Προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ασφαλισμένων στο Δημόσιο - ΝΠΔΔ μετά τους Νόμους 4336/2015 και 4337/2015(1) Αρχοντής Καμπάνταης τ. Διευθυντής Υπ. Εργασίας Με την επιμέλεια της Έφης Χατζηαγοράκη, φοιτήτριας Νομικής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4336/2015, την Κ.Υ.Α. 122900/0092/27.10.2015 (ΦΕΚ 2325/Β/27.10.2015), την Εγκύκλιο Υπουργείου Οικονομικών 124069/092/10.11.2015 και λοιπές σχετικές εγκυκλίους, όπως ισχύουν σήμερα, τα όρια ηλικίας των ασφαλισμένων στο ΔΗΜΟΣΙΟ και ΝΠΔΔ, με σχέση εργασίας Δημοσίου Δικαίου, που συνταξιοδοτούνται με δημοσιοϋπαλληλικές διατάξεις, υπάγονται στους κατωτέρω ΠΙΝΑΚΕΣ 1 και 2 της ΚΥΑ 122900/0092/27.10.2015 και Εγκ. Υπ. Οικονομικών 124069/092/10.11.2015 (ΕΑΕΔ 2015 σελίδες 1024 και 1154): Επεξηγήσεις πινάκων α. Στήλη "ηλικία": Αποτυπώνεται το ισχύον κατά την 18.8.2015 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. β. Στήλη "ηλικία συνταξιοδότησης": Αποτυπώνεται το ισχύον, κατά περίπτωση από 19.8.2015 μέχρι και την 1.1.2022, νέο όριο ηλικίας της σύνταξης. γ. Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είτε υπάγονται στον Πίνακα 1 είτε στον Πίνακα 2 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του νέου ορίου ηλικίας, όπως αυτό αποτυπώνεται στους Πίνακες 1 και 2 κατά περίπτωση και αντιστοιχεί στο ημερολογιακό έτος, κατά το οποίο τα πρόσωπα αυτά συμπληρώνουν το ισχύον, κατά περίπτωση, μέχρι και την 18.8.2015, όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Όταν το οριζόμενο από τους Πίνακες 1 και 2 μεταβατικό όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο όριο ηλικίας. δ. Στον ΠΙΝΑΚΑ 1 υπάγονται τα πρόσωπα που συμπληρώνουν 35 έως 37 έτη ασφάλισης μέχρι 31.12.2021. Το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησής τους αντιστοιχεί στο έτος θεμελίωσης δικαιώματος συνταξιοδότησης (έτη ασφάλισης και ηλικίας βάσει Π.Δ. 169/2007, άρθρο 56 και Ν. 3865/2010 άρθρο 6 παρ. 11 όπως ισχύουν). Τα ίδια ισχύουν και για όσους έχουν συμπληρωμένα τα έτη ασφάλισης 35 έως 37 μέχρι 18.8.2015, αλλά δεν έχουν συμπληρώσει το ισχύον, κατά περίπτωση, όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι 18.8.2015, όπως επίσης και για όσους συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 35 έως 37 ετών ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας (Α.Ο.Η.), για τους οποίους ως ισχύον την 18.8.2015 όριο ηλικίας καταβολής της σύνταξης, λογίζεται το 58ον ή το 55ον έτος, αντίστοιχα. Στον ΠΙΝΑΚΑ 2 υπάγονται τα πρόσωπα που δεν υπάγονται στον ΠΙΝΑΚΑ 1 και δικαιούνται σύνταξη βάσει Π.Δ. 169/2007 (άρθρο 56 παρ. 1 περ. α' και β') όπως ισχύουν, κατά περίπτωση, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, με εξαίρεση γονείς με ανίκανο παιδί 67% και άνω, με δικαίωμα μόνο από τον ένα γονέα. Με βάση τους ΠΙΝΑΚΕΣ 1 και 2 της ΚΥΑ 122900/0092/2015 (βλέπε προηγούμενα) αναλύουμε τα όρια ηλικίας των ασφαλισμένων στο ΔΗΜΟΣΙΟ - ΝΠΔΔ, ως κατωτέρω: 1. Όρια ηλικίας ασφαλισμένων στο Δημόσιο - ΝΠΔΔ με 15ετία μέχρι 2012 Πίνακας ασφαλισμένοι/ες Από 1.1.1983 έως πριν 31.12.1992 Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 31.12.2012 Έως 18.8.15 15 65 15 65 19.8.2015 15 65 15 65+3 μήνες 2016 15 65 15 65+6 μήνες 2017 15 65 15 65+9 μήνες 2018 15 65 15 66 2019 15 65 15 66+3 μήνες 2020 15 65 15 66+6 μήνες 2021 15 65 15 66+9 μήνες 2022 15 65 15 67 Σημείωση: Μετά την 1.1.2013 όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα (15ετία) δικαιούνται πλήρη σύνταξη σε ηλικία 67 ετών και με 40 χρόνια ασφάλισης πλήρη σύνταξη 62 ετών. Μειωμένη σε ηλικία 62 ετών. 2. Όρια ηλικίας ασφαλισμένων πριν 31.12.1982 με θεμελίωση μετά 1.1.1998 Πίνακας 2Α. Άνδρες ή γυναίκες ανύπαντρες - χήρες και διαζευγμένες χωρίς παιδιά Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο συν αναγνωρισμένα Ηλικία Έτη Υπηρεσίας 2012 Έως 18.8.15 35 Α.Ο.Η. 25 οποτεδήποτε 19.8.2015 35 58 25 58 1/2 ετών 2016 35 58 25 59 ετών 2017 35 58 25 59 1/2 ετών 2018 35 58 25 60 ετών 2019 35 58 25 60 1/2 ετών 2020 35 58 25 61 ετών 2021 35 58 25 61 1/2 ετών Πλήρη Σύνταξη 40 χρόνια ασφάλισης και ηλικία 62 ετών οποιοδήποτε έτος. Στα έτη υπηρεσίας υπολογίζονται και τα αναγνωρισμένα Α.Ο.Η. (Άνευ Ορίου Ηλικίας). Πίνακας 2Β. Άνδρες ασφαλισμένοι Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο συν αναγνωρισμένα Ηλικία Έτη Υπηρεσίας 2012 Έως 18.8.15 15 έως 25 65 15 έως 25 65 19.8.2015 15 έως 25 65 15 έως 25 65+3 μήνες 2016 15-25 65 15-25 65+6 μήνες 2017 15-25 65 15-25 65+9 μήνες 2018 15-25 65 15-25 66 2019 15-25 65 15-25 66+3 μήνες 2020 15-25 65 15-25 66+6 μήνες 2021 15-25 65 15-25 66+9 μήνες 2022 15 - - 67 Πίνακας 2Γ. Γυναίκες έγγαμες - χήρες και διαζευγμένες με Παιδιά Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 31.12.2012 Έως 18.8.15 24 1/2 Α.Ο.Η. 17 1/2 οποτεδήποτε 19.8.2015 24 1/2 55 17 1/2 56 1/2 ετών 2016 24 1/2 55 17 1/2 58 2017 24 1/2 55 17 1/2 59 1/2 ετών 2018 24 1/2 55 17 1/2 61 2019 24 1/2 55 17 1/2 62 1/2 ετών 2020 24 1/2 55 17 1/2 64 2021 24 1/2 55 17 1/2 65 1/2 ετών 2022 15 - - 67 ετών Πίνακας 2Δ. Γυναίκες ανύπαντρες - διαζευγμένες και χήρες χωρίς Παιδιά Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο συν αναγνωρισμένα Ηλικία Έτη Υπηρεσίας 2012 Έως 18.8.15 15 έως 25 60 15 έως 25 60 19.8.2015 15 έως 25 60 15 έως 25 60+11 μήνες 2016 15-25 60 15-25 61+9 μήνες 2017 15-25 60 15-25 62+8 μήνες 2018 15-25 60 15-25 63+6 μήνες 2019 15-25 60 15-25 64+5 μήνες 2020 15-25 60 15-25 65+3 μήνες 2021 15-25 60 15-25 66+2 μήνες 2022 15 - - 67 3. Όρια ηλικίας ασφαλισθέντων μετά 1.1.1983 και πριν 31.12.1992 Για τους ασφαλισμένους που υπάγονται στις συνταξιοδοτικές δημοσιοϋπαλληλικές διατάξεις και έχουν έστω και μια (1) ημέρα εργασίας, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, σε Οργανισμό κύριας ασφάλισης πριν την 31.12.1992 και μετά την 1.1.1983, σύμφωνα και με τις διατάξεις της Διαδοχικής Ασφάλισης, ήτοι με συνυπολογισμό στα χρόνια υπηρεσίας και της ασφάλισης σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης (Ιδιωτικός - Δημόσιος), ισχύουν οι κατωτέρω πίνακες: Πίνακας 3Α. Άνδρες. Κατοχύρωση 25 έτη 2010 και Συντάξιμα 25 έτη Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 25 65 25 65 ετών 19.8.2015 25 65 25 65+3 μήνες 2016 25 65 25 65+6 μήνες 2017 25 65 25 65+9 μήνες 2018 25 65 25 66 2019 25 65 25 66+3 μήνες 2020 25 65 25 66+6 μήνες 2021 25 65 25 66+9 μήνες 2022 15 - - 67 Πίνακας 3Β. Γυναίκες. Κατοχύρωση 25 έτη 2010 και Συντάξιμα 25 έτη Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 25 60 25 60 ετών 19.8.2015 25 60 25 60+11 μήνες 2016 25 60 25 61+9 μήνες 2017 25 60 25 62+8 μήνες 2018 25 60 25 63+6 μήνες 2019 25 60 25 64+5 μήνες 2020 25 60 25 65+3 μήνες 2021 25 60 25 66+2 μήνες 2022 15 - - 67 Πίνακας 3Γ. Άνδρες - Γυναίκες 1.1.1983 έως 31.12.1992. Κατοχύρωση 2011. Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 25 61 25 61 ετών 19.8.2015 25 61 25 61+9 μήνες 2016 25 61 25 62+6 μήνες 2017 25 61 25 63+3 μήνες 2018 25 61 25 64 2019 25 61 25 64+9 μήνες 2020 25 61 25 65+6 μήνες 2021 25 61 25 66+3 μήνες 2022 15 - - 67 ετών Πίνακας 3Δ. Άνδρες - Γυναίκες 1.1.1983 έως 31.12.1992. Κατοχύρωση 2012. Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2012 Έως 18.8.15 25 63 25 63 ετών 19.8.2015 25 63 25 63+6 μήνες 2016 25 63 25 64 2017 25 63 25 64+6 μήνες 2018 25 63 25 65 2019 25 63 25 65+6 μήνες 2020 25 63 25 66 2021 25 63 25 66+6 μήνες 2022 15 - - 67 ετών 4. Όρια ηλικίας με 37ετία και συντάξιμα 25ετία το 2010 Πίνακας: Ασφαλισμένοι/ες μετά 1.1.1983 και πριν 31.12.1992 Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 37 Α.Ο.Η. 25 οποτεδήποτε 19.8.2015 37 55 25 55+11 μήνες 2016 37 55 25 56+9 μήνες 2017 37 55 25 57+8 μήνες 2018 37 55 25 58+6 μήνες 2019 37 55 25 59+5 μήνες 2020 37 55 25 60+3 μήνες 2021 37 55 25 61+2 μήνες 1.1.2022 40 - - 62 ετών 5. Όρια ηλικίας με 25ετία το 2010 - 25ετία το 2011 - 25ετία το 2012 Πίνακας 5Α. Ασφαλισμένος με 25ετία το 2010 και σύνολο 35ετία Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 35 Α.Ο.Η. 25 58 ετών 19.8.2015 35 58 25 58 1/2 ετών 2016 35 58 25 59 ετών 2017 35 58 25 59 1/2 ετών 2018 35 58 25 60 ετών 2019 35 58 25 60 1/2 ετών 2020 35 58 25 61 ετών 2021 35 58 25 61 1/2 ετών 1.1.2022 40 - - 62 ετών Πίνακας 5Β. Ασφαλισμένοι/ες μετά 25ετία το έτος 2011 και σύνολο 36ετία Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2011 Έως 18.8.15 36 58 25 58 ετών 19.8.2015 36 58 25 58 1/2 ετών 2016 36 58 25 59 ετών 2017 36 58 25 59 1/2 ετών 2018 36 58 25 60 ετών 2019 36 58 25 60 1/2 ετών 2020 36 58 25 61 ετών 2021 36 58 25 61 1/2 ετών 1.1.2022 40 - - 62 ετών Πίνακας 5Γ. Ασφαλισμένοι/ες μετά 25ετία το έτος 2012 και σύνολο 37ετία Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2012 Έως 18.8.15 37 59 25 59 ετών 19.8.2015 37 59 25 59+5 μήνες 2016 37 59 25 59+9 μήνες 2017 37 59 25 60+2 μήνες 2018 37 59 25 60+6 μήνες 2019 37 59 25 60+11 μήνες 2020 37 59 25 61+3 μήνες 2021 37 59 25 61+8 μήνες 2022 40 - - 62 ετών 6. Όρια ηλικίας ασφαλισμένων με τρία Παιδιά Πίνακας 6Α. Γυναίκες με ασφάλιση πριν 31.12.1992 και τρία τέκνα. Θεμελίωση 2010 με 3 τέκνα Οι γυναίκες της κατηγορίας αυτής, που έχουν συντάξιμα έτη 20 το έτος 2010 και τρία (3) παιδιά δικαιούνται πλήρη σύνταξη οποτεδήποτε χωρίς όριο ηλικίας (Α.Ο.Η.). Πίνακας 6Β. Άνδρες και Γυναίκες με ασφάλιση πριν 31.12.1992. Θεμελίωση 2011 με 3 τέκνα Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2011 Έως 18.8.15 21 52 21 52 ετών 19.8.2015 21 52 21 55 ετών 2016 21 52 21 56+9 μήνες 2017 21 52 21 58+5 μήνες 2018 21 52 21 60+2 μήνες 2019 21 52 21 61+10 μήνες 2020 21 52 21 63+7 μήνες 2021 15 - - 65+3 μήνες 2022 15 - - 67 ετών 2022 40 - - 62 ετών Πίνακας 6Γ. Άνδρες και Γυναίκες με ασφάλιση πριν 31.12.1992. Θεμελίωση 2012 με 3 τέκνα Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2012 Έως 18.8.15 23 55 23 55 ετών 19.8.2015 23 55 23 56 1/2 ετών 2016 23 55 23 58 ετών 2017 23 55 23 59 1/2 ετών 2018 23 55 23 61 ετών 2019 23 55 23 62 1/2 ετών 2020 23 55 23 64 ετών 2021 23 55 23 65 1/2 ετών 2022 15 - - 67 ετών 7. Όρια ηλικίας ασφαλισμένων με ανήλικα παιδιά Η ενηλικίωση του παιδιού θεωρείται ότι γίνεται την 31/12 του έτους συμπλήρωσης της ηλικίας των 18 ετών. Πίνακας 7Α. Γυναίκες με ανήλικο παιδί και 25ετία μέχρι 31.12.2010. Δημόσιο. Ασφάλιση από 1983 και πριν 1992 Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2010 Έως 18.8.15 25 50 25 50 ετών 19.8.2015 25 50 25 55 ετών 2016 25 50 25 56+9 μήνες 2017 25 50 25 58+5 μήνες 2018 25 50 25 60+2 μήνες 2019 25 50 25 61+10 μήνες 2020 25 50 25 63+7 μήνες 2021 25 50 25 65+3 μήνες 2022 15 - - 67 ετών Πίνακας 7Β. Άνδρες - Γυναίκες με ανήλικο παιδί και 25ετία μέχρι 31.12.2011 Δημόσιο. Ασφάλιση από 1983 και πριν 1992 Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2011 Έως 18.8.15 25 52 25 52 ετών 19.8.2015 25 52 25 55 ετών 2016 25 52 25 56+9 μήνες 2017 25 52 25 58+5 μήνες 2018 25 52 25 60+2 μήνες 2019 25 52 25 61+10 μήνες 2020 25 52 25 63+7 μήνες 2021 25 52 25 65+3 μήνες 2022 15 - - 67 ετών Πίνακας 7Γ. Άνδρες και Γυναίκες με ανήλικο παιδί και 25ετία μέχρι 31.12.2012 Δημόσιο. Ασφάλιση από 1983 και πριν 1992 Έτος Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Συντάξιμα Έτη Ηλικία Συντάξιμα Έτη 2012 Έως 18.8.15 25 55 25 55 ετών 19.8.2015 25 55 25 56 1/2 ετών 2016 25 55 25 58 ετών 2017 25 55 25 59 1/2 ετών 2018 25 55 25 61 ετών 2019 25 55 25 62 1/2 ετών 2020 25 55 25 64 ετών 2021 25 55 25 65 1/2 ετών 2022 15 - - 67 ετών 8. Όρια ηλικίας με ανάπηρα παιδιά και ανίκανο σύζυγο. Ασφαλισμένοι στο Δημόσιο από 1.1.1983 έως πριν 31.12.1992. Α. Γυναίκες με άγαμα και ανάπηρα παιδιά και 25ετία μέχρι 31.12.2010. Β. Άνδρες και Γυναίκες με άγαμα και ανάπηρα παιδιά (67% και άνω). Πρόσληψη από 1.1.1983 και θεμελίωση (25ετία) μετά την 1.1.2011 και εφεξής. Γ. Άνδρες και Γυναίκες με ανίκανο σύζυγο (67% και άνω) 25ετία έως 18.8.2015 Όλες οι ανωτέρω κατηγορίες ασφαλισμένων στο Δημόσιο που έχουν συντάξιμα 25 έτη Α) οι γυναίκες με άγαμα και ανάπηρα παιδιά και 25ετία έως 31.12.2010 Β) οι άνδρες και γυναίκες με άγαμα και ανάπηρα παιδιά και 25ετία μετά την 1.1.2011 και εφεξής και Γ) οι άνδρες και γυναίκες με ανίκανο σύζυγο και 25ετία έως 18.8.2015 δικαιούνται πλήρη σύνταξη με την συμπλήρωση των αναφερόμενων προϋποθέσεων οποτεδήποτε σε ηλικία πενήντα (50) ετών και μετέπειτα. Παρατηρήσεις: Οι άνδρες δεν πρέπει να έχουν το έτος 2010 συντάξιμη 25ετία. Μπορούν οι άνδρες να αποποιηθούν την ασφάλισή τους σε άλλο ταμείο κύριας ασφάλισης μέχρι το έτος 2010 και να προσέχουν τις αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων (στρατού κ.λπ.). Μετά την 19.8.2015 (ημερομηνία ισχύος του Ν. 4336/2015) χρήση για συνταξιοδοτικό δικαίωμα με άγαμα και ανάπηρα παιδιά (67% και άνω) μετά την 1.1.2011, κάνει ο ένας των συζύγων με κοινή δήλωση. Λόγω διάστασης ή διαζυγίου αυτός που έχει την επιμέλεια έχει δικαίωμα χρήσης. Οι άνδρες και οι γυναίκες με ανάπηρο σύζυγο που συμπληρώνουν 25ετία από 19.8.2015 και εφεξής υπάγονται στον πίνακα 2 της Κ.Υ.Α. 122900/0092/2015 (ΕΑΕΔ 2015 σελ. 1024) καταργούμενου του δικαιώματος συνταξιοδότησης ηλικίας πενήντα (50) ετών. Οι ασφαλισμένοι/ες που έχουν συντάξιμα 15 έτη από 1.1.2013 και μετέπειτα δικαιούνται σύνταξη πλήρη σε ηλικία 67 ετών και σε ηλικία 62 ετών με συντάξιμα 40 έτη. Μειωμένη 62 ετών 9. Νέοι Ασφαλισμένοι από 1.1.1993. Θεμελίωση έως 31.12.2012 Περιπτώσεις Συντάξιμα Έτη / Ηλικία για Πλήρη Σύνταξη Ηλικία για Μειωμένη Σύνταξη Α. Άνδρες και Γυναίκες 15 έτη / 65 ετών 60 ετών Β. Γυναίκες με ανήλικα παιδιά 20 έτη / 55 ετών 50 ετών Γ. Γυναίκες με 3 και άνω παιδιά 1) 20 έτη / 56 ετών με 3 παιδιά 2) 20 έτη / 53 ετών με 4 παιδιά 3) 20 έτη / 50 ετών με 5 παιδιά - Παρατηρήσεις: Η περίπτωση Α με συντάξιμα 15 έτη και ηλικία 65 ετών ισχύει για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31.12.2012. Μετά την 1.1.2013 πλήρης σύνταξης με συντάξιμα 15 έτη και ηλικία 67 ετών και μειωμένη 62 ετών. Θεμελίωση σημαίνει να πληρούνται οι προϋποθέσεις συντάξιμων ετών και ηλικίας. Μετά την ισχύ των Νόμων 4336 και 4337/2015 για πλήρη σύνταξη πρέπει να συντρέχουν 40 συντάξιμα έτη και ηλικία 62 ετών ή λιγότερα των 40 ετών (15 και άνω) και ηλικία 67 ετών. Μειωμένη 62 ετών (ανά 100 Η.Α. κάθε έτος την τελευταία 5ετία). 10. Αναγνώριση - Εξαγορά πλασματικών χρόνων Για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό της σύνταξης μπορεί να γίνει αναγνώριση-εξαγορά των κατωτέρω πλασματικών χρόνων: Α. Στρατιωτική θητεία. Προσοχή για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2010 (άνδρες με ανήλικο παιδί κ.λπ.). Β. Παιδιά. Για το πρώτο παιδί ένα (1) έτος και για κάθε δεύτερο και τρίτο δύο (2) έτη, ήτοι σύνολο μέχρι πέντε (5) έτη. Η αναγνώριση αυτή επιτρέπεται σε όσους δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010. Απαιτείται 15ετής πραγματική Δημόσια υπηρεσία. Γ. Σπουδές. Εφόσον συμπληρώθηκε 12ετής Δημόσια Υπηρεσία και ηλικία 17 ετών μπορεί να αναγνωρισθεί ένα πτυχίο για όσα χρόνια ορίζει η νομοθεσία ή ο οργανισμός λειτουργίας της σχολής. Δ. Ο χρόνος Εκπαιδευτικής Άδειας - Άνευ Αποδοχών - Ανατροφής παιδιών. Συνολικά οι πλασματικοί χρόνοι που μπορούν να αναγνωρισθούν έχει καθορισθεί με τον Ν. 3865/2010 για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα α) εντός του έτους 2011 σε 4 έτη β) εντός του έτους 2012 σε 5 έτη γ) εντός του έτους 2013 σε 6 έτη και δ) εντός του έτους 2014 και μετέπειτα σε 7 έτη. Ο χρόνος αναγνώρισης των παιδιών δεν συμπεριλαμβάνεται στους ανωτέρω χρόνους. Η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων γίνεται με 6,67% επί του συντάξιμου μισθού (βασικός 31.10.2011) ΣΥΝ 140,80 ευρώ οποτεδήποτε (πριν ή μετά την ημερομηνία συνταξιοδότησης και μετά τη συνταξιοδότηση. Προσοχή αλλαγές Ν. 4387/2016 και Ν. 4393/2016. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εξετάζει το αίτημα κατά τη συνταξιοδότηση, όμως το ύψος των κρατήσεων υπολογίζεται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Πρέπει να είναι γνωστό το έτος ηλικίας και θεμελίωσης του δικαιώματος σύνταξης για αποφυγή λαθών και μπορεί να γίνει αποποίηση ετών ασφάλισης άλλου φορέα κύριας σύνταξης. Επιβάλλεται μεγάλη προσοχή στην αναγνώριση-εξαγορά χρόνων, καθόσον αυτός που ευνοείται για θεμελίωση σύνταξης μετά την 1.1.2011 (π.χ. για 25ετία) και όχι μέχρι 31.12.2010 δεν πρέπει να ζητήσει εξαγορά χρόνου καθώς επίσης και στη δυνατότητα εξαγοράς πριν και μετά την 31.12.2010 (στρατός κ.λπ.) και μετά την 1.1.2011 (σπουδές κ.λπ.). Η ανάκληση της πράξης αναγνώρισης επιτρέπεται μέχρι ένα (1) έτος από την ημερομηνία έκδοσής της. 11. Διαδοχική ασφάλιση - Αλλαγές υπολογισμού συντάξεων κ.λπ. - Μειωμένη σύνταξη. Στη διαδοχική ασφάλιση υπάγονται οι προσληφθέντες από 1.1.1983 και μετέπειτα, ήτοι υπολογίζονται ως συντάξιμα και τα χρόνια ασφάλισης σε άλλους, εκτός Δημοσίου, ασφαλιστικούς φορείς. Προσοχή με τον νέο Ν. 4387/2016 και την καθιέρωση Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) έγιναν αλλαγές στη διαδοχική ασφάλιση στην εξαγορά πλασματικών χρόνων ασφάλισης επί του συνόλου των αποδοχών, στον υπολογισμό κύριας σύνταξης - επικουρικών συντάξεων - Εφάπαξ - Μ.Τ.Π.Υ. - Μειωμένης Σύνταξης κ.λπ. (ΕΑΕΔ 2016 σελ. 504). Με το άρθρο δεύτερο Ν. 4393/2016 (δημοσιεύεται στο παρόν τεύχος) έγιναν αλλαγές σε εργατικές διατάξεις. Σε ότι αφορά την καταβολή μειωμένης σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 169/2007 και Ν. 3865/2010 (άρθρο 6 παρ. 11) όπως ισχύουν μετά τον Ν. 4337/2015 (άρθρο 1 παρ. 5 περ. β) όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2010 ποσοστό μείωσης 4,5% κάθε έτος και μετά την 1.1.2011 ποσοστό μείωσης 6% κάθε έτους μέχρι την ηλικία πλήρους συνταξιοδότησης. Πέραν αυτών πρόσθετη μείωση 10% μέχρι τη συμπλήρωση πλήρους συνταξιοδότησης και μετά περικόπτεται, οπότε παραμένουν ποσοστά μείωσης 4,50% ή 6%. 12. Προκαταβολή σύνταξης δικαίωμα επαναπρόσληψης - Εκπαιδευτικοί. Σύμφωνα με τις διατάξεις του N. 4151/2013, όπως ισχύει, οι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι και στρατιωτικοί λαμβάνουν κάθε μήνα και μέχρι την έναρξη πληρωμής της νόμιμης σύνταξής τους, προκαταβολή σύνταξης ποσοστό 50% του βασικού μισθού τους προσαυξημένου κατά 50% του επιδόματος χρόνου υπηρεσίας της 31.10.2011 (άρθρο 4 Ν. 4024/2011). Στις περιπτώσεις αναπήρων 67% και άνω, γονέων τριών παιδιών και άνω, γονέα τέκνου με αναπηρία και προστάτη μέλους οικογένειας με αναπηρία προκαταβολή σύνταξης 60%. Επίσης, βάσει Ν. 4151/2013 σε περίπτωση που ο υπάλληλος λόγω πλάνης δεν συμπληρώνει προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, μπορεί να επανέλθει στην Υπηρεσία μετά από αίτησή του στον φορέα που αποχώρησε εντός τριών (3) μηνών αποκλειστικής προθεσμίας από την ημερομηνία του εγγράφου της αρμόδιας Διεύθυνσης Συντάξεων, που τον πληροφορεί σχετικά. Οι εκπαιδευτικοί που μέχρι 31.12.2010 είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και την 18.8.2015 είχαν υπηρεσία 30 έτη και ηλικία 55 ετών (προσληφθέντες πριν 31.12.1982) ή 30 έτη και ηλικία 60 (προσληφθέντες μετά 1.1.1983) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε. Εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 18.8.2015 το νέο όριο ηλικίας αυξάνεται με βάση τους Πίνακες 1 και 2 του Ν. 4336/2015 από 19.8.2015 και εφεξής, όπως όλων των δημοσίων υπαλλήλων, ανάλογα με το έτος θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. (1) Αντίστοιχη μελέτη μας για τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης μετά τον ν. 4336/15 των μισθωτών ιδιωτικού τομέα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό 2016 σελ. 389.