Οι εορτές Χριστουγέννων 2021 & Νέου Έτους 2022 Χριστούγεννα 25 Δεκεμβρίου 2021 (Σάββατο) Τα Χριστούγεννα είναι μία από τις υποχρεωτικές αργίες, η οποία προβλέπεται από το άρθρο 60 του ν.4808/21 (ΕΑΕΔ 2021 σελ. 634). Για τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, μεταξύ των οποίων και τα Χριστούγεννα, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών, αλλά και η λειτουργία των επιχειρήσεων. Εξαιρούνται βέβαια οι επιχειρήσεις οι οποίες νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και εορτές. Η φετινή ιδιαιτερότητα είναι ότι συμπίπτει με ημέρα Σάββατο. Ανάλογα με το σύστημα εργασίας που εφαρμόζει η επιχείρηση ισχύουν τα εξής: 1. Σύστημα πενθήμερης εργασίας Δευτέρα έως και Παρασκευή α) Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο δικαιούνται το ημερομίσθιο του Σαββάτου, πέρα από τα ημερομίσθια που οφείλονται για την απασχόληση των άλλων ημερών της εβδομάδος, δηλαδή θα λάβουν 7 ημερομίσθια (1/6 εβδομαδιαίου μισθού) την εβδομάδα αυτή, αφού δεν απασχολούνται κατά την ημέρα της αργίας, για λόγους μη οφειλόμενους σε αυτούς. β) Οι αμειβόμενοι με μισθό θα λάβουν μόνο το μισθό τους χωρίς προσαύξηση του 1/25 αυτού, παρά το γεγονός ότι τις ώρες του Σαββάτου τις εργάσθηκαν τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδος. Αυτό δέχεται και το Υπουργείο Εργασίας με το αριθ. 1643/1987 έγγραφό του. Όσοι θα απασχοληθούν (παρανόμως ή νομίμως, ύστερα από σχετική άδεια της Επιθεώρησης εργασίας) θα λάβουν πέραν από την προσαύξηση 75% και το 1/25 του καταβαλλόμενου μισθού τους, γιατί στην περίπτωση αυτή οι αποδοχές της εξαιρέσιμης ημέρας, ως μη εργάσιμης, δεν περιλαμβάνονται στο μηνιαίο μισθό. Εάν το πενθήμερο περιλαμβάνει ως εργάσιμη ημέρα το Σάββατο (Τρίτη έως και Σάββατο) τότε οι μεν με ημερομίσθιο αμειβόμενοι θα λάβουν το ημερομίσθιο του Σαββάτου, χωρίς να προσφέρουν εργασία, οι δε με μισθό αμειβόμενοι θα πάρουν κανονικά το μισθό τους, χωρίς όμως να προσφέρουν εργασία την ημέρα του Σαββάτου. 2. Σύστημα 6ημέρου εργασίας Στην περίπτωση αυτή θα λάβουν οι μεν με ημερομίσθιο αμειβόμενοι το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο του Σαββάτου, χωρίς να προσφέρουν εργασία κατά την ημέρα αυτή. Οι δε με μισθό αμειβόμενοι θα λάβουν μόνο το μισθό τους, χωρίς καμία προσαύξηση και χωρίς να προσφέρουν εργασία. Εάν εκτάκτως απασχοληθούν θα λάβουν επί πλέον ένα ημερομίσθιο με προσαύξηση 75%, οι με ημερομίσθιο αμειβόμενοι και 1/25 του μηνιαίου μισθού, με προσαύξηση 75% οι με μισθό αμειβόμενοι. Σε όλες τις περιπτώσεις αν η εργασία πραγματοποιηθεί τη νύκτα μεταξύ των ωρών 22:00 και 06:00, τότε επί πλέον από την προσαύξηση του 75% για την εργασία που θα προσφερθεί σε ημέρα αργίας (και που αντιστοιχεί στις ώρες 00:01 έως 24:00 της 25ης Δεκεμβρίου) οι μισθωτοί είτε αμείβονται με ημερομίσθιο, είτε με μηνιαίο μισθό, δικαιούνται επιπροσθέτως και προσαύξηση 25% για κάθε ώρα νυκτερινής εργασίας, που υπολογίζεται επίσης στο νόμιμο ημερομίσθιο ή μισθό. Το ημερομίσθιο της 25ης Δεκεμβρίου το δικαιούνται και οι μισθωτοί που βρίσκονται σε άδεια, εφόσον αμείβονται με ημερομίσθιο, χωρίς όμως να προσμετρήσουν την ημέρα αυτή στις εργάσιμες ημέρες της άδειας. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, θα πάρουν τις κανονικές αποδοχές της άδειας (χωρίς πρόσθετο ημερομίσθιο) αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα προσμετρήσουν την 25η Δεκεμβρίου στις εργάσιμες ημέρες της άδειάς τους. Σε περίπτωση απεργίας των μισθωτών, που συμπίπτει με την ημέρα της αργίας, οι ημερομίσθιοι δεν δικαιούνται το ημερομίσθιό τους, γιατί η σχετική διάταξη, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, προβλέπει καταβολή του ημερομισθίου μόνον όταν, οι λόγοι για τους οποίους δεν προσφέρθηκε η εργασία δεν οφείλεται στους μισθωτούς, πράγμα που δεν συμβαίνει στην απεργία. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, εφόσον κατά την 25η Δεκεμβρίου θα λειτουργούσε η επιχείρηση που τους απασχολεί, θα χάσουν 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού τους, πράγμα που θα ισχύει και για κάθε εργάσιμη ημέρα διάρκειας της απεργίας τους. Αν η επιχείρηση δεν λειτουργεί κατά τις αργίες δεν θα υπάρξει καμιά μισθολογική διαφοροποίηση για την ημέρα αυτή. Οι μισθωτοί (υπάλληλοι ή εργατοτεχνίτες) που θα απασχοληθούν την 25η Δεκεμβρίου δεν δικαιούνται αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση σε άλλη ημέρα της εβδομάδος, γιατί όπως προβλέπει το άρθρο 10 του β.δ 748/66, τέτοια ανάπαυση δικαιούνται μόνο όσοι εργάζονται τις Κυριακές και όχι όσοι εργάζονται τις εξαιρέσιμες ημέρες. Προσωπικού Δημοσίου – Ν.Π.Δ.Δ. Το προσωπικό του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ, που συνδέεται με σχέση ιδιωτικού δικαίου, έχει την 25η Δεκεμβρίου ως αργία. Το ημερομίσθιο προσωπικό του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ, που συνδέεται με σχέση ιδιωτικού δικαίου, εφόσον λόγω της αργίας της 25ης Δεκεμβρίου δεν εργασθεί την ημέρα αυτή, και όχι για κάποιο άλλο λόγο που οφείλεται στον ίδιο, δικαιούται ένα απλό ημερομίσθιο. Τα ίδια ισχύουν και για το προσωπικό που έχει προσληφθεί για την πλήρωση οργανικών θέσεων ειδικού επιστημονικού προσωπικού (άρθρο 288 παρ. 4 του ν.1188/1981) και για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών (άρθρο 255 ν.1188/81, όπως τροποποιήθηκε) των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως, ενώ αντίθετα για το προσωπικό που έχει προσληφθεί για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών και την κάλυψη παροδικών αναγκών που δεν είναι απρόβλεπτες και επείγουσες, ισχύουν όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω για τον ιδιωτικό τομέα, γιατί η σχετική με το θέμα διάταξη (άρθρο 303 του ν.1188/81) παραπέμπει στην εργατική νομοθεσία. Η 25η Δεκεμβρίου και οποιαδήποτε άλλη υποχρεωτική αργία που συμπίπτει με ημέρα Κυριακή ή και άλλη εργάσιμη ημέρα, δεν μετατίθεται σε άλλη εργάσιμη ημέρα, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν.1400/83. 26 Δεκεμβρίου 2021 (Κυριακή) Σύμφωνα με το άρθρο 60 του ν.4808/21 και η Δευτέρα ημέρα των Χριστουγέννων καθιερώθηκε ως υποχρεωτική αργία. Επομένως εφόσον ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες απαγορεύεται τόσο η λειτουργία των επιχειρήσεων και εργασιών, όσο και η απασχόληση των μισθωτών. Συνεπώς όσοι μισθωτοί δεν θα εργασθούν την Κυριακή 26η Δεκεμβρίου 2021 από λόγους που δεν οφείλονται στους ίδιους, αν αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, ενώ αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό, δεν δικαιούνται τίποτα επί πλέον από τις κανονικές αποδοχές του διανυόμενου μήνα, γιατί ο νόμος, ως προς την αμοιβή της ημέρας αυτής, αναφέρεται μόνο σε ημερομίσθιους. Όσοι πάλι μισθωτοί εργασθούν την 26η Δεκεμβρίου, οι μεν ημερομίσθιοι θα πάρουν το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75%, ενώ οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν η εκμετάλλευση στην οποία απασχολούνται εξαιρείται από την Κυριακή αργία, θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού τους, χωρίς να τους οφείλεται το ημερομίσθιο της ημέρας (1/25 μηνιαίου μισθού) γιατί ο μισθός τους θεωρείται ότι περιέχει και την αμοιβή της απασχολήσεως κατά τις ημέρες αργίας, αφού οι εκμεταλλεύσεις στις οποίες εργάζονται επιτρέπεται να λειτουργούν κατά τη διάρκειά τους. Αντίθετα αν απασχολούνται σε εκμεταλλεύσεις στις οποίες εφαρμόζεται η Κυριακή αργία, οπότε την 26η Δεκεμβρίου εργάζονται εκτάκτως (παρανόμως ή νομίμως με άδεια της αρμόδιας Επιθεωρήσεως εργασίας) θα πάρουν, πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού, γιατί στην περίπτωση αυτή ο μισθός αντιστοιχεί μόνο στις εργάσιμες ημέρες του μήνα και συνεπώς δεν περιλαμβάνει και την αμοιβή για την απασχόληση σε ημέρα αργίας. Η προσαύξηση του 75%, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 435/76, καταβάλλεται ανεξάρτητα αν οι εργαζόμενοι απασχολούνται κατά την εξαιρετέα εορτή κατόπιν συμφωνίας νόμιμα ή παράνομα. Αν η εργασία πραγματοποιηθεί τη νύκτα μεταξύ των ωρών 00:01-06:00 και 22:00-04:00 της Κυριακής 26ης Δεκεμβρίου τότε οι μισθωτοί, είτε αμείβονται με μηνιαίο μισθό είτε με ημερομίσθιο, πέρα από την προσαύξηση του 75%, δικαιούνται και προσαύξηση 25% για κάθε ώρα νυκτερινής εργασίας, που υπολογίζεται στις νόμιμες αποδοχές. Για τους ευρισκομένους σε κανονική άδεια ισχύουν όσα αναφέρονται πιο πάνω για την ημέρα των Χριστουγέννων, στη σχετική αναφορά. Πρωτοχρονιά 1 Ιανουαρίου 2022 (Σάββατο) Και η 1η Ιανουαρίου καθιερώθηκε ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας, με το άρθρο 60 του ν.4808/21. Επειδή και η πρωτοχρονιά συμπίπτει με ημέρα Σάββατο ισχύουν όσα ακριβώς αναφέρονται πιο πάνω για τα Χριστούγεννα. Θεοφάνεια 6 Ιανουαρίου (Πέμπτη) Η εορτή των Θεοφανείων, σύμφωνα με το άρθρο 60 του ν.4808/21 και αυτή καθιερώθηκε ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας και συνεπώς κατά την ημέρα αυτή απαγορεύεται τόσο η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και εργασιών, όσο και η απασχόληση του προσωπικού. Ως προς την αμοιβή του προσωπικού, λόγω της υποχρεωτικής αργίας, όσοι δεν εργασθούν και αμείβονται με ημερομίσθιο θα πάρουν το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, ενώ αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται καμία παροχή. Όσοι μισθωτοί πάλι θα εργασθούν την ημέρα αυτή, επειδή η επιχείρηση στην οποία απασχολούνται εξαιρείται από την αργία της Κυριακής, τότε οι μεν ημερομίσθιοι δικαιούνται το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, λόγω εργασίας σε ημέρα αργίας, που υπολογίζεται στο νόμιμο και όχι στο καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, οι δε αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νομίμου μισθού τους, γιατί το ημερομίσθιο της ημέρας αυτής περιλαμβάνεται στο μηνιαίο μισθό τους. Οι τελευταίοι όμως αυτοί, αν απασχολούνται σε επιχειρήσεις ή εργασίες στις οποίες εφαρμόζεται η Κυριακή αργία, οπότε τα Θεοφάνεια εργάζονται εκτάκτως (παρανόμως ή και νομίμως, μετά από σχετική άδεια της Επιθεωρήσεως εργασίας) θα πάρουν, πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού τους, γιατί στην περίπτωση αυτή οι αποδοχές της εξαιρέσιμης ημέρας, ως μη εργάσιμης από το νόμο, δεν περιλαμβάνονται στο μηνιαίο μισθό τους. Αν η εργασία πραγματοποιηθεί τη νύκτα, μεταξύ των ωρών 22:00 και 06:00, τότε, επί πλέον από την προσαύξηση του 75%, οι μισθωτοί, είτε αμείβονται με ημερομίσθιο είτε με μηνιαίο μισθό, δικαιούνται επιπροσθέτως και προσαύξηση 25% για κάθε ώρα νυκτερινής εργασίας, που υπολογίζεται επίσης στις νόμιμες αποδοχές. Το ημερομίσθιο της ημέρας των Θεοφανείων, το δικαιούνται και οι μισθωτοί που βρίσκονται σε άδεια, εφόσον αμείβονται με ημερομίσθιο, χωρίς όμως να προσμετρήσουν την ημέρα αυτή στις εργάσιμες ημέρες της άδειας. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, θα πάρουν τις κανονικές αποδοχές της άδειας, χωρίς πρόσθετο ημερομίσθιο, αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα προσμετρήσουν την ημέρα των Θεοφανείων στις εργάσιμες ημέρες της άδειάς τους. Για τους μισθωτούς που την ημέρα αυτή βρίσκονται σε απεργία, ισχύουν όσα αναφέρονται πιο πάνω αντίστοιχα για την ημέρα των Χριστουγέννων. Οι μισθωτοί, υπάλληλοι και εργατοτεχνίτες, που θα απασχοληθούν την ημέρα των Θεοφανείων, δεν δικαιούνται αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση σε άλλη ημέρα της εβδομάδος, γιατί όπως προβλέπει το άρθρο 10 του β.δ.748/66, τέτοια ανάπαυση δικαιούνται μόνο όσοι εργάζονται τις Κυριακές και όχι όσοι εργάζονται τις εξαιρέσιμες ημέρες. Εμπορικά καταστήματα Ειδικά για τα καταστήματα, μετά την ισχύ του ν.4177/13 άρθρο 16, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 18 του ν.4753/20 (ΕΑΕΔ 2020 σελ. 1144) επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία αυτών τις δύο Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων. Έτσι ειδικά για φέτος την α) Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021, β) Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2021 επιτρέπεται η λειτουργία αυτών. Το πλαίσιο ωραρίου καθορίζεται από 11:00 έως 20:00 Όσοι μισθωτοί απασχοληθούν τις πιο πάνω Κυριακές θα πάρουν, οι μεν αμειβόμενοι με ημερομίσθιο, το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ημερομίσθιο, οι δε αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν πάρουν αναπληρωματική ανάπαυση 24 συνεχών ωρών σε άλλη ημέρα, θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού τους. Αν δεν πάρουν αναπληρωματική ανάπαυση θα λάβουν, πέραν από την προσαύξηση 75% και το 1/25 του μηνιαίου μισθού τους. Οι αυτοί μισθωτοί, υπάλληλοι και εργατοτεχνίτες, εφόσον η εργασία που θα προσφέρουν την Κυριακή στην οποία αναφερόμαστε, θα είναι πάνω από 5 ώρες, δικαιούνται, κατά την παρ. 2 του άρθρου 2 του β.δ. 750/71 αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση διάρκειας 24 ωρών, που αρχίζει από την ώρα που θα λήξει η εργασία σε μια άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδος που ακολουθεί. Τελευταία Κυριακή (26.12.2021) Σύμφωνα με το άρθρο 108 του ν.4314/14 επιτρέπεται η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων προαιρετικά την τελευταία Κυριακή του έτους. Για ό,τι αφορά την αμοιβή και την ανάπαυση των εργαζομένων που θα απασχοληθούν, ισχύουν όσα πιο πάνω αναφέρονται για τις Κυριακές 12 και 19 Δεκεμβρίου. Επειδή εφέτος η 26η Δεκεμβρίου συμπίπτει με ημέρα υποχρεωτικής αργίας δεν θα είναι δυνατή η λειτουργία των καταστημάτων, εκτός αν ο Υπουργός Εργασίας με απόφασή του μεταθέσει αυτή.
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
