Οι ρυθμίσεις του ν. 4611/2019 Ρύθμιση οφειλών προς φορείς Κοιν. Ασφάλισης, φορολογική διοίκηση, ΟΤΑ. Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενίσχυση προστασίας εργαζομένων κλπ. Με τον ν. 4611/2019 θεσπίζονται διάφορα μέτρα που αφορούν κυρίως ρυθμίσεις οφειλών προς ασφαλιστικούς φορείς και φορολογική διοίκηση. Τροποποιούνται συνταξιοδοτικές διατάξεις και προβλέπονται μέτρα ενίσχυσης της προστασίας των εργαζομένων. Τα κυριότερα από αυτά είναι: 1. Οφειλές προς ασφαλιστικούς φορείς Στο νόμο εντάσσεται το σύνολο των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ που έχουν δημιουργηθεί έως και τις 31/12/18 μαζί με τις πάσης φύσεως προσαυξήσεις. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής της κύριας οφειλής παρέχεται δυνατότητα έκπτωσης 100% των προσαυξήσεων, τόκων και σε περίπτωση τμηματικής καταβολής έκπτωση 50%. Η συνολική οφειλή καταβάλλεται σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 120. Το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 50 ευρώ. Στις οφειλές περιλαμβάνονται και οι οφειλές για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Εάν αυτή εκκρεμεί η ρύθμιση είναι δυνατή μόνον κατόπιν τροποποίησης των στοιχείων της αρχικής αίτησης. Στη ρύθμιση του νόμου εντάσσονται οι οφειλές των εργοδοτών, των μη μισθωτών ασφαλισμένων (ελεύθερων επαγγελματιών) και των αγροτών. Επίσης οφειλές από κάθε είδους παροχές που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε ασφαλισμένο ή συνταξιούχο έως 31/12/2018 μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση, εφόσον δεν έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου σε βάρος του οφειλέτη, λόγω των οφειλών αυτών. Σ' αυτούς παρέχεται έκπτωση 85% επί των πάσης φύσεως προσαυξήσεων. Το σύνολο των δόσεων είναι 120. Στη ρύθμιση επίσης υπάγονται και οφειλές που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης με παλαιότερες διαταξεις και είναι σε ισχύ. Στην περίπτωση αυτή επέρχεται απώλεια των διευκολύνσεων της προηγούμενης ρύθμισης. Σε περίπτωση οφειλών από περισσότερες αιτίες τα χρέη ρυθμίζονται αυτοτελώς και ο οφειλέτης καταβάλλει αθροιστικά τις προκύπτουσες δόσεις κάθε ρύθμισης. Δηλαδή για κάθε διαφορετικής αιτίας οφειλή υποβάλλεται χωριστή αίτηση. Οφειλές που δεν εντάσσονται στη ρύθμιση είναι: α) Οφειλές προς φορείς κοιν. ασφάλισης για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση του ν. 3869/2010. β) Οφειλές από προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, αναγνώριση πλασματικών χρόνων ασφάλισης. Απώλεια της ρύθμισης επέρχεται εάν α) Δεν καταβληθεί καθ' όλη τη διάρκεια της ρύθμισης ποσό δόσεων που αντιστοιχεί σε δυο (2) δόσεις. β) Δεν καταβληθούν βεβαιωμένες οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1/1/2019. Η καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης της ρύθμισης είναι η τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα από το μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση. Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης και εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής μπορεί να χορηγείται στον οφειλέτη Αποδεικτικό Ασφαλιστικής Ενημερότητας διμηνιαίας ισχύος. 2. Οφειλές προς φορολογική διοίκηση Με το άρθρο 98 του νόμου ρυθμίζονται θέματα οφειλών προς την Εφορία. Η ρύθμιση για την εξόφληση των φορολογικών χρεών θα μπορεί να είναι μέχρι 120 δόσεις. Θα συνοδεύεται με εισοδηματικά κριτήρια για εισοδήματα άνω των 10.000 ευρώ. Οι δόσεις θα ξεκλειδώνουν ανάλογα με το ύψος του ετήσιου εισοδήματος. Ειδικότερα ο αριθμός των δόσεων (μέχρι 120) θα συνδέεται με τη φοροδοτική ικανότητα του κάθε οφειλέτη και θα υπολογίζεται με βάση έναν μαθηματικό τύπο, έναν αλγόριθμο. 3. Βάσιμος λόγος απόλυσης Με το άρθρο 48 του νόμου θεσπίζεται για πρώτη φορά η υποχρεωτική αιτιολόγηση των απολύσεων. Στο εξής οι απολύσεις θα πρέπει να δικαιολογούνται από βάσιμο λόγο. Αυτό θα πρέπει να αποδεικνύεται επαρκώς και να συνδέεται με την ικανότητα ή τη συμπεριφορά των εργαζομένων ή να βασίζεται στις λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης. Διαφορετικά η απόλυση είναι άκυρη και οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα επαναπασχόλησης στον εργοδότη τους, ενώ συγχρόνως διατηρούν τα δικαιώματα καταβολής των μισθών τους (μισθοί υπερημερίας). Σε περίπτωση αμφισβήτησης το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης. Μετά την ισχύ της διάταξης αυτής δεν θα ισχύει πλέον η ανυπαίτιος καταγγελία της εργασιακής σύμβασης που ίσχυε μέχρι τώρα, αφού θα πρέπει να αναφέρεται ο βάσιμος λόγος της απόλυσης. Η αναφορά του βάσιμου λόγου απόλυσης δεν θα απαλλάσσει τον εργοδότη από την καταβολή της νόμιμης αποζημιώσεως, εκτός αν υπάρχει σπουδαίος λόγος, οπότε θα ισχύουν όσα μέχρι τώρα προβλέπονται (υποβολή μηνύσεως κλπ.). 4. Πλασματικός χρόνος ο χρόνος διδακτορικού τίτλου Με το άρθρο 20 του νόμου αναγνωρίζεται ως πλασματικός χρόνος ασφάλισης ο χρόνος πραγματοποίησης των διδακτορικών σπουδών και αναγνωρίζεται ως πλασματικός χρόνος ασφάλισης, με εξαγορά και μέχρι 5 έτη. 5. Βαρέα και Ανθυγιεινά επαγγέλματα Για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα με τη ρύθμιση του άρθρου 33 επιμηκύνεται από 13 σε 17 χρόνια το χρονικό διάστημα στο οποίο πρέπει να έχουν συμπληρωθεί οι 1000 εκ των 3600 απαιτούμενων ημερών εργασίας σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. 6. Μερική Απασχόληση και εκ Περιτροπής Εργασία Με το άρθρο 50 του νόμου αντικαθίστανται οι παράγραφοι 1 και 3 του άρθρου 38 του ν. 1892/90 και προβλέπεται ότι αν η συμφωνία για την μερική απασχόληση δεν καταρτισθεί εγγράφως ή δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάρτισή της στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του μισθωτού. Το ίδιο ισχύει και για το σύστημα της εκ περιτροπής εργασίας. 7. Αποζημίωση απόλυσης και κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό Από το άρθρο 51 του νόμου προβλέπεται ότι από 1/7/2019 οι αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και ο αντίστοιχος φόρος κατατίθενται από τον εργοδότη, μέσω λογαριασμού πληρωμών και μεταφέρονται αντιστοίχως και αποδίδονται από τον οικείο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών (Τράπεζες) στους λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών και Δημοσίου. 8. Καταχώριση ετήσιας Κανονικής Άδειας στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ Από το άρθρο 53 του νόμου προβλέπεται ότι ο εργοδότης αναγγέλλει, ηλεκτρονικά στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ τη χορήγηση της άδειας κάθε μισθωτου έως και μία (1) ώρα μετά την έναρξη πραγματοποίησής της. Η μη τήρηση της υποχρέωσης αυτής επισύρει τις κυρώσεις του άρθρου 24 του ν. 3996/11. Με Υπουργική απόφαση θα καθορισθούν η διαδικασία και οι λεπτομέρειες εφαρμογής. Η υποχρέωση αυτή είναι άσχετη με την άλλη υποχρέωση υποβολής του Ε11 του Ιανουαρίου του επόμενου έτους χορήγησης των αδειών. 9. Πρόσβαση εργαζομένων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ Με το άρθρο 54 παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης των εργαζομένων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, ώστε να είναι πλήρως ενημερωμένοι για τα βασικά στοιχεία της εργασιακής τους σχέσης. 10. Ευθύνη εργαζομένων κατά την εκτέλεση της εργασίας Με το άρθρο 49 τροποποιείται το άρθρο 652 του Αστικού Κώδικα που αφορά τις υποχρεώσεις των εργαζομένων. Αναφέρεται ότι ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε και πως κρίνεται ο βαθμός επιμέλειας. Ακόμη ο εργαζόμενος ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο και αμέλεια. Ακόμη τροποποιείται το άρθρο 679 του ΑΚ και αναφέρεται ότι είναι άκυρη η συμφωνία με την οποία περιορίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων ή διευρύνεται η ευθύνη του εργαζομένου. 11. Εργαζόμενοι που χρησιμοποιούν μοτοποδήλατα (π.χ. Delivery) Τα άρθρα 55 και 56 προβλέπουν ότι για τους εργαζόμενους που κατά την εκτέλεση της εργασίας τους χρησιμοποιούν μοτοποδήλατα θα πρέπει ο εργοδότης να αναγγέλλει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος. Επίσης προβλέπονται και άλλες υποχρεώσεις του εργοδότη όπως αναγκαία μέτρα διασφάλισης ασφάλειας και υγείας εργαζομένων (συντηρημένα οχήματα), εφοδιασμό με κατάλληλο εξοπλισμό κλπ. Σε περίπτωση χρησιμοποίησης οχήματος ιδιοκτησίας του εργαζομένου ο εργοδότης καταβάλλει πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης που ισούται τουλάχιστον με το 15% του νόμιμου κατώτατου μισθού. Με Υπουργική απόφαση θα καθορισθούν λεπτομέρειες. 12. Συντάξεις χηρείας Με το άρθρο 19 του νόμου προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις για συντάξεις χηρείας. Έτσι: Καταργείται το ηλικιακό όριο που περιόριζε την καταβολή σύνταξης σε χήρες και χήρους του άρθρου 12 του ν. 4387/2016. Οι συντάξεις θανάτου θα καταβάλλονται στους επιζώντες συζύγους ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Το ποσοστό σύνταξης θα διαμορφωθεί στο 70% από το 50% που ίσχυε μέχρι την έκδοση του νόμου. 13. Χορήγηση 13ης σύνταξης Με το άρθρο 120 προβλέπεται η χορήγηση ενός ποσού (επονομαζόμενη 13η σύνταξη) που θα κυμαίνονται έως 500 ευρώ για όλους τους δικαιούχους κύριας σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου. Αυτό θα διαμορφώνεται ως εξής: α) Στο 100% της σύνταξης για όσους λαμβάνουν μέχρι 500 ευρώ σύνταξη. β) Στο 70% της σύνταξης για όσους λαμβάνουν 500 έως 600 ευρώ σύνταξη. γ) Στο 50% της σύνταξης για όσους λαμβάνουν από 600 έως 1000 ευρώ σύνταξη. δ) Στο 30% της σύνταξης για όσους λαμβάνουν άνω των 1000 ευρώ σύνταξη.