεργητικού των επιχειρήσεων που δεν υπόκεινται σε φθορά και αχρήστευση λόγω παλαιότητας, δεν υπόκεινται σε φορολογική απόσβεση (παρ. 3 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 9. Ποιοι είναι οι συντελεστές φορολογικών αποσβέσεων ανά πάγια περιουσιακά στοιχεία; Το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου και του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης, ανακατασκευής και αποκατάστασης του περιβάλλοντος αποσβένονται, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα συντελεστών: (παρ. 4 άρθρο 24 ν. 4172/2013) Κατηγορία ενεργητικού επιχείρησης Συντελεστής φορολογικής απόσβεσης (% ανά φορολογικό έτος) Κτίρια, κατασκευές, εγκαταστάσεις, βιομηχανικές και ειδικές εγκαταστάσεις, μη κτιριακές εγκαταστάσεις, αποθήκες και σταθμοί, περιλαμβανομένων των παραρτημάτων τους (και ειδικών οχημάτων φορτοεκφόρτωσης) 4 Εδαφικές εκτάσεις που χρησιμοποιούνται σε εξόρυξη και λατομεία, εκτός αν χρησιμοποιούνται για τις υποστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης 5 Μέσα μαζικής μεταφοράς, περιλαμβανομένων αεροσκαφών, σιδηροδρομικών συρμών, πλοίων και σκαφών 5 Μηχανήματα, εξοπλισμός εκτός Η/Υ και λογισμικού 10 Μέσα μεταφοράς ατόμων 16 Μέσα μεταφοράς εμπορευμάτων ("εσωτερικές εμπορευματικές μεταφορές") 12 Άυλα στοιχεία και δικαιώματα και έξοδα πολυετούς απόσβεσης 10 Εξοπλισμός Η/Υ, κύριος και περιφερειακός και λογισμικό 20 Λοιπά πάγια στοιχεία της επιχείρησης 10 10. Πώς αποσβένονται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία για τα οποία δεν ορίζεται συντελεστής απόσβεσης; Καταρχάς, η ένταξη σε κατηγορία, συγκεκριμένου παγίου περιουσιακού στοιχείου γίνεται από την ίδια την επιχείρηση, που το χρησιμοποιεί με βάση τη χρήση, το σκοπό και τα ειδικά χαρακτηριστικά του. Περαιτέρω, εάν κάποιο πάγιο, παρά τα παραπάνω, δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια από τις κατηγορίες του πιο πάνω πίνακα, ο συντελεστής απόσβεσης αυτού θα είναι εκείνος των "λοιπών πάγιων στοιχείων" δηλαδή δέκα τοις εκατό (10%) και όχι εκείνος που τυχόν προκύπτει από την ωφέλιμη διάρκεια ζωής του παγίου αυτού. 11. Τι είναι τα "έξοδα πολυετούς απόσβεσης"; "Έξοδα πολυετούς απόσβεσης" θεωρούνται εκείνα, που πραγματοποιούνται για την ίδρυση και αρχική οργάνωση της οικονομικής μονάδας, για την απόκτηση διαρκών μέσων εκμεταλλεύσεως καθώς και για την επέκταση και αναδιοργάνωση της και εξυπηρετούν την οικονομική μονάδα για περίοδο μεγαλύτερη του ενός έτους. Σε αυτά περιλαμβάνονται, τα έξοδα πρώτης εγκατάστασης και κτήσης ακινήτων, τα οποία αποσβένονται στο φορολογικό έτος 2014 με συντελεστή 10%, ανεξάρτητα του χρόνου πραγματοποίησής τους, δηλαδή πριν ή μετά την 01.01.2014. 12. Ποια η φορολογική αντιμετώπιση των "εξόδων πολυετούς απόσβεσης" από 01.01.2015 με βάση τα νέα Ελληνικά Λογιστικά πρότυπα (Ε.Λ.Π. - ν. 4308/2014); - Καταρχάς στις διατάξεις των Ε.Λ.Π. δεν ορίζεται η έννοια των "εξόδων πολυετούς απόσβεση", για λογιστικούς σκοπούς. Ωστόσο, παρέχεται η δυνατότητα τα "έξοδα πολυετούς απόσβεσης" που εμφανίζονται στις λογιστικές καταστάσεις μέχρι και την 31.12.2014 να συνεχίζουν να εμφανίζονται στις καταστάσεις αυτές μέχρι την ολοσχερή απόσβεσή τους (παρ. 5 άρθρου 37 ν. 4308/2014). Επομένως, τα "έξοδα πολυετούς απόσβεσης" που πραγματοποιήθηκαν πριν την 01.01.2015 και δεν έχουν αποσβεστεί πλήρως έως τις 31.12.2014, θα συνεχίσουν να αποσβένονται με συντελεστή 10% και μετά το 2014 μέχρι την ολοσχερή απόσβεση τους. - Επίσης οι δαπάνες που πραγματοποιούνται από 01.01.2015 για την απόκτηση ενός παγίου οι οποίες συνδέονται άμεσα με αυτό και είναι απαραίτητες για να φθάσει το πάγιο σε κατάσταση που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί, περιλαμβάνονται στο κόστος κτήσης αυτού (π.χ. προκειμένου για ακίνητα ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων, έξοδα συμβολαιογράφου, μεταγραφής, αμοιβή για εκτίμηση ακινήτου και παράσταση κ.λπ.). - Στο κόστος αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνονται και οι τόκοι δανείων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα Ε.Λ.Π. ή ΔΛΠ, κατά περίπτωση. 13. Ποια η φορολογική αντιμετώπιση σε περίπτωση ανέγερσης ακινήτου σε έδαφος κυριότητας του εκμισθωτή με δαπάνες του μισθωτή; Στην περίπτωση αυτή ο εκμισθωτής διενεργεί αποσβέσεις επί της αξίας αυτού, ανεξάρτητα από το χρόνο ανέγερσης του, με βάση τις διατάξεις του άρθρου αυτού, ενώ ο μισθωτής εφόσον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα του, με βάση τις διατάξεις των άρθρων 22 και 23 του ιδίου νόμου, τις δαπάνες που πραγματοποίησε για την ανέγερση του ακινήτου. 14. Ποια η φορολογική αντιμετώπιση αναφορικά με τις δαπάνες για βελτιώσεις και προσθήκες σε μισθωμένα ακίνητα; Αυτές προσαυξάνουν την αξία του παγίου που αφορούν και αποσβένονται με βάση το σχετικό πίνακα από τον κύριο του παγίου εκμισθωτή και όχι από αυτόν που τις πραγματοποίησε. Αντίθετα, ο μισθωτής, δεν θα διενεργεί πλέον αποσβέσεις επί των βελτιώσεων και προσθηκών που πραγματοποίησε σε μισθωμένα ακίνητα αλλά θα εκπίπτει τις σχετικές δαπάνες κατά το έτος πραγματοποίησης τους με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 22 και 23 του ν. 4172/2013. (Λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με τα θέματα των ερωτήσεων 13 και 14 έχουν δοθεί με τις ΠΟΛ 1073/31.3.2015 και ΠΟΛ 1103/11.5.2015). 15. Ποια η φορολογική αντιμετώπιση των δαπανών επισκευής και συντήρησης; Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης, εκπίπτουν με βάση τις διατάξεις των άρθρων 22 και 23 του ν. 4172/2013. κατά το χρόνο πραγματοποίησής τους, καθόσον δεν αποτελούν κόστη κτήσης ή κατασκευής, βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής. 16. Πώς διενεργούνται οι φορολογικές αποσβέσεις; Οι φορολογικές αποσβέσεις διενεργούνται σε ετήσια βάση, είναι υποχρεωτικές και δεν επιτρέπεται η μεταφορά αποσβενόμενων ποσών μεταξύ οικονομικών χρήσεων (φορολογικών ετών) (παρ. 5 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 17. Τι σημαίνει ο όρος "υποχρεωτικές αποσβέσεις"; Σημαίνει ότι αν διενεργηθούν αποσβέσεις αλλά με συντελεστή μεγαλύτερο από τον προβλεπόμενο, οι επιπλέον αποσβέσεις δεν αναγνωρίζονται φορολογικά και οι επιχειρήσεις υποχρεούνται με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να αναμορφώσουν τα προκύψαντα αποτελέσματα με την προσθήκη αυτών ως λογιστική διαφορά, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, αν δεν διενεργηθούν ή διενεργηθούν με συντελεστή μικρότερο από τον προβλεπόμενο, η επιχείρηση χάνει το δικαίωμα να πραγματοποιήσει στο μέλλον τις αποσβέσεις που όφειλε να διενεργήσει και δεν διενήργησε. 18. Πότε αρχίζει ο υπολογισμός της απόσβεσης ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου; - Η φορολογική απόσβεση ενός πάγιου περιουσιακού στοιχείου, αρχίζει από τον επόμενο μήνα εντός του οποίου χρησιμοποιείται ή τίθεται σε υπηρεσία από τον φορολογούμενο, κατ' αναλογία με τους συντελεστές της παρ. 4 και όχι από το μήνα που αυτό άρχισε να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. - Σε περίπτωση πώλησης του παγίου πριν την ολοσχερή απόσβεσή του, διενεργούνται αποσβέσεις μέχρι και τον τελευταίο μήνα που χρησιμοποιήθηκε, χωρίς να ενδιαφέρει ο αριθμός των ημερών που χρησιμοποιήθηκε τον μήνα αυτό (παρ. 6 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 19. Πώς υπολογίζονται οι αποσβέσεις παγίων που δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά, παγίων που λειτουργούν περιοδικά καθώς επίσης και παγίων που λειτουργούν εποχιακά; - Όσον αφορά στα πάγια περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά για τις ανάγκες της βασικής επαγγελματικής δραστηριότητας της επιχείρησης, ούτε και για τις τυχόν παρεπόμενες ασχολίες της, δηλαδή εκείνα τα οποία έχουν τεθεί εκτός εκμετάλλευσης (ή σε αδράνεια), γι' αυτά και για το χρονικό διάστημα που είναι εκτός εκμετάλλευσης δεν θα υπολογίζονται φορολογικές αποσβέσεις, δεδομένου ότι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί απόσβεση αυτών λόγω μη ύπαρξης λειτουργικής φθοράς τους. Κατά τον χρόνο που θα αρχίσει πάλι η παραγωγική τους λειτουργία, συνεχίζουν να διενεργούνται οι φορολογικές αποσβέσεις έως την πλήρη απόσβεση τους. - Ειδικά στα πάγια τα οποία λόγω της παραγωγικής διαδικασίας λειτουργούν περιοδικά, δηλαδή για μεγάλα χρονικά διαστήματα διακόπτεται η λειτουργία τους, ανάλογα με τα δημιουργούμενα αποθέματα και επανατίθενται σε λειτουργία όταν η αγορά απορροφήσει τα αποθέματα αυτά, οι φορολογικές αποσβέσεις υπολογίζονται κανονικά, επειδή τα μηχανήματα αυτά κατά το χρόνο διακοπής της λειτουργίας τους είναι συνδεδεμένα στο χώρο τους και πάντα σε ετοιμότητα να λειτουργήσουν. - Τέλος, για τα πάγια περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων που λειτουργούν εποχιακά, δηλαδή των επιχειρήσεων που λειτουργούν συγκεκριμένους μήνες κάθε φορολογικού έτους (π.χ. ξενοδοχειακές, τυποποίησης αγροτικών προϊόντων, κ.λπ.), θα υπολογίζονται φορολογικές αποσβέσεις για όλους τους μήνες του φορολογικού έτους, δεδομένου ότι η μη χρησιμοποίηση αυτών των παγίων για όλους τους μήνες του φορολογικού έτους οφείλεται στον τρόπο λειτουργίας τους και δεν είναι επιλογή των επιχειρήσεων. 20. Ποιο είναι το ανώτατο ποσό (οροφή) της απόσβεσης; Το ποσό της φορολογικής απόσβεσης δεν δύναται να υπερβεί το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής, καθώς και αποκατάστασης του περιβάλλοντος. Επομένως, η διενέργεια φορολογικών αποσβέσεων για κάποιο πάγιο διακόπτεται από τη στιγμή που το σύνολο των αποσβέσεων που έχουν διενεργηθεί γι' αυτό γίνει ίσο με την αποσβεστέα αξία του (μείον ένα λεπτό), χωρίς να ενδιαφέρει αν αυτό εξακολουθεί να χρησιμοποιείται παραγωγικά από την επιχείρηση (παρ. 7 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 21. Πώς αποσβένονται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία με αξία κτήσης κάτω των 1.500 ευρώ; Εάν η αποσβέσιμη αξία (αξία κτήσης) ενός περιουσιακού στοιχείου της επιχείρησης είναι μικρότερη από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ, το εν λόγω στοιχείο μπορεί να αποσβεστεί εξ ολοκλήρου μέσα στο φορολογικό έτος που αυτό αποκτήθηκε. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να αναπροσαρμόζεται το ποσό που ορίζεται στο προηγούμενο εδάφιο μία φορά ανά πέντε (5) έτη, με βάση τα κατάλληλα στοιχεία που δημοσιεύονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.). Δηλαδή η εφάπαξ απόσβεση των εν λόγω παγίων δεν είναι υποχρεωτική αλλά δυνητική. Συνεπώς, κάθε πάγιο περιουσιακό στοιχείο, του οποίου η αξία κτήσης είναι μέχρι χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ, μπορεί να αποσβεστεί είτε εφάπαξ στο φορολογικό έτος που αποκτήθηκε, είτε τμηματικά με βάση τον συντελεστή απόσβεσης από τον επόμενο μήνα εντός του οποίου χρησιμοποιήθηκε ή τέθηκε σε λειτουργία. Σημειώνεται ότι η επιλογή της εφάπαξ ή της τμηματικής φορολογικής απόσβεσης αφορά κάθε πάγιο ξεχωριστά, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα ορισμένα από τα ίδια πάγια (αξίας κτήσης το καθένα μέχρι 1.500 ευρώ) να τα αποσβένουν εφάπαξ στο συγκεκριμένο φορολογικό έτος και άλλα να τα αποσβένουν τμηματικά σύμφωνα με τα ανωτέρω (παρ. 7 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 22. Πότε αρχίζουν τις αποσβέσεις τους οι νέες επιχειρήσεις με βάση το δικαίωμα της αναβολής που έχουν για τα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη; - Οι νέες επιχειρήσεις δύνανται να αναβάλουν την φορολογική απόσβεση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης κατά τα πρώτα τρία (3) φορολογικά έτη. - Επομένως, οι νέες επιχειρήσεις, κατά τα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη, με πρώτο εκείνο στο οποίο υποβλήθηκε η δήλωση έναρξης εργασιών και για το σύνολο των παγίων περιουσιακών στοιχείων τους, έχουν τη δυνατότητα να μη διενεργούν καθόλου φορολογικές αποσβέσεις. Από το τέταρτο φορολογικό έτος και μετά, θα υπολογισθούν φορολογικές αποσβέσεις σύμφωνα με το άρθρο 24 για το σύνολο των παγίων ανεξάρτητα από το έτος που αποκτήθηκαν τα πάγια αυτά. Τονίζεται ότι η επιλογή της μη διενέργειας αποσβέσεων, αφορά αφενός, το σύνολο των πάγιων περιουσιακών στοιχείων (δηλαδή, είτε δεν θα διενεργηθούν φορολογικές αποσβέσεις για κανένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο είτε θα διενεργηθούν για όλα) και αφετέρου, το σύνολο της τριετίας (δηλαδή, η επιχείρηση ή δεν θα διενεργήσει φορολογικές αποσβέσεις ή, θα διενεργήσει και στα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη (παρ. 8 άρθρο 24 ν. 4172/2013). 23. Για την εφαρμογή των παραπάνω, ποιες θεωρούνται νέες επιχειρήσεις; - Εκείνες οι οποίες υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών από 01.01.2014 και μετά. - Εκείνες οι οποίες έχουν υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών πριν από την πιο πάνω ημερομηνία αλλά τα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη δεν έχουν εξαντληθεί έως την 01.01.2014. - Εκείνες οι οποίες από 01.01.2014 και μετά υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών υποκαταστήματος - Εκείνες οι οποίες έχουν υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών υποκαταστήματος πριν από την 01.01.2014 αλλά τα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη από την έναρξη αυτού δεν έχουν παρέλθει έως την 01.01.2014. - Εκείνες οι οποίες από 01.01.2014 και μετά δραστηριοποιούνται σε νέο αυτοτελή κλάδο ή αρχίζουν την άσκηση δραστηριότητας με αυτοτελή οργάνωση, χωρίς να ιδρύουν υποκατάστημα. - Εκείνες οι οποίες έχουν συστήσει αυτοτελή κλάδο ή έχουν αρχίσει την άσκηση δραστηριότητας με αυτοτελή οργάνωση, χωρίς να ιδρύουν υποκατάστημα, πριν από την 01.01.2014 αλλά τα τρία (3) πρώτα φορολογικά έτη από τη σύσταση του κλάδου ή την έναρξη της νέας δραστηριότητας δεν έχουν παρέλθει έως την 01.01.2014. 24. Πότε μια επιχείρηση που έχει προέλθει από μετασχηματισμό θεωρείται "νέα" ή όχι; Η προερχόμενη από το μετασχηματισμό με οποιονδήποτε νόμο εταιρεία δεν θεωρείται νέα εκτός εάν με το μετασχηματισμό ιδρύεται νέα εταιρεία (π.χ. εισφορά κλάδου σε νεοϊδρυόμενη εταιρεία, συγχώνευση με σύσταση νέας εταιρείας, κ.λπ.). Αν όμως, κατά το χρόνο του μετασχηματισμού κάποια από τις μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις είναι νέα σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω, τότε και η απορροφώσα, επωφελούμενη ή προερχόμενη από μετατροπή εταιρεία έχει το δικαίωμα, για τα πάγια περιουσιακά στοιχεία που εισφέρθηκαν από τις "νέες" επιχειρήσεις είτε να μην ενεργεί αποσβέσεις είτε να ενεργεί κανονικά αποσβέσεις ανάλογα με τον τρόπο που είχαν ενεργήσει (προ του μετασχηματισμού) οι επιχειρήσεις αυτές. 25. Πώς γίνεται ο υπολογισμός της τιμής κτήσης των παγίων στοιχείων; Ο υπολογισμός της τιμής κτήσης των παγίων στοιχείων σύμφωνα με τα άρθρα 41 και 42 του ν. 4172/2013 (εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου) γίνεται με βάση τις φορολογικές αποσβέσεις (παρ. 9 άρθρο 24 ν. 4172/2013). Νομικό πλαίσιο: ν. 4172/2013 (άρθρο 24) Εγκύκλιες διαταγές: ΠΟΛ 1073/2015, ΠΟΛ 1103/2015 (1) ΕΑΕΔ 2013 σελ. 833.