Η 1η Μαΐου 2023 (Δευτέρα) Όπως προβλέπει το άρθρο 60 του ν.4808/2021 (ΕΑΕΔ 2021 σελ. 634) η 1η Μαΐου είναι εξαιρέσιμη ημέρα υποχρεωτικής αργίας και συνεπώς απαγορεύεται, κατά την ημέρα αυτή, τόσο η λειτουργία κάθε επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή εργασίας που δεν λειτουργεί αυτή κατά τις Κυριακές, όσο και η απασχόληση του προσωπικού της. Είναι δηλαδή εξαιρέσιμη ημέρα υποχρεωτικής αργίας. Απαγορεύεται συνεπώς κατά την ημέρα αυτή τόσο η λειτουργία κάθε επιχειρήσεως, εκμεταλλεύσεως ή εργασίας, που δεν λειτουργεί κατά τις Κυριακές, όσο και η απασχόληση του προσωπικού, το οποίο ενώ δεν θα εργασθεί θα πάρει το ημερομίσθιό του. Ως προς την αμοιβή των μισθωτών, κατά την ημέρα αυτή, πρέπει να διακρίνουμε αυτούς που δεν θα απασχοληθούν από λόγους όμως που δεν οφείλονται στους ίδιους και τους μισθωτούς που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα της αργίας. α) Αμειβόμενοι με ημερομίσθιο Εάν δεν απασχοληθούν δικαιούνται το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Εάν απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή, επειδή η επιχείρηση στην οποία απασχολούνται εξαιρείται από την αργία της Κυριακής θα λάβουν επί πλέον του ημερομισθίου και προσαύξηση 75% η οποία υπολογίζεται στο νόμιμο ημερομίσθιο. β) Αμειβόμενοι με μισθό Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό και οι οποίοι, λόγω της αργίας, δεν θα απασχοληθούν δεν δικαιούνται τίποτε επί πλέον από τις κανονικές αποδοχές του μήνα, γιατί ο νόμος, ως προς την αμοιβή της ημέρας αυτής, αναφέρεται μόνο σε ημερομισθίους. Εάν η επιχείρηση στην οποία απασχολούνται εξαιρείται από την Κυριακή αργία και απασχοληθούν θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75%, η οποία θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού τους, χωρίς να τους οφείλεται το ημερομίσθιο της ημέρας αυτής, γιατί ο μισθός τους θεωρείται ότι περιέχει και την αμοιβή της απασχόλησης κατά την ημέρα της αργίας, αφού οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται επιτρέπεται να λειτουργήσουν. Αντίθετα εάν απασχολούνται σε επιχείρηση στην οποία εφαρμόζεται η Κυριακή αργία και απασχοληθούν εκτάκτως (νόμιμα ή παράνομα) θα λάβουν πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού, γιατί στην περίπτωση αυτή ο μισθός αντιστοιχεί μόνο στις εργάσιμες ημέρες του μήνα και συνεπώς δεν περιλαμβάνει και την αμοιβή για την απασχόληση σε ημέρα αργίας. Δικαιούνται ακόμη και αμοιβή Υπερεργασίας ή Υπερωρίας για τις πέραν των 40 ωρών απασχόλησης. Το ημερομίσθιο που δικαιούνται οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο αντιστοιχεί σε τόσες ώρες όσες είναι οι ώρες εργασίας τους κάθε ημέρα κανονικής εργασίας. Αν η εργασία πραγματοποιηθεί τη νύκτα, μεταξύ των ωρών 22.00 και 06.00 τότε, επί πλέον από την προσαύξηση του 75% για την εργασία που θα παρασχεθεί σε ημέρα αργίας (και που αντιστοιχεί στις ώρες 00.01 έως 24.00 της 1ης Μαΐου) οι μισθωτοί, είτε αμείβονται με ημερομίσθιο, είτε με μηνιαίο μισθό, δικαιούνται επιπροσθέτως και προσαύξηση 25%, για κάθε ώρα νυκτερινής εργασίας, που υπολογίζεται επίσης στο νόμιμο ημερομίσθιο ή μισθό. Το ημερομίσθιο της 1ης Μαΐου το δικαιούνται και οι μισθωτοί που βρίσκονται σε άδεια, εφόσον αμείβονται με ημερομίσθιο, χωρίς όμως να προσμετρήσουν την ημέρα αυτή στις εργάσιμες ημέρες της αδείας. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό θα πάρουν τις κανονικές αποδοχές της αδείας (χωρίς πρόσθετο ημερομίσθιο) αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα προσμετρήσουν την 1η Μαΐου στις εργάσιμες ημέρες της αδείας τους. Σε περίπτωση απεργίας των μισθωτών, που συμπίπτει με την ημέρα της αργίας, οι ημερομίσθιοι δεν δικαιούνται το ημερομίσθιό τους, γιατί η σχετική διάταξη προβλέπει καταβολή του ημερομισθίου μόνο όταν οι λόγοι για τους οποίους δεν προσφέρθηκε η εργασία δεν οφείλεται στους μισθωτούς, πράγμα που δεν συμβαίνει στην απεργία. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, εφόσον κατά την 1η Μαΐου θα λειτουργούσε η επιχείρηση που τους απασχολεί, θα χάσουν 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού τους, πράγμα που θα ισχύει και για κάθε εργάσιμη ημέρα διάρκειας της απεργίας τους. Αν η επιχείρηση δεν λειτουργεί κατά τις αργίες, δεν θα υπάρξει καμία μισθολογική διαφοροποίηση για την ημέρα αυτή. Οι μισθωτοί (υπάλληλοι ή εργατοτεχνίτες) που θα απασχοληθούν την 1η Μαΐου δεν δικαιούνται αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση σε άλλη μέρα της εβδομάδας, γιατί όπως προβλέπεται από το βδ 748/86 τέτοια ανάπαυση δικαιούνται μόνο όσοι εργάζονται τις Κυριακές και όχι όσοι εργάζονται τις εξαιρέσιμες ημέρες. Το προσωπικό του Δημοσίου και των νπδδ που συνδέεται με σχέση ιδιωτικού δικαίου, έχει την 1η Μαΐου ως αργία, σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθ. 1 του ν.1157/1981. Όπως μάλιστα προβλέπει η παρ. 13 του ίδιου άρθρου, οι ημερομίσθιοι από το προσωπικό αυτό, που δεν απασχολήθηκαν κατά τις ημέρες της αργίας, παίρνουν για κάθε ημέρα αργίας, το ημερομίσθιό τους, εφόσον η μη απασχόλησή τους την ημέρα αυτή δεν οφείλεται στους ίδιους, Συνεπώς το ημερομίσθιο προσωπικό του Δημοσίου και των νπδδ, που συνδέεται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, εφόσον λόγω της αργίας της 1ης Μαΐου δεν εργασθεί την ημέρα αυτή, και όχι για κάποιο άλλο λόγο που οφείλεται στο ίδιο, δικαιούται ένα απλό ημερομίσθιο. Όπως είναι γνωστό η 1η Μαΐου είναι η ημέρα απεργίας των εργαζομένων. Όσοι από αυτούς δηλώσουν ότι συμμετέχουν στην απεργία που κήρυξε για την ημέρα αυτή η συνδικαλιστική τους οργάνωση (ΓΣΣΕ - Ομοσπονδία στην οποία ανήκουν ή κλαδικό σωματείο κλπ.) ΔΕΝ δικαιούνται για την ημέρα αυτή το ημερομίσθιο της υποχρεωτικής αργίας.
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
