ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ενα εξαιρετικά σκληρό σχέδιο διάσωσης για την Κύπρο μέσα σε οκτώ μόλις ημέρες έγινε ακόμη σκληρότερο.
Γιατί μπορεί στο Eurogroup της 24ης Μαρτίου να διορθώθηκε το μεγάλο λάθος και να έμειναν εκτός «κουρέματος» οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ, όμως όλα τα άλλα σημεία της προχθεσινής απόφασης είναι δυσμενέστερα σε σύγκριση με τα όσα είχαν αποφασιστεί στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις 16 του μήνα.
Η Λευκωσία απέφυγε την άτακτη χρεοκοπία, αλλά η απόφαση του Eurogroup οδηγεί την οικονομία της στην… εντατική, με διάγνωση ότι η ύφεση θα είναι βαθιά, με την προοπτική να ξεπεράσει το 10% φέτος.
Αρχίζει η διαδικασία για την κατάρτιση του Μνημονίου και των εφαρμοστικών νόμων που προαπαιτούνται για την εκταμίευση της πρώτης δόσης των 10 δισ. ευρώ στις αρχές του Μαΐου.
Με μία οδυνηρή συμφωνία, η οποία επετεύχθη στις Βρυξέλλες ύστερα από ένα πολύωρο διαπραγματευτικό θρίλερ, η Κύπρος απέφυγε το ορατό ενδεχόμενο μίας άτακτης χρεοκοπίας, όμως είναι πλέον βέβαιο ότι η οικονομία της μπαίνει αποδυναμωμένη στην… εντατική.
Ο κυπριακός χρηματοπιστωτικός κλάδος, ο οποίος συνεισφέρει στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν άνω του 40%, «τεμαχίζεται» και πλέον η συντριπτική πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών εκτιμά πως η ύφεση θα είναι βαθιά και θα ξεπεράσει για το τρέχον έτος το 10%.
Ευρωζώνη και ΔΝΤ οδηγούν σε «ξαφνικό θάνατο» τις μεγάλες κυπριακές τράπεζες.
Στη Λαϊκή Τράπεζα επί της ουσίας μπαίνει «λουκέτο» και οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ «παγώνουν»μέχρι την εκκαθάρισή της. Στη δε Τράπεζα Κύπρου η εισφορά που θα πληρώσουν οι καταθέτες οι οποίοι διαθέτουν ποσά άνω των 100.000 ευρώ θα κυμανθεί μεταξύ 30% και 40%.
Στην Κύπρο πολιτικοί απ’ όλες τις παρατάξεις αναγνωρίζουν πως το τίμημα για την παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ είναι δυσβάσταχτο.
Κι ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί το συνολικό νομοθετικό πλαίσιο με τις μνημονιακές υποχρεώσεις προκειμένου εισρεύσουν τα κεφάλαια από το πρόγραμμα διάσωσης, συνολικού ύψους 10 δισ. ευρώ.
Τον Μάιο η πρώτη δόση
Στην παρούσα φάση και όπως διευκρίνισε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κ. Λαγκάρντ, η πρώτη δόση υπολογίζεται πως θα δοθεί στην Κύπρο στις αρχές Μαΐου.
Πιο αναλυτικά με τη συμφωνία στο προχθεσινό Eurogroup διασφαλίστηκαν οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ, εξασφαλίστηκε ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να παρέχει ρευστότητα στην Τράπεζα Κύπρου και δόθηκε στην κυπριακή κυβέρνηση περιθώριο έως τα μέσα Απριλίου να ολοκληρώσει τη νομοθετική προεργασία για το μνημόνιο και τους εφαρμοστικούς νόμους. Στη συνέχεια το μνημόνιο θα εγκριθεί από το Eurogroup και το ΔΣ του ΔΝΤ ώστε να «τρέξει» το πρόγραμμα.
Οι παρενέργειες, όμως, που φέρνει η συμφωνία είναι ορατές δια γυμνού οφθαλμού:
Οι τράπεζες οδηγούνται σε βίαιη συρρίκνωση, εξέλιξη η οποία θα οδηγήσει σε απώλειες χιλιάδων θέσεων εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών που σχετίζονται είτε άμεσα, είτε έμμεσα με τον τραπεζικό κλάδο. Η απότομη αναδιάταξη του χρηματοπιστωτικού τομέα είναι βέβαιο ότι θα εκτινάξει την ανεργία σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από το 14,7% του περασμένου Δεκεμβρίου.
Οι ξένες άμεσες επενδύσεις, που ήδη ακολουθούν πτωτική πορεία, θα ψαλιδιστούν περαιτέρω εξαιτίας της μεγάλης αβεβαιότητας.
Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, που θεωρήθηκαν αναγκαίοι για να αποφευχθεί μαζική εκροή καταθέσεων, θα εκμηδενίσουν τη ρευστότητα του συστήματος και θα επιφέρουν πλήγμα στην επιχειρηματικότητα.
Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης παραμένει… μετέωρο, καθώς οι καταθέσεις των Ταμείων στη Λαϊκή Τράπεζα ύψους 4,5 δισ. ευρώ δεν εξαιρέθηκαν από το «κούρεμα».
Η κυπριακή κυβέρνηση συμφώνησε σε αύξηση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος.
Με αυτά τα δεδομένα προβλέπεται πως για το τρέχον έτος η ύφεση θα ξεπεράσει το 10%, χωρίς να μπορεί να προσδιοριστεί επί του παρόντος το ακριβές της ύψος.
Εκτιμήσεις
Είναι χαρακτηριστικό πως το βρετανικό think tank «Open Europe» εκτιμά πως «υπάρχει ισχυρή πιθανότητα η Κύπρος να μετατραπεί σε οικονομία-ζόμπι, εξαρτημένη από τη χρηματοδότηση της Ευρωζώνης και της Κεντρικής Τράπεζας, με λίγες ελπίδες ανάπτυξης». Προβλέπεται, δε, περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ κατά 8% εντός του 2014.
Στην Κύπρο φοβούνται πως το ΔΝΤ εξαιτίας της κάθετης πτώσης του ΑΕΠ θα εγείρει εκ νέου ζήτημα για το κατά πόσο είναι διαχειρίσιμο το δημόσιο χρέος και επιπρόσθετα θα ζητήσει, όπως το συνηθίζει άλλωστε, πρόσθετες παρεμβάσεις.
Διαβλέπουν, δηλαδή, το ενδεχόμενο εισόδου σε έναν φαύλο κύκλο ανάλογο με εκείνο στον οποίο εισήλθε η ελληνική οικονομία από το 2010.
Μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που πολλοί αναλυτές υπογραμμίζουν πως το κυπριακό τραπεζικό σύστημα οδηγείται σε… αργό θάνατο.
Πλέον, με το νέο ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης της Κύπρου:
– «Χάνεται» η δεύτερη σε μέγεθος τράπεζα της Μεγαλονήσου, η Λαϊκή Τράπεζα, καθώς χωρίζεται σε «κακή» και «καλή», η «κακή» τίθεται σε εκκαθάριση και οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ στη συγκεκριμένη τράπεζα «παγώνουν» μέχρι νεωτέρας, χωρίς κανείς να εγγυάται την έστω και ορισμένου εύρους αποπληρωμή των καταθετών. Στο ανακοινωθέν του Eurogroup ξεκαθαρίζεται πως «η κακή τράπεζα θα κλείσει με τον καιρό».
Η Τράπεζα Κύπρου που παίρνει το «καλό» κομμάτι της Λαϊκής (καταθέσεις έως 100.000 ευρώ και εξυπηρετούμενα δάνεια) «φορτώνεται» και με 9 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στη ρευστότητα την οποία είχε λάβει η Λαϊκή Τράπεζα από τον ELA (ευρωπαϊκός μηχανισμός παροχής έκτακτης ρευστότητας).
– Η ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου θα γίνει με «κούρεμα» που θα κυμαίνεται μεταξύ 30% και 40% για τις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.
Κι όλα αυτά θα πρέπει να συγκριθούν με έναν συνδυασμό «κουρέματος» που προέβλεπε η απόφαση της 16ης Μαρτίου.
Τότε οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης μετά από έναν μαραθώνιο διαπραγματεύσεων είχαν καταλήξει στο εξής σχέδιο:
Οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ θα έχαναν το 6,7% της αξίας τους.
Για καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ το ποσοστό απομείωσης έφθανε στο 9,9%.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην Κύπρο και όπως είναι γνωστό καταψηφίστηκε από την κυπριακή Βουλή.
Μετά το «όχι» των Κυπρίων, η στάση Γερμανίας και ΔΝΤ έγινε ακόμη πιο αδιάλλακτη. Είναι χαρακτηριστικό πως έσπευσαν να αποσύρουν από το… τραπέζι την απόφαση της 16ης Μαρτίου και να ζητήσουν την εκ βάθρων αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.
Στην Αθήνα κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν πως ακόμη κι αν περνούσε το αρχικό σχέδιο, στη συνέχεια οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά με προεξάρχουσα τη Γερμανία θα προωθούσαν σταδιακά τον περιορισμό του κυπριακού τραπεζικού κλάδου.
Προσθέτουν ότι μετά την «εμπλοκή» που παρουσιάστηκε, απέρριψαν χωρίς συζήτηση το «σχέδιο Β» και προχώρησαν στην άμεση και απότομη «σμίκρυνση» των δύο μεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών, κάτι που αποτυπώνεται στο ανακοινωθέν του προχθεσινού Eurogroup.
Επιπρόσθετα συμφώνησαν με την Κύπρο να συνεχιστεί η αναδιάρθρωση του κλάδου με στόχο να μειωθεί στον μέσο όρο της Ε.Ε. το αργότερο έως το 2018.
Το μόνο θετικό είναι το γεγονός πως οι Ευρωπαίοι ξεκαθάρισαν πλέον ότι «όλοι οι ασφαλισμένοι καταθέτες (ποσά έως 100.000 ευρώ) σε όλες τις τράπεζες θα εξασφαλιστούν πλήρως ανάλογα με τη νομοθεσία της Ε.Ε.».
Θα πρέπει εξάλλου να σημειωθεί ότι και στις δύο συνεδριάσεις των υπουργών Οικονομικών στις Βρυξέλλες οριοθετήθηκε στα 10 δισ. ευρώ το πρόγραμμα βοήθειας προς την Κύπρο.
Μόνο που προχθές ξεκαθαρίστηκε πως τα κεφάλαια αυτά δεν θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής.
Το Eurogroup αναμένει ότι o ESM (μόνιμος μηχανισμός στήριξης) θα είναι σε θέση να εγκρίνει την πρόταση για χρηματοδοτική βοήθεια έως την τρίτη εβδομάδα του Απριλίου υπό την αίρεση της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών στην Κύπρο, ώστε να ξεκινήσει η εκταμίευση των δόσεων. Τέλος η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεσμεύθηκε πως θα παρέχει ρευστότητα στην Τράπεζα Κύπρου ανάλογα με τις ρυθμίσεις που εφαρμόζονται.
Πηγή: Ημερησία
