Παροχή οδηγιών για την υλοποίηση των διατάξεων του άρθρου 41 του Ν.4670/2020(1) "Αντικατάσταση άρθρου 76 Ν.4387/2016" Εγκ. Υπ. Εργασίας Φ80020/13865/Δ16.397/31.3.2020 Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 43 τεύχος Α', δημοσιεύθηκε ο νόμος 4670/2020 "Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.)", στο πρώτο μέρος του οποίου (άρθρα 1-9) προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η μετονομασία, από 1.3.2020, του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) σε Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) και η ένταξη, από την ίδια ημερομηνία, στον e-ΕΦΚΑ των Κλάδων Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), το οποίο καταργείται. Ειδικότερα, με το άρθρο 41 του νέου νόμου τροποποιείται το άρθρο 37 του ν.4052/2012, που αφορά στα ασφαλιστέα πρόσωπα του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης και του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του πρώην Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., ήδη e-ΕΦΚΑ, όπως είχε αντικατασταθεί με τις διατάξεις του άρθρου 76 του ν.4387/2016. Αναλυτικότερα σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα: 1. Αντικαθίσταται η παράγραφος 3 του ανωτέρω αναφερόμενου άρθρου, σύμφωνα με την οποία, δίδεται για πρώτη φορά, από 1.1.2021 και εφεξής η δυνατότητα στους αυτοαπασχολούμενους υγειονομικούς, στα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ καθώς και σε όσα πρόσωπα βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης που εξαιρούνται της υποχρεωτικής υπαγωγής στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης να υπαχθούν προαιρετικά στην ασφάλιση του κλάδου επικουρικής ασφάλισης μετά από σχετική αίτησή τους. Επισημαίνεται ότι, όσα από τα ανωτέρω πρόσωπα αναλάβουν μισθωτή απασχόληση θα καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές ασφαλισμένου και εργοδότη της παρ.1 του άρθρου 97 του ν.4387/2016 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ήτοι από 1.1.2021 έως και 31.5.2022 3,25% για τον ασφαλισμένο και 3,25% για τον εργοδότη και από 1.6.2022 και εφεξής 3% για τον ασφαλισμένο και 3% για τον εργοδότη. Όσοι είναι υγειονομικοί αυτοαπασχολούμενοι ή ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ θα καταβάλλουν τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων της παρ.3 του ιδίου άρθρου, όπως αποτυπώνονται στον παρακάτω Πίνακα. Ασφαλιστικές κατηγορίες Ποσά εισφορών επικουρικής σύνταξης (€) από 1/1/2021 έως 31/5/2022 Ποσά εισφορών επικουρικής σύνταξης (€) από 1/6/2022 1η κατηγορία 42 39 2η κατηγορία 51 47 3η κατηγορία 61 56 2. Επίσης, προστίθεται νέα παράγραφος 5 και συγκεκριμένα με την περίπτωση α προβλέπεται η δυνατότητα προαιρετικής υπαγωγής στην ασφάλιση του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών από 1-1-2021, σε όλα τα πρόσωπα που δεν ασφαλίζονται για εφάπαξ παροχή, ήτοι σε όλους τους μισθωτούς, τους αυτοτελώς απασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες που δεν ασφαλίζονται σε κάποιον άλλο φορέα (ΝΠΙΔ, επαγγελματικό ταμείο, κ.α.). Ανάλογη δυνατότητα παρέχεται και στα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ. Η ρύθμιση αφορά στα πρόσωπα, που από 1-1-2021 αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία - απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε φορέα κύριας ασφάλισης και καταλαμβάνει όσους δεν ανήκουν στα ασφαλιστέα πρόσωπα του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., στα οποία δεν προβλέπεται η ασφάλισή τους για εφάπαξ παροχή από τις καταστατικές διατάξεις των πρώην φορέων που εντάχθηκαν στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ με το άρθρο 75 του ν. 4387/2016. Η εισφορά των ανωτέρω προσώπων, ορίζεται στην περίπτωση δ της παραγράφου 2 του άρθρου 35 του ν. 4387/2016 όπως ισχύει. Οι προαιρετικά ασφαλισμένοι μισθωτοί καταβάλουν από 1-1-2021, μηνιαία εισφορά ποσοστού 4% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για κύρια σύνταξη, όπως αυτές προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38 του ν.4387/2016. Οι προαιρετικά ασφαλισμένοι, αυτοτελώς απασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, ασφαλισμένοι του πρ. ΟΓΑ και έμμισθοι δικηγόροι (που δεν ασφαλίζονται στο πρ. ΤΠΔΑ ή σε άλλο φορέα Πρόνοιας), καταβάλλουν εισφορές βάσει των ασφαλιστικών κατηγοριών, που ισχύει για τους υποχρεωτικά ασφαλισμένους, οι οποίες καταγράφονται στον παρακάτω Πίνακα (Αρ.31 του ν.4670/2020). Ύψος μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών Ασφαλιστικές Κατηγορίες Ποσά εισφορών εφάπαξ παροχής (€) 1η κατηγορία 26 2η κατηγορία 31 3η κατηγορία 37 3. Με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις η προαιρετική υπαγωγή στην ασφάλιση από την έναρξή της, διέπεται από τους κανόνες για την υποχρεωτική ασφάλιση. Επιπλέον, σημειώνεται ότι, οι γενικές αρχές του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, εφαρμόζονται και επί προαιρετικής ασφάλισης εκτός εάν υπάρχει ρητή διάταξη περί του αντιθέτου. Ειδικότερα αναφέρονται τα ακόλουθα: α) Η προαιρετική ασφάλιση διέπεται καθ' όλα τα λοιπά, πλην του προαιρετικού, στοιχεία αυτής από τους κανόνες που διέπουν την υποχρεωτική ασφάλιση. β) Η προαιρετική ασφάλιση αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης του ενδιαφερόμενου και όχι αναδρομικά. γ) Η προαιρετική ασφάλιση λήγει για τους ίδιους λόγους που λήγει και η υποχρεωτική όπως π.χ. θάνατος ασφαλισμένου, επέλευση ασφαλιστικού κινδύνου, ή ακόμα και για ειδικούς λόγους όπως η υπαγωγή στην υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση. 4. Με την προσθήκη της περίπτωσης β στην παρ. 5 του άρθρου 37 του ν.4052/2012 προβλέπεται η δυνατότητα προαιρετικής υπαγωγής όλου του μόνιμου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας (αστυνομικών, συνοριοφυλάκων, ειδικών φρουρών και του πολιτικού προσωπικού ασφαλισμένου στο ΤΠΥΑΠ) καθώς και όλου του μόνιμου προσωπικού του Πυροσβεστικού Σώματος στην ασφάλιση του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π, με την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισμένοι για εφάπαξ παροχή στον Κλάδο Πρόνοιας του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (Τ.Ε.Α.Π.Α.Σ.Α.). Η ενιαία αυτή ρύθμιση προσφέρει απλοποίηση της διαδικασίας ασφάλισης και ίση και δίκαιη μεταχείριση μεταξύ όλων των εργαζομένων της Ελληνικής Αστυνομίας (αστυνομικών, συνοριοφυλάκων και ειδικών φρουρών) και του Πυροσβεστικού Σώματος και επιπροσθέτως, δίνει τη δυνατότητα της ελεύθερης επιλογής του ίδιου του ασφαλισμένου για διπλή ασφάλιση σε Κλάδο Πρόνοιας δημόσιου φορέα κοινωνικής ασφάλισης με καταβολή αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών και δικαίωση δεύτερης εφάπαξ παροχής κατά την αποχώρησή του από την υπηρεσία. Σε ότι αφορά στο ύψος των εισφορών, αυτές αντιστοιχούν στις κρατήσεις που επιβάλλονται στους ασφαλισμένους του πρ. ΤΠΔΥ. (1) ΕΑΕΔ Μαρτίου 2020 σ.201