ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Από την έντυπη έκδοση
Εγκύκλιο με αναλυτικές οδηγίες και διευκρινίσεις για την απονομή των συντάξεων λόγω θανάτου στους δικαιούχους, καθώς και για τον τρόπο προσδιορισμού των ποσών που αντιστοιχούν σε κάθε περίπτωση, εξέδωσε χθες ο ΕΦΚΑ.
Όπως αναφέρει η εγκύκλιος, εάν ο θανών έχει τέκνα και η σύνταξη καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο μειωμένη, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται επιμερίζεται στα τέκνα. Σε περίπτωση όμως που εκλείψουν οι προϋποθέσεις για χορήγηση ποσοστού σύνταξης λόγω θανάτου στα τέκνα, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται δεν καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο. Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, κατώτατο πλαφόν για τις συντάξεις χηρείας είναι τα 384 ευρώ με 20 έτη ασφάλισης και τα 360 ευρώ με 15 έτη ασφάλισης.
Η εγκύκλιος αναφέρει ρητά ότι θεμελιώδης προϋπόθεση για την αναγνώριση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου στον επιζώντα σύζυγο, ή στα ανήλικα τέκνα, ή με προϋποθέσεις στον διαζευγμένο σύζυγο είναι ο θανών ασφαλισμένος να είχε πραγματοποιήσει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης που απαιτείται σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Ο νόμος Κατρούγκαλου καθορίζει την πενταετία ως χρόνο ελάχιστης διάρκειας του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ του θανόντος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και του επιζώντος συζύγου/ετέρου ή του μέρους συμφώνου συμβίωσης. Όμως, όπως ρητά αναφέρει η εγκύκλιος, η συγκεκριμένη προϋπόθεση των πέντε ετών δεν ελέγχεται και δεν αφορά τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Εάν ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα εξαιτίας της υπηρεσίας ή σε ανθρωποκτονία.
β) Εάν κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με τον γάμο νομιμοποιήθηκε, αναγνωρίστηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο.
γ) Εάν η χήρα κατά τον χρόνο του θανάτου τελούσε σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διεκόπη και γεννήθηκε ζωντανό τέκνο.
δ) Εάν συντρέχει η περίπτωση ανασύστασης προϋπάρξαντος γάμου. Ο αρχικός και ο εξ ανασυστάσεως γάμος, κατά τη διάρκεια του οποίου απεβίωσε ο σύζυγος, πρέπει να έχουν διαρκέσει συνολικά τουλάχιστον πέντε έτη, ο δε εξ ανασυστάσεως πρέπει να είχε διάρκεια τουλάχιστον έξι μηνών.
Πότε και για πόσο χρόνο χορηγείται η σύνταξη θανάτου
Η εγκύκλιος ορίζει ότι η σύνταξη θανάτου χορηγείται για τους συζύγους και τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης με τα εξής κριτήρια:
1. Σε περίπτωση που ο θάνατος επήλθε μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας του επιζώντος συζύγου, η σύνταξη χορηγείται χωρίς χρονικό περιορισμό εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις λήξης του δικαιώματος αυτού. Επισημαίνεται ότι το δικαίωμα μεταβίβασης της σύνταξης των ανωτέρω δικαιούχων παύει να ισχύει: α) με τον θάνατο του δικαιούχου, β) με την τέλεση γάμου του δικαιούχου ή σύναψη συμφώνου συμβίωσης.
2. Σε περίπτωση που ο θάνατος επήλθε πριν από τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας του επιζώντος συζύγου, η διάρκεια της συνταξιοδότησης ορίζεται σε τρία έτη από την πρώτη του επόμενου του θανάτου μήνα.
3. Εάν ο/η δικαιούχος συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά τη διάρκεια της τριετίας αυτής, η καταβολή της σύνταξης διακόπτεται με τη συμπλήρωση της τριετίας από την πρώτη του επομένου του θανάτου μήνα και επαναχορηγείται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του/της.
4. Εάν ο/η δικαιούχος δεν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά τη διάρκεια αυτής της τριετίας, αλλά κατά τη διάρκειά της: είτε έχει τέκνο, είτε ο ίδιος είναι ανίκανος για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας κατά ποσοστό 67% και άνω η σύνταξη συνεχίζει να καταβάλλεται για όσο χρόνο πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις και, εάν συντρέχει λόγος διακοπής επειδή δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις συνέχισης καταβολής της, επαναχορηγείται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του επιζώντος συζύγου.
5. Εάν δεν έχει συμπληρωθεί το 55ο έτος της ηλικίας του επιζώντος συζύγου ούτε κατά τον θάνατο ούτε κατά τη διάρκεια λήψης της σύνταξης, η σύνταξη χορηγείται μόνο για τρία έτη στις εξής περιπτώσεις: α) Για τα τέκνα, για όσο χρόνο παραμένουν άγαμα και δεν έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. β) Μέχρι να συμπληρώσουν το 18ο έτος της ηλικίας τους. γ)Ή μέχρι να συμπληρώσουν το 24ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον και για όσο χρόνο φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες αναγνωρισμένες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης ή Κέντρα/Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης. δ) Ή μέχρι να συμπληρώσουν το 24ο έτος της ηλικίας τους εφόσον ο θάνατος επήλθε κατά τη διάρκεια του έτους προετοιμασίας τους για την εισαγωγή σε ανώτερη ή ανώτατη σχολή. Στη σχετική εγκύκλιο του ΥΠΕΚΑΑ ως προς το σημείο αυτό διευκρινίζεται, μεταξύ άλλων, ότι το δικαίωμα παρέχεται ανεξαρτήτως της επιτυχούς ή μη έκβασης των εξετάσεων και ισχύει και για τα επόμενα της Γ’ Λυκείου έτη. Η προετοιμασία για τις εξετάσεις πιστοποιείται με το πιστοποιητικό συμμετοχής του παιδιού στις πανελλήνιες εξετάσεις. Ως έτος προετοιμασίας για τις πανελλήνιες εξετάσεις ορίζεται το χρονικό διάστημα μεταξύ της 1ης Ιουλίου και της 30ής Ιουνίου του επόμενου έτους.
