ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ανατροπή του ισχύοντος φορολογικού συστήματος, με επιβαρύνσεις για χιλιάδες φορολογούμενους φέρνει το 2010.
Οι αλλαγές θα είναι σαρωτικές και, μεταξύ των άλλων, θα περιλαμβάνουν περικοπή φοροαπαλλαγών, κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των επιδομάτων και αμοιβών, νέα φορολογική κλίμακα, καθολική εφαρμογή του «πόθεν έσχες», αλλά και ριζικές μεταβολές στη φορολογία των ακινήτων.
Η φορολογική μεταρρύθμιση θα «κοστίσει» μάλιστα ακριβά στους φορολογούμενους αφού, σύμφωνα με μετριοπαθείς προβλέψεις κορυφαίων παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών, το «κοστολόγιο» των νέων μέτρων έχει ως εξής:
** η φορολόγηση των μερισμάτων στην κλίμακα εισοδήματος υπολογίζεται ότι θα αποφέρει έσοδα ύψους 500 εκατ. ευρώ,
** η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στη βενζίνη αναμένεται να αποδώσει περί τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι η απόφαση για αύξηση της φορολογίας στο πετρέλαιο από 302 ευρώ/χιλιόλιτρο στα 359 ευρώ/χιλιόλιτρο θα πρέπει να έχει ληφθεί μέχρι το 2015,
** η φορολόγηση όλων των συναλλαγών με υπεράκτιες εταιρείες (offshore) εκτιμάται ότι αποφέρει στα ταμεία του Δημοσίου έσοδα τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ,
** η φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας υπολογίζεται ότι θα αποφέρει περισσότερα από 700 εκατ. ευρώ, ενώ η επαναφορά του φόρου κληρονομιάς και γονικών παροχών θα εξασφαλίσει επιπλέον έσοδα 500 εκατ. ευρώ,
** η κατάργηση της αυτοπεραίωσης και της περαίωσης εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων θα αποδώσει έσοδα περίπου 1 δισ. ευρώ,
** η κατάργηση του ειδικού τρόπου φορολόγησης ορισμένων επαγγελμάτων και ο προσδιορισμός του εισοδήματός τους με λογιστικό τρόπο, αναμένεται να αποφέρει έσοδα 700 εκατ. ευρώ και
** η κατάργηση των χαριστικών φοροαπαλλαγών, συμπεριλαμβανομένων και της φορολόγησης των μισθωμάτων της εκκλησιαστικής περιουσίας, αλλά και της αυτοτελούς φορολόγησης διαφόρων εισοδημάτων υπολογίζεται ότι θα αποδώσει επιπλέον έσοδα 2,8 δισ. ευρώ.
Από την άλλη βέβαια πλευρά θα πρέπει να αναφερθεί ότι η νέα τιμαριθμοποιημένη και προοδευτική φορολογική κλίμακα μπορεί να ευνοήσει τα χαμηλά εισοδήματα, ζημιώνοντας ανάλογα τον προϋπολογισμό κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ, όμως άγνωστο παραμένει ακόμη πόσο θα επιβαρυνθούν τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα αφού το οικονομικό επιτελείο αποφεύγει επιμελώς να δώσει το ακριβές στίγμα για το ποιο θα είναι το όριο πάνω από το οποίο κάποιος θα θεωρείται ότι ανήκει στους «έχοντες και κατέχοντες».
Ακίνητα
Σημαντικές μεταβολές θα επέλθουν και στη φορολογία των ακινήτων, ενώ στο «στόχαστρο» μπαίνουν οι έχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία καθώς και όσοι σχεδιάζουν να αποκτήσουν ακριβή και μεγάλη πρώτη κατοικία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του οικονομικού επιτελείου από φέτος:
* Καταργείται το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων και στη θέση του επανέρχεται «αναμορφωμένος» ο Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας με το αφορολόγητο όριο να διαμορφώνεται στις 300.000 – 350.000 ευρώ από 100.000 ευρώ που είναι σήμερα για τον άγαμο και 200.000 ευρώ για τον έγγαμο χωρίς παιδιά ή με ένα ή δύο παιδιά. Πάνω από το αφορολόγητο όριο, η αξία της ακίνητης περιουσίας θα φορολογείται κλιμακωτά με συντελεστές που θα είναι μεγαλύτεροι του 0,1% που ισχύει σήμερα.
* Μελετάται η καθιέρωση νέου αφορολόγητου ορίου για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, το οποίο δεν θα συνδέεται με την επιφάνεια της κατοικίας αλλά με το ύψος της αντικειμενικής αξίας και την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι όσο πιο ακριβή κατοικία αποκτά κάποιος τόσο μεγαλύτερο φόρο θα πληρώνει στην Εφορία. Υπενθυμίζεται ότι με το ισχύον σύστημα από το φόρο μεταβίβασης απαλλάσσονται όλοι όσοι αποκτούν πρώτη κατοικία επιφάνειας έως 200 τ.μ. ανεξάρτητα από την αξία του ακινήτου, με αποτέλεσμα το Δημόσιο να χάνει τεράστια έσοδα από το φόρο μεταβίβασης. Οι αγοραστές μάλιστα πρώτης κατοικίας υπολογίζεται ότι θα πληρώνουν φόρο μεταβίβασης 11% στην αξία που απομένει μετά την αφαίρεση του αφορολογήτου ορίου.
* Θα καταργηθούν από το τρέχον έτος ο φόρος αυτόματου υπερτιμήματος (φόρος υπεραξίας) 5% – 20% που επιβαρύνει κάθε φορολογούμενο ο οποίος πωλεί ακίνητο το οποίο απέκτησε με κληρονομιά, δωρεά, γονική παροχή ή αγορά μετά την 1η Ιανουαρίου 2006, αλλά και το τέλος συναλλαγής 1% επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου που πληρώνουν οι αγοραστές. Επισημαίνεται ότι όλες οι πωλήσεις παλαιών κτισμάτων θα επιβαρύνονται με φόρο μεταβίβασης ακινήτων, ο οποίος θα επιβάλλεται με συντελεστή που αναμένεται να είναι 9% για τις πρώτες 15.000 ευρώ της αντικειμενικής ή της δηλωθείσας αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου και 11% το επιπλέον τμήμα της αξίας του ακινήτου.
* Επανέρχεται ο φόρος κληρονομιάς και γονικής παροχής με αυξημένο αφορολόγητο όριο. Με το νέο σύστημα θα φορολογούνται μόνο οι μεγάλες περιουσίες που μεταβιβάζονται, ενώ ο φόρος θα υπολογίζεται βάσει κλίμακας και με συντελεστές που θα ξεκινούν από 5%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το οικονομικό επιτελείο στηρίζεται στην ακίνητη περιουσία για να κλείσει το 2010 σημαντικό μέρος της «μαύρης τρύπας» των εσόδων, αφού με τις αλλαγές που σχεδιάζει έχει στόχο να αντλήσει 1,2 δισ. ευρώ.
Το οριστικό «χτύπημα» πάντως στην κτηματαγορά, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, θα δοθεί εάν η κυβέρνηση αποφασίσει να προχωρήσει και στην επόμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που κατά μέσο όρο θα είναι 30%, αν και θα υπάρχουν περιπτώσεις που οι αυξήσεις θα ξεπεράσουν το 100%.
Ελεγχοι με point system
Οι αλλαγές που σχεδιάζονται στον ελεγκτικό μηχανισμό, εφόσον φυσικά υιοθετηθούν, θα συνδυαστούν και με τη θέσπιση ενός αντικειμενικότερου συστήματος αφενός όσον αφορά στην επιλογή των υποθέσεων, αφετέρου δε στον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων. Θα πρέπει να αναφερθεί μάλιστα ότι το νέο σύστημα θα είναι ανάλογο με αυτό του point system, αφού για κάθε παράβαση θα καταλογίζεται ένας συγκεκριμένος αριθμός μορίων στον παραβάτη.
Αυτό που θα επιδιώξει σε κάθε περίπτωση το οικονομικό επιτελείο πάντως, ανεξάρτητα από το σύστημα που θα υιοθετηθεί, θα είναι η επιλογή των προς έλεγχο επιχειρήσεων να γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια, να μειωθούν οι αντιδικίες ανάμεσα στις επιχειρήσεις και στη διοίκηση, αλλά παράλληλα να μειωθούν τα πρόστιμα για επουσιώδεις παραβάσεις ή παραλείψεις και από την άλλη πλευρά να γίνουν ακόμη πιο αυστηρά για σοβαρές υποθέσεις.
Ωστόσο εάν η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών επαναφέρει το point system, ή κάποιο παρόμοιο σύστημα, δεν θα προβλέπονται πλέον πρόστιμα κάθε φορά που θα συλλαμβάνεται μια επιχείρηση ή ένας ελεύθερος επαγγελματίας να υποπίπτει σε κάποια φορολογική παράβαση.
Αυτό ειδικά το μέτρο κρίνεται πολύ θετικά από τους παράγοντες της αγοράς, ειδικά την περίοδο αυτή κατά την οποία η πραγματική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται στη δίνη της ύφεσης.
Με βάση το σχέδιο που έχει υποβληθεί στο υπουργείο για κάθε παράπτωμα οι παραβάτες θα χρεώνονται με βαθμούς ποινής έτσι ώστε ύστερα από συγκεκριμένο αριθμό παραβάσεων και ανάλογα με τη σοβαρότητά τους, να επιβάλλονται στις επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες οι προβλεπόμενες από το νόμο κυρώσεις.
Κυρώσεις που θα ποικίλλουν καθώς θα εξαρτώνται από τα μόρια ελέγχου που θα έχουν συγκεντρώσει οι παραβάτες και τους αντίστοιχους συντελεστές αποτελεσμάτων με τους οποίους θα πολλαπλασιάζονται για να προσδιοριστεί το ύψος της φορολογητέας ύλης που δεν έχει δηλωθεί.
Οι συντελεστές των αποτελεσμάτων θα εφαρμόζονται μετά την προσθήκη του ποσού της φορολογητέας ύλης που αποδεδειγμένα έχει διαφύγει της φορολογίας και μόνο μετά την οριστικοποίηση των παραβάσεων.
Όσον αφορά ειδικότερα στις παραβάσεις του τακτικού ελέγχου θα επιδρούν αυξητικά επί των εσόδων αφού διαμορφωθεί η βάση υπολογισμού με την προσθήκη φορολογητέας ύλης που αποδεδειγμένα έχει διαφύγει της φορολογίας.
Ο έλεγχος θα ενεργείται κατά προτεραιότητα και στις περιπτώσεις που υπάρχουν ουσιαστικές παραβάσεις του ΚΒΣ για φοροδιαφυγή, όταν δεν υποβληθούν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ ή άλλων φορολογικών αντικειμένων, όταν επί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών που δεν διαθέτουν αξιόλογα αποθέματα ή επί ελευθέρων επαγγελματιών δηλώθηκαν μεγάλα ποσά δαπανών ή τα καθαρά κέρδη προσδιορίστηκαν με την εφαρμογή συντελεστή και όχι με λογιστικό τρόπο.
Ωστόσο πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι για σοβαρές φορολογικές παραβάσεις, όπως π.χ. τα πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία, τα πρόστιμα όχι μόνο δεν πρόκειται να καταργηθούν αλλά θα είναι ακόμη πιο «τσουχτερά».
Όσον αφορά στο πλαίσιο που θα θεσμοθετηθεί για τον τρόπο επιλογής των επιχειρήσεων που πρόκειται να ελεγχθούν αυτό θα προβλέπει αντικειμενικά κριτήρια, ενώ για το λόγο αυτό θα πρέπει να καταρτιστεί και ειδικός πίνακας με τις βασικές φορολογικές παραβάσεις οι οποίες θα προσανατολίζουν τη διαδικασία επιλογής των επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών που θα ελεγχθούν κατά προτεραιότητα βάσει του οικονομικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν.
Ακόμα 10 μέτρα
Εκτός από τις ανωτέρω παρεμβάσεις στη φορολογία εισοδήματος και κεφαλαίου που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο, στο τραπέζι του κοινωνικού διαλόγου που ξεκινά και πάλι από σήμερα με τη συνεδρίαση των ομάδων εργασίας θα εξεταστούν και τα εξής μέτρα:
* αποτελεσματικότερος έλεγχος όλων των ενδοομιλικών συναλλαγών
* υιοθέτηση ενός σύγχρονου πρότυπου μοντέλου οργάνωσης και λειτουργίας της φορολογικής διοίκησης, βάσει διεθνών προδιαγραφών, που θα λειτουργεί με σταθερούς κανόνες, με μηχανογραφική στήριξη, αποκεντρωμένη οργάνωση, με απλή και ενιαία ελεγκτική διαδικασία και διοίκηση βάσει συμφωνημένων στόχων,
* διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων TAXIS/ICIS (Εφορίες – Τελωνεία) με τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άλλων υπηρεσιών, ώστε να διασταυρωθούν και να αξιοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες πληροφορίες για να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή,
* υποχρέωση διατήρησης επαγγελματικών λογαριασμών στις τράπεζες, διασύνδεση με τα πληροφοριακά συστήματα του υπουργείου Οικονομικών και πρόσβαση των φορολογικών υπηρεσιών,
* εξυπηρέτηση των πολιτών από σημεία εκτός ΔΟΥ και από μία θέση εργασίας μέσα στη ΔΥΟ,
* κωδικοποίηση και απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας και σύνταξη νέου ενιαίου Κώδικα όλης της φορολογικής νομοθεσίας και της διαδικασίας, που θα αναρτηθεί στο διαδίκτυο και θα ενημερώνεται συνεχώς,
* ηλεκτρονική παρακολούθηση της αγοράς των καυσίμων, για την πάταξη του λαθρεμπορίου,
* κατάργηση όλων των περιττών πιστοποιητικών, με καθιέρωση της δήλωσης και του εκκαθαριστικού ως μόνων πιστοποιητικών,
* αναδιοργάνωση της ΥΠΕΕ και προσανατολισμός σε στοχευμένους ελέγχους έπειτα από επεξεργασία στοιχείων, διασταυρώσεων, πληροφοριών σε τοπική και διεθνή κλίμακα, έλεγχος των υποτιμολογήσεων και υπερτιμολογήσεων μεταξύ συγγενικών επιχειρήσεων σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο,
* συνεχής διασταύρωση φορολογικών δεδομένων με άντληση στοιχείων από όλους τους φορείς, ώστε κάθε προσπάθεια απόκρυψης αμοιβών, συναλλαγών και εντέλει εισοδημάτων να είναι ατελέσφορη και ασύμφορη.
Κατάργηση του ΚΒΣ – χτύπημα στη γραφειοκρατία
Εκτός όμως από την απλοποίηση των φορολογικών ελέγχων μέσω της θέσπισης αντικειμενικών κριτηρίων, η κυβέρνηση προσανατολίζεται και στη σταδιακή κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στόχος του οικονομικού επιτελείου, όπως αναφέρουν στενοί συνεργάτες του υπουργού, είναι η προσαρμογή του ΚΒΣ στις σημερινές οργανωτικές ανάγκες των επιχειρήσεων και στις συνθήκες των συναλλαγών και των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται στην αγορά.
Στο πλαίσιο αυτό η κατάργηση του ΚΒΣ, που θα γίνει με τρόπο φυσικά τέτοιο που θα διασφαλίζονται ταυτόχρονα και τα συμφέροντα του Δημοσίου, θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των επιχειρήσεων όσον αφορά στην προσαρμογή τους στην ταχύτητα των εξελίξεων που ορίζει η τεχνολογία.
Είναι αξιοσημείωτο, εξάλλου, ότι στην ασύμμετρη έκβαση των φορολογικών ελέγχων σημαντικό ρόλο έχουν και οι διατάξεις του ΚΒΣ.
Η πλήρης κατάργησή του κρίνεται λοιπόν επιβεβλημένη όχι μόνο γιατί πληθώρα διατάξεών του έχουν ήδη ξεπεραστεί, αλλά και γιατί η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον ΟΟΣΑ που έχει Κώδικα Βιβλίων, ο οποίος μέσα από ένα πλέγμα τυπολατρικών και αναχρονιστικών διατάξεων επιβάλλει περιορισμούς και αρκετές φορές παγίδες στον τρόπο διεξαγωγής των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
Πηγή: Ναυτεμπορική
