ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
Οι εορτές Χριστουγέννων 2014 και Νέου Έτους 2015
Χριστούγεννα
25η Δεκεμβρίου 2014 (Πέμπτη)
Τα Χριστούγεννα είναι μια από τις υποχρεωτικές αργίες η οποία προβλέπεται από την εργατική νομοθεσία (Β.Δ. 748/66 – Ν.Δ. 515/70 – Ν.Δ. 147/73 – Ν.Δ. 3755/57). Για τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, μεταξύ των οποίων και τα Χριστούγεννα, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών αλλά και η λειτουργία των επιχειρήσεων. Εξαιρούνται βέβαια οι επιχειρήσεις οι οποίες νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και εορτές.
Για ό,τι αφορά την αμοιβή των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα θα πρέπει να γίνει διάκριση αφενός των αμειβομένων με ημερομίσθιο ή μισθό και αφετέρου από το εάν λειτουργούν νόμιμα ή όχι την ημέρα αυτή οι επιχειρήσεις.
Φέτος τα Χριστούγεννα συμπίπτει με ημέρα Πέμπτη με κανονικές συνθήκες θα ήταν εργάσιμος. Έτσι όσες επιχειρήσεις δεν θα λειτουργήσουν, γιατί αυτό απαγορεύεται, πρέπει να καταβάλλουν το κανονικό ημερομίσθιο στους με ημερομίσθιο αμειβόμενους, χωρίς βέβαια να απασχοληθούν. Όσοι αμείβονται με μισθό δεν θα λάβουν άλλη αμοιβή, πέραν του μηνιαίου μισθού τους.
Από τους μισθωτούς πάλι που θα εργασθούν την Πέμπτη 25η Δεκεμβρίου 2014 οι μεν ημερομίσθιοι θα πάρουν το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο νόμιμο ημερομίσθιό τους, ενώ οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν η εκμετάλλευση στην οποία εργάζονται, εξαιρείται από την Κυριακή αργία, θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού τους, γιατί ο μισθός θεωρείται ότι περιέχει και την αμοιβή της απασχόλησης κατά τις ημέρες αργίας, αφού οι εκμεταλλεύσεις στις οποίες εργάζονται, επιτρέπεται να λειτουργούν και κατ’ αυτές, ενώ αν απασχολούνται σε εκμεταλλεύσεις στις οποίες εφαρμόζεται η Κυριακή αργία – οπότε τα Χριστούγεννα εργάζονται εκτάκτως (είτε παρανόμως είτε νομίμως με άδεια της αρμόδιας αρχής) – θα πάρουν πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 του καταβαλλόμενου μηνιαίου μισθού τους, γιατί, στην περίπτωση αυτή ο μισθός αντιστοιχεί μόνο στις εργάσιμες ημέρες του μήνα και συνεπώς δεν περιλαμβάνει και την αμοιβή της απασχόλησης σε ημέρα αργίας. Εάν η εργασία πραγματοποιηθεί τη νύχτα, μεταξύ των ωρών 22.00 και 06.00 τότε επί πλέον από την προσαύξηση του 75% για την εργασία που προσφέρεται σε ημέρα αργίας (και που αντιστοιχεί στις ώρες 00.01 έως 24.00 της 25ης Δεκεμβρίου), οι μισθωτοί -είτε αμείβονται με ημερομίσθιο είτε με μηνιαίο μισθό), δικαιούνται επιπροσθέτως και προσαύξηση 25% για κάθε ώρα νυκτερινής εργασίας, που υπολογίζεται επίσης πάνω στο νόμιμο ημερομίσθιο και μισθό.
Αυτοί που θα εργασθούν την 25η Δεκεμβρίου δεν δικαιούνται αναπληρωματική ανάπαυση σε άλλη μέρα της εβδομάδας, γιατί η σχετική διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1 του β.δ. 748/1966, που προβλέπει την αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση, αναφέρεται μόνο σε μισθωτούς που εργάσθηκαν Κυριακή και όχι σε μισθωτούς που εργάσθηκαν σε ημέρα αργίας που δεν συμπίπτει με Κυριακή.
26η Δεκεμβρίου 2014 (Παρασκευή)
Η επόμενη ημέρα των Χριστουγέννων δεν είναι εξαιρέσιμη αργία, αλλά εργάσιμη για επιχειρήσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα.
Την ημέρα αυτή οι επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις σχεδόν στο σύνολό τους δεν λειτουργούν τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων, είτε με συμφωνία εργοδοτών-μισθωτών, είτε με μονομερή απόφαση του εργοδότη, είτε από έθιμο, χωρίς την περικοπή, ανάλογα με τη συμφωνία, των αποδοχών.
Προσωπικό Δημοσίου – Ν.Π.Δ.Δ.
Το προσωπικό του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. που συνδέεται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, έχει τα Χριστούγεννα ως αργία, σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 1 του ν. 1157/81. Οι ημερομίσθιοι από το προσωπικό αυτό που δεν απασχολήθηκαν κατά τις ημέρες αργίας, παίρνουν για κάθε μία από αυτές το ημερομίσθιό τους, εφόσον η μη απασχόλησή τους δεν οφείλεται στους ίδιους. Συνεπώς το ημερομίσθιο προσωπικό του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. που συνδέεται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, εφόσον λόγω της αργίας των Χριστουγέννων δεν εργασθεί την ημέρα αυτή δικαιούται ένα απλό ημερομίσθιο.
Γ ενικά για τους εργαζόμενους του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. η 26η Δεκεμβρίου, η Πρώτη του Έτους, τα Θεοφάνια είναι ημέρες αργίας, σύμφωνα με το Ν. 1157/81. Το ημερομίσθιο προσωπικό που συνδέεται με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου, δικαιούται να πάρει το ημερομίσθιό του αν δεν εργασθεί για λόγους που δεν οφείλονται σ’ αυτό. Αν όμως απασχοληθεί το ανωτέρω προσωπικό λόγω της αργίας θα λάβει το ημερομίσθιο του με προσαύξηση 75%.
Πρωτοχρονιά
1η Ιανουαρίου 2015 (Πέμπτη)
Θεοφάνεια
6 Ιανουαρίου 2015 (Τρίτη)
Η Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνεια δεν είναι εξαιρέσιμες αργίες. Οι ημέρες αυτές για πολλές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις έχουν καθιερωθεί ως αργίες, είτε με συμφωνία εργοδότη-μισθωτών, είτε με μονομερή απόφαση του εργοδότη. Ακόμη σε αρκετές συλλογικές συμβάσεις εργασίας περιλαμβάνεται ειδική αναφορά η οποία τις χαρακτηρίζει ως αργίες.
Για τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα γενικά αναφέρουμε ότι επιτρέπεται για τις ημέρες αυτές η εργασία ή και η αργία. Από τη συμφωνία ή από τη διάταξη της σ.σ.ε. θα εξαρτηθεί αν θα καταβληθεί ή όχι το ημερομίσθιο, σε περίπτωση μη απασχόλησης των εργαζομένων.
Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014
Θα πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των επιχειρήσεων γενικά και των εμπορικών καταστημάτων, όπως αυτά προσδιορίζονται από το Ν.Δ. 1037/71.
Επιχειρήσεις γενικά
Από το άρθρο 1 του Β.Δ. 750/71 του οποίου οι διατάξεις δεν εθίγησαν από τους μεταγενέστερους νόμους που εκδόθηκαν,
όπως από τον ν. 1892/20, το Π.Δ. 327/92, ν. 2224/94 και ν. 3385/05 επιτρέπεται η λειτουργία των επιχειρήσεων κατά την Κυριακή που συμπίπτει μεταξύ 18ης και 24ης Δεκεμβρίου κάθε έτους ή την τελευταία Κυριακή κάθε έτους που συμπίπτει με την 31η Δεκεμβρίου.
Η εργασία για την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 είναι υποχρεωτική για τους εργαζομένους, μόνον όταν αποφασισθεί η λειτουργία των επιχ/σεων από τον εργοδότη (άρθρ. 2).
Κατά συνέπεια την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 μπορούν να λειτουργήσουν όλες οι επιχειρήσεις και να απασχολήσουν το προσωπικό τους το οποίο όμως δικαιούται ανάπαυσης μια άλλη εργάσιμη ημέρα κατά τον Ιανουάριο του επόμενου χρόνου, όταν η απασχόληση υπερβαίνει τις 5 ώρες.
Καταστήματα
Ειδικά για τα καταστήματα μετά την ισχύ του ν. 4177/13 άρθρ. 16 επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία αυτών τις δύο (2) Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων.
Έτσι ειδικά για φέτος την α) Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014 και β) Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 επιτρέπεται η λειτουργία αυτών.
Το πλαίσιο ωραρίου καθορίζεται για τις Κυριακές από 11.00 έως 20.00.
Έτσι όσοι μισθωτοί απασχοληθούν τις πιο πάνω Κυριακές τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εμπορικών καταστημάτων θα πάρουν, οι μεν αμειβόμενοι με ημερομίσθιο, το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ημερομίσθιο, οι δε αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν πάρουν αναπληρωματική ανάπαυση 24 συνεχών ωρών σε άλλη ημέρα, θα πάρουν μόνο προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού τους. Αν δεν πάρουν αναπληρωματική ανάπαυση θα λάβουν πέραν από την προσαύξηση 75% και το 1/25 του μηνιαίου μισθού τους. Οι αυτοί μισθωτοί (υπάλληλοι και εργάτες), εφόσον η εργασία που θα προσφέρουν την Κυριακή στην οποία αναφερόμαστε, θα είναι πάνω από 5 ώρες, δικαιούνται, κατά την παρ. 2 του άρθρου 2 του Β.Δ. 750/71 αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση διάρκειας 24 ωρών, που αρχίζει από την ώρα που θα λήξει η εργασία σε μια άλλη εργάσιμη ημέρα του Ιανουαρίου 2015.
Το προσωπικό που τυχόν θα απασχοληθεί υπερωριακά, δικαιούται το ανάλογο ωρομίσθιο που υπολογίζεται στις καταβαλλόμενες αποδοχές, προσαυξημένο κατά 40% αν οι ώρες υπερωριακής απασχόλησης του μισθωτού δεν υπερβαίνουν μέσα στο 2014 για τα καταστήματα τις 120 ώρες, για δε τις επιχ/ σεις τον αριθμό ωρών υπερωριακής εργασίας που καθορίζουν οι Υπουργικές Αποφάσεις που εκδίδονται κάθε εξάμηνο σύμφωνα με το Ν.Δ. 515/70. Η υπερεργασία δεν υπολογίζεται στις 120 ώρες, αμείβεται όμως με προσαύξηση 20% (Ν. 3863/10 άρθρο 74).
