Εργόσημο και υπαγόμενες εργασίες - ειδικότητες Βασ. Γαμβρούδη, τ. Δ/ντή Υπ. Εργασίας Σύμφωνα με διάφορα νομοθετήματα (αρχικός νόμος 3863/10 αρθ. 14, ν. 4144/13, ν. 4225/14 αρθ. 6, ν. 4554/18 αρθ. 69, ν. 4555/18, ν. 4587/8 αρθ. 40, ν. 4611/19 αρθ. 129) για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων περιστασιακά η καταβολή της αμοιβής τους θα γίνεται υποχρεωτικά μέσω εργοσήμου. Για το τι είναι το εργόσημο, την έκδοση και εξαργύρωση, το χρόνο ισχύος, την ασφάλιση και εισφορές κλπ. σχετική είναι η μελέτη που δημοσιεύτηκε στη σελ. 193 του περιοδικού έτους 2014 και σελ. 785 στους 2019. Πιο κάτω παρατίθενται αναλυτικά οι εργασίες - ειδικότητες που υπάγονται σε αυτό. Αυτές είναι: Α. Το κατ' οίκον του εργοδότη απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες φροντίδας, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες ή υπηρεσίες: α) οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (ενδεικτικά: οικιακοί βοηθοί για οικιακή καθαριότητα, οδηγοί κ.λπ.) β) οι κηπουρικές εργασίες γ) η φύλαξη και μεταφορά παιδιών, νηπίων και βρεφών δ) η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης των ατόμων αυτών για συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, θρησκευτικές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες ε) οι υπηρεσίες που παρέχονται σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή σε στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης ατόμων με αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοητική στέρηση (ΣΥΔ) στ) η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, συνοδεία εκτός οικίας) ζ) οι μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστουν οικοδομικές εργασίες η) η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων θ) οι αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος) Β. Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινοχρήστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια, μισθολογική περίοδο που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας. Γ. Οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του ΟΓΑ κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/88. Δ. αα) Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη ββ) οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος για λογαριασμό μιας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ' οίκον ή σε άλλο χώρο γγ) οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market) Οι περιπτώσεις αα) ββ) γγ) προστέθηκαν με το άρθρο 74 του ν. 4144/13. δδ) Το απασχολούμενο προσωπικό από ΠΑΕ, ΚΑΕ και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους αθλητικών αγώνων, αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα. (ν. 4225/14 αρ. 6). Σύμφωνα με την Εγκύκλιο του Υπ. Εργασίας Φ. 80000/5062/354/14 (ΕΑΕΔ 14 σ. 378-399) στο ανωτέρω προσωπικό περιλαμβάνονται οι ακόλουθες κατηγορίες εργαζομένων: 1. Το προσωπικό ασφάλειας και περιφρούρησης των αθλητικών αγώνων. 2. Το προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες συντήρησης των αθλητικών εγκαταστάσεων, όπως φροντίδα / πότισμα χλοοτάπητα, συντήρηση γραμμών αγωνιστικού χώρου, λειτουργία φωτεινών πινάκων βαθμολογίας, κλπ. 3. Το προσωπικό διοικητικής και λειτουργικής υποστήριξης αθλητικών αγώνων, όπως: ταμίες εκδοτηρίων εισιτηρίων, προσωπικό υποδοχής και φιλοξενίας θεατών, ελεγκτές εισιτηρίων, θυρωροί, κλπ. 4. Το προσωπικό εξυπηρέτησης φιλάθλων, όπως ταξιθέτες, κλπ. 5. Το προσωπικό υποστήριξης της Γραμματείας Αγώνων (αφορά τους αθλητικούς αγώνες στους οποίους προβλέπεται Γραμματεία Αγώνων, π.χ. αγώνες καλαθοσφαίρισης, πετοσφαίρισης, κλπ.). 6. Οι παρατηρητές Αγώνων. 7. Οι κριτές Αγώνων (αφορά τους αθλητικούς αγώνες στους οποίους προβλέπονται Κριτές Αγώνων, π.χ. αγώνες στίβου). 8. Οι μεταφραστές αλλοδαπών αθλητών και τεχνικού επιτελείου (προπονητές, γυμναστές, κλπ.). 9. Το προσωπικό που απασχολείται στην εκφώνηση και τη μουσική επιμέλεια των αθλητικών διοργανώσεων. 10. Οι τραυματιοφορείς. 11. Το προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες στάθμευσης αυτοκινήτων: αφορά τα γήπεδα / στάδια που διαθέτουν χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, η εκμετάλλευση του οποίου δεν έχει εκχωρηθεί/μισθωθεί σε άλλους φορείς ή ιδιώτες. Επισημαίνεται ότι, οι ανωτέρω κατηγορίες εργαζομένων εντάσσονται στην ασφάλιση μέσω εργοσήμου μόνο εφόσον: απασχολούνται από νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού αποκλειστικά κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των αθλητικών αγώνων, δεν συνδέονται με άλλη σχέση εργασίας με τους εργοδότες - νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού και δεν υπάγονται στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης για την αυτή απασχόληση. Έτσι, στις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 4225/2014 περί διεύρυνσης του προσωπικού που αμείβεται και ασφαλίζεται με το εργόσημο δεν εμπίπτει: α. το προσωπικό των Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπών νομικών προσώπων επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού, κερδοσκοπικών ή μη, που εργάζεται στα ανωτέρω νομικά πρόσωπα και πέραν της διάρκειας διεξαγωγής των αθλητικών αγώνων είτε με σχέση εξαρτημένης εργασίας είτε με σύμβαση μίσθωσης έργου (πρόκειται για το υπαλληλικό προσωπικό των νομικών αυτών προσώπων επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού), β. το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των αγώνων, οι διαιτητές, βοηθοί διαιτητές και παρατηρητές διαιτησίας των αγώνων, καθώς και το προσωπικό των αθλητικών χώρων, γηπέδων και σταδίων, οι οποίοι δεν αποτελούν προσωπικό απασχολούμενο από τις Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού, και γ. τα πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην υποχρεωτική ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης για την αυτή απασχόληση, όπως για παράδειγμα φυσιοθεραπευτής ή μεταφραστής που έχει ατομική επιχείρηση, έχει κάνει έναρξη επιτηδεύματος στην αρμόδια ΔΟΥ και υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ. εε) Οι διαιτητές, βοηθοί διαιτητές και παρατηρητές διαιτησίας των αγώνων, στους οποίους συμμετέχουν ΑΑΕ. Η περίπτωση αυτή προσετέθη με το άρθρο 279 του ν. 4555/18 και αρθ. 40 ν. 4587/18. στστ) Οι απασχολούμενοι ως κομπάρσοι σε τηλεοπτικές εκπομπές ή παραγωγές κινηματογραφικών ταινιών ή διαφημίσεων, που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα. Η περίπτωση αυτή προσετέθη με το άρθρο 40 του ν. 4587/18. ζζ) Οι περιστασιακά απασχολούμενοι στη μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα και δεν απασχολούνται ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλη εταιρείας. Η περίπτωση αυτή προσετέθη με το άρθρο 129 του ν. 4611/19. E. To προσωπικό συνοδείας το οποίο παρέχει υπηρεσίες για τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία, τα οποία συμμετέχουν στο κατασκηνωτικό πρόγραμμα για ΑΜΕΑ της περιπ. γ της παραγρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 2646/98. Η περίπτωση αυτή προσετέθη με το άρθρο 69 του ν. 4554/18. Εισφορές - Ημέρες Ασφάλισης Οι κρατήσεις για ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται σε ποσοστό 25% επί της αναγραφόμενης τιμής και εμπεριέχονται στην αναγραφόμενη τιμή του εργοσήμου. Τα ποσοστά εισφορών των ασφαλισμένων στο π. ΙΚΑ είναι: 14,45% για κλάδο σύνταξης 4,65% για κλάδο ασθενείας σε είδος 0,86% για κλάδο ασθενείας σε χρήμα 4,32% για κλάδο επικουρικής ασφάλισης 0,72% για ΟΕΚ Προκειμένου να υπολογισθεί η Ονομαστική αξία Εργοσήμου δηλαδή το χρηματικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί από τον εργοδότη στους φορείς έκδοσης, το οποίο εμπεριέχει τις ασφαλιστικές εισφορές πρέπει το καθαρό προσυμφωνηθέν ποσό Αμοιβής να πολλαπλασιασθεί με τον συντελεστή 1.333. Ονομαστική αξία Εργοσήμου = Καθαρό ποσό Αμοιβής + Ασφαλιστικές εισφορές. Παράδειγμα Αν για την παρεχομένη εργασία έχει συμφωνηθεί καθαρό ποσό αμοιβής 600 ευρώ τότε: 600 € Χ 1.333 = 800 € Ονομαστική αξία Εργοσήμου 800 € Χ 25% (ποσοστό ασφάλισης) = 200 € ασφαλ. εισφορές Για να υπολογισθούν οι ημέρες ασφάλισης των αμειβομένων με εργόσημο το ΙΚΑ καθόρισε ένα συντελεστή 11,63 με βάση τον οποίο γίνεται ο υπολογισμός. Παράδειγμα Ονομαστικής αξίας εργόσημο 700 € Χ 25% = 175 € ποσό εισφορών που κρατήθηκε 175 € Χ 11,63 = 15,04 Ημέρες Ασφάλισης 15. Αναγγελία στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ Από το άρθρο 60 του ν. 4635/19 (ΕΑΕΔ 2019 σελ. 915) προβλέπεται ότι και οι απασχολούμενοι με εργόσημο καταχωρίζονται υποχρεωτικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Με Υ.Α. ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα. Ακόμη δεν εκδόθηκε η Υπ. απόφαση. Για τον τρόπο έκδοσης, εξαργύρωσης, απώλειας, ακύρωσης κλπ. του εργοσήμου βλέπε μελέτη μας στο περιοδικό 2019 σελ. 785. Αλφαβητικό Ευρετήριο Υπαγομένων Εργασιών - Αθλητικών αγώνων Προσωπικό Ασφάλειας και Περιφρούρησης Διοικητικής και λειτουργικής υποστήριξης (ταμίες εκδοτηρίων, εισιτηρίων, προσωπικό υποδοχής και φιλοξενίας θεατών, ελεγκτές εισιτηρίων, θυρωροί κλπ.). Συντήρησης αθλητικών εγκαταστάσεων (πότισμα χλοοτάπητα, συντήρηση γραμμών αγωνιστικού χώρου, λειτουργία φωτεινών πινάκων βαθμολογίας κλπ.). Προσωπικό εξυπηρέτησης φιλάθλων (ταξιθέτες κλπ.). Προσωπικό Γραμματείας, όπου προβλέπεται Παρατηρητές αγώνων Κριτές αγώνων Μεταφραστές αλλοδαπών αθλητών, προπονητών κλπ. Επιμέλεια διοργάνωσης (μουσική κλπ.) Τραυματιοφορείς Επιμελητές στάθμευσης αυτοκινήτων (όταν η εκμετάλλευση δεν έχει μισθωθεί σε άλλους φορείς) Διαιτητές, βοηθοί, παρατηρητές διαιτησίας Αγώνων στους οποίους συμμετέχουν ΑΑΕ - ΑΜΕΑ προσωπικό συνοδείας - Διανομείς διαφημιστικών εντύπων Με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη - Εργάτες γης Σε εργασίες καλυπτόμενες από ασφάλιση ΟΓΑ. - Καθαρισμός - Κηπουρικές εργασίες Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας. - Μουσική κάλυψη εκδηλώσεων - συνεστιάσεων Αμειβομένοι με την ώρα - ημέρα - Οικογενειακή βοηθητική φροντίδα Οικιακοί βοηθοί Καθαριότητα Οδηγοί Κηπουρικές εργασίες Φύλαξη παιδιών Φροντίδα ηλικιωμένων ατόμων και ΑΜΕΑ Υποστηριζόμενη διαβίωση (ΣΥΔ) Νοσηλευτική Φροντίδα Συνοδεία εκτός οικίας Φυσικοθεραπεία Μικροεπισκευές Ιδιαίτερα μαθήματα Αισθητικές φροντίδες Μάγειροι Θαλαμηπόλοι - Προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε καταστήματα - Προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος - ΠΑΕ και ΚΑΕ και λοιπά νομικά Πρόσωπα Αθλητισμού Απασχολούμενο προσωπικό αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους. - Συνοδείας προσωπικό Ατόμων με αναπηρία τα οποία συμμετέχουν στο κατασκηνωτικό πρόγραμμα ΑΜΕΑ - Τηλεοπτικές εκπομπές - Κινηματογραφικές Ταινίες Οι απασχολούμενοι ως κομπάρσοι που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα.
ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
