ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου – Εργατικά – Εργατική νομοθεσία – Ασφαλιστική νομοθεσία – ΣΣΕ – Αποδοχές – Μισθός – Ημερομίσθιο – Επιδόματα – Συνταξιοδότηση – ΙΚΑ – ΕΑΕΔ Περιοδικό Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Εγκύκλιο με την οποία διευκρινίζονται ειδικά θέματα που αφορούν στα όρια συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στα πρώην ειδικά ταμεία (ΔΕΚΟ , Τραπεζών) εξέδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης.
Οι μητέρες ανηλίκων που ήταν ασφαλισμένες στα ειδικά ταμεία, μπορούσαν, εφόσον είχαν συμπληρώσει μέχρι τις 31/12/2010, 25 χρόνια υπηρεσίας να συνταξιοδοτηθούν στα 50 έτη με μειωμένη σύνταξη και στα 55 με πλήρη.
Η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι μετά την ένταξή τους στο ΙΚΑ ΕΤΑΜ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τα ίδια όρια ηλικίας εφόσον έχουν ανήλικο παιδί και 5.500 ένσημα, που αντιστοιχούν σε 18,5 χρόνια ασφάλισης.
Αν δεν είχαν κατοχυρώσει το συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέσα στο 2010 αλλά κατοχυρώνουν το 2011 τότε μπορούν με τις ίδιες προϋποθέσεις να συνταξιοδοτηθούν στα 52 χρόνια με μειωμένη και στα 57 με πλήρη σύνταξη, δεν θα επιβαρυνθούν δηλαδή με τα 5 έως 15 επιπλέον χρόνια εργασίας, με τα οποία επιβαρύνονται οι άλλες κατηγορίες εργαζομένων αν δεν αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια ασφάλισης.
Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι ασφαλισμένοι πριν από την 1/1/1983 δεν θίγονται από το νόμο. Οι ασφαλισμένοι πριν από την 1.1.1983 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010, μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια ασφάλισης εφόσον έχουν τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης και, έτσι, να αντιμετωπίσουν την αύξηση των ορίων ηλικίας που ισχύει από την 1/12011.
Αναλυτικά, η εγκύκλιος του υπουργείου αναφέρει:
1. Ασφαλισμένοι μέχρι 31/12/1983
Α. Που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι 31/12/2010.
Οι διατάξεις του τελευταίου νόμου δεν θίγουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στα ειδικά ταμεία, που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι 31/12/2010. Αντίστοιχα, επισημαίνεται πως δεν θίγονται δικαιώματα όσων θεμελίωσαν μέχρι το τέλος του 2010 στα πρώην ειδικά ταμεία που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, και παραμένουν στην υπηρεσία μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Μάλιστα, στην εγκύκλιο, επισημαίνεται πως ισχύει η παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 “όπου προβλέπεται θεμελίωση δικαιώματος με ασφάλιση μεγαλύτερη των 25 ετών, το δικαίωμα θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση της 25ετίας”. Συνεπώς, η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας στα (πρώην) Ειδικά Ταμεία έχουν συμπληρώσει μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος 25 έτη ασφάλισης και, επομένως, δεν θίγονται από το νέο νόμο ούτε ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.
Παραδείγματα:
1. ‘νδρας ασφαλισμένος στο ΤΑΠ-ΟΤΕ το 1980, με 30 έτη ασφάλισης και ηλικία 55 ετών την 31/12/2010.
> έχει ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει τη πλήρη σύνταξή του είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, Χωρίς Όριο Ηλικίας (ΧΟΗ), είτε – εφόσον σταματήσει σήμερα την εργασία του- όταν συμπληρώσει το 65° έτος της ηλικίας του. Έχει επίσης τη δυνατότητα να λάβει σύνταξη μειωμένη στο 60ό έτος της ηλικίας του.
2. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ το 1982, με 28 έτη ασφάλισης και ηλικία 58 ετών την 31/12/2010
> έχει ήδη θεμελιώσει πλήρες συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει την σύνταξή τής είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης (ΑΟΗ), είτε – εφόσον σταματήσει σήμερα την εργασία της- όταν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας της (πλήρης σύνταξη). Έχει επίσης τη δυνατότητα να λάβει άμεσα σύνταξη μειωμένη, αφού είναι ήδη 58 ετών (η μείωση στην περίπτωση αυτή είναι 1/200 για κάθε μήνα που λείπει μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου για πλήρη συνταξιοδότηση ορίου ηλικίας (στην περίπτωση αυτή είναι το 60ό έτος).
3. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ το 1982, έχουσα 25 έτη ασφάλισης, ηλικίας 54 ετών την 31/12/2010
> έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει την σύνταξή της είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης (ΧΟΗ), είτε όταν συμπληρώσει το 56° έτος της ηλικίας της (μειωμένη σύνταξη).
Αναγνωριζόμενοι χρόνοι:
Η δυνατότητα εξαγοράς – αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης, άρχισε την 1.1.2011 και αφορά τους ασφαλισμένους που συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:
α) θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατ΄αποκλειστικότητα από 1.1.2011 και εφεξής, και
β) έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη ασφάλισης.
Επομένως, όσοι ασφαλισμένοι μέχρι 31/12/1983, μέσα στο 2010 θεμελίωσαν δικαίωμα συνταξιοδότησης δεν έχουν τη δυνατότητα εξαγοράς χρόνου με βάση τις διατάξεις του νέου νόμου. Αντιθέτως, μπορούν να εξαγοράσουν χρόνο, βάσει των διατάξεων των άρθρων 40 και 47 (παρ.12) του ν. 2084/1992.
Β. Ασφαλισμένοι πριν την 1.1.1983 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οριακές περιπτώσεις ασφαλισμένων πριν την 1.1.1993 που για διάφορους λόγους (π.χ. διακοπή εργασίας-μη συνεχής ασφαλιστικός βίος) δεν θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31.12.2010 με τις προϊσχύουσες του ν. 3863/2010 (π.χ. 25ετία)
Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι, παρ’ ότι έχουν πρωτοασφαλιστεί πριν από το 1983, έχουν δικαίωμα αναγνώρισης χρόνου βάσει του νέου νόμου, καθώς θεμελιώνουν δικαίωμα από το 2011 και μετά. .
Παραδείγματα:
1. άνδρας ασφαλισμένος από την 1.1.1982 στο ΤΑΠ-ΟΤΕ, ο οποίος μέχρι 31/12/2010 δεν θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με καμία από τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ανδρών ασφαλισμένων μέχρι 31.12.1982, έχοντας συνολικό χρόνο ασφάλισης 20 έτη
> θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης είτε με 35 έτη ασφάλισης ΧΟΗ (η διάταξη αυτή, ως ελέχθη ανωτέρω δεν θίγεται με το νέο νόμο) είτε με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας του.
2. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ πριν την 1/1/1983, έχουσα 22 έτη ασφάλισης, ηλικίας 55 ετών την 31.12.2010 που δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τότε
> θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης κατά το έτος συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας της (αφού συμπληρώνει το 60° έτος της ηλικίας της το έτος 2015) και μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση των 25 ετών ασφάλισης (είτε το έτος 2013 κατά το οποίο θα είναι ήδη 58 ετών, είτε το έτος 2011 κατόπιν αναγνώρισης τριών πλασματικών ετών).
Οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής, μπορούν να αναγνωρίσουν χρόνο ασφάλισης είτε για θεμελίωση δικαιώματος, είτε για προσαύξηση της σύνταξης.
2. Ασφαλισμένοι από 1.1.1983 μέχρι 31.12.1992
Α. Σύμφωνα με το ν. 3029/2002 (νόμος Ρέππα) “οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων, που υπήχθησαν από 1/1/1983-31/12/1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους. Με τις διατάξεις του νέου νόμου Λοβέρδου – Κουτρουμάνη, από 1.1.2011 αυξάνεται ο ανωτέρω απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1.1.2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Από το συνδυασμό των διατάξεων προκύπτει ότι η θεμελίωση δικαιώματος αυτής της κατηγορίας ασφαλισμένων μέχρι 31/12/2010 υπάρχει εφόσον πληρούνται και το όριο ηλικίας (58°) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη).
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε με τις διατάξεις του αρ. 2 παρ. 3 του ν. 3029/2002, πολύ αργότερα δηλαδή από τη θέσπιση της αναστολής με τις διατάξεις της παρ. 5 του αρ. 9 του ν. 1976/1991.
Στην περίπτωση που δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31.12.2010, τότε οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής υπάγονται στη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης. Ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης.
Παραδείγματα:
α. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλικίας την 31.12.2010, 53 ετών
> θα δικαιωθεί σύνταξης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη (26 μέχρι το 2010 και 7 μέχρι τη συμπλήρωση των 60 ετών) πραγματικής ασφάλισης και θα δικαιούται να αναγνωρίσει μέχρι 7 έτη ασφάλισης σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθρου 10 (προσοχή: εφόσον έχει ήδη εξαγοράσει κάποιο χρόνο από αυτούς που προβλέπονται στην παρ. 18, ο συνολικός χρόνος των 7 ετών μειώνεται αναλόγως).
β. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλικίας την 31.12.2010 53 ετών, ο οποίος έχει αναγνωρίσει και 750 ημέρες ως χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας
> θα δικαιωθεί σύνταξης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη πραγματικής ασφάλισης και θα έχει αναγνωρίσει 750 ημέρες στρατιωτικής υπηρεσίας (ήτοι 750:25= 30 μήνες, δηλ. 2,5 έτη), άρα θα έχει 35,5 έτη συνολικής πραγματικής ασφάλισης. Από τους αναγνωριζόμενους χρόνους της παρ. 18 του άρθρου 10 δεν θα δικαιούται 7 έτη αναγνώρισης, αλλά 7-2,5 (αναγνωρισθείσα στρατιωτική υπηρεσία) = 4,5 έτη.
Και στα δύο παραδείγματα, η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων είναι προαιρετική.
Β. Σύμφωνα με τους ν. 2084/1992 και 3029/2002 για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που συμπληρώνουν το 65° έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 60ό οι γυναίκες, ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη ασφάλισης.
Όπως προκύπτει από την ανωτέρω διάταξη για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι 31/12/2010, ο/η ασφαλισμένος/η θα πρέπει μέχρι αυτή την ημερομηνία να πληροί αθροιστικά τόσο το χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε με τις διατάξεις του αρ. 47 παρ. 6 του ν. 2084/1992, πολύ αργότερα δηλαδή από τη θέσπιση της αναστολής με τις διατάξεις της παρ. 5 του αρ. 9 του ν. 1976/1991.
Ειδικά για τις γυναίκες -ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας, προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65°. Μάλιστα, κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξης στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλικίας για πλήρη, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014.
Παραδείγματα:
α. ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1/1/1992 ηλικίας, 52 ετών την 31/12/2010
> θα δικαιωθεί πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, αφού το 60ό έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το 2018, όταν δηλαδή σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. 15 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 έχει ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος και απαιτείται πια η συμπλήρωση του 65ου έτους. Βεβαίως, η ασφαλισμένη αυτή, αφού θεμελιώνει δικαίωμα πλήρους σύνταξης το 2018 έχει δικαίωμα αναγνώρισης το έτος αυτό μέχρι 7 ετών για προσαύξηση της πλήρους σύνταξής της. Εναλλακτικά, η ίδια ασφαλισμένη, εφόσον αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μεταξύ 55ου και 60ού έτους της ηλικίας, ώστε να συμπληρώσει τα απαιτούμενα από άλλη διάταξη 25 έτη ασφάλισης.
β. Ασφαλισμένη στην ΤτΕ από 1.1.1985, ηλικίας 59 ετών την 31/12/2010, έχουσα 15 έτη ασφάλισης
> θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας της (το 2011), επομένως, θα μπορεί να λάβει την πλήρη σύνταξή της το έτος 2012, δηλαδή με τη συμπλήρωση του 61ου έτους της ηλικίας της.
Γ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3029/2002 , οι ασφαλισμένοι από 1/1/1983-31/12/1992 των (πρώην) Ειδικών Ταμείων (ΤΑΠ- ΟΤΕ, ΟΑΠ-ΔΕΗ, ΤΣΠ-ΗΣΑΠ., ΤΣΠ-ΕΤΕ, ΤΣΠ-ΑΤΕ, ΤΣΠ-ΤΕ, ΤΑΠ-ΙΛΤ,ΤΑΠ-ΕΤΒΑ, ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΑΠΑΕ-Η “ΕΘΝΙΚΗ”) θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 37 ετών υποχρεωτικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Με το νέο νόμο, η διάταξη αυτή παύει να ισχύει από την 1/1/2011.
Δ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2084/1992 για τους ασφαλισμένους (άνδρες) από 1/1/1983-31/12/1992 καθορίσθηκε ότι η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος είναι στο 65 έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 60ό έτος) , ενώ για τις γυναίκες στο 60ό έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 55° έτος).
Με τις διατάξεις του νέου νόμου, το όριο ηλικίας των 60 ετών ή μικρότερο αυτού που προβλέπεται από γενικές ή καταστατικές διατάξεις για την πλήρη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ασφαλισμένων των φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αυξάνεται κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1/1/2011 και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας με την επιφύλαξη – μεταξύ άλλων – ειδικών διατάξεων για εργαζόμενους σε ΒΑΕ. Επιπλέον, όπου προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε γυναίκες ασφαλισμένες σε όριο ηλικίας μικρότερο του 60ού, το όριο αυτό αυξάνεται κατά 1 έτος από 1/1/2011 και για κάθε επόμενο έτος μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού.
(Γυναίκες – υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31.12.1992 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 )
ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ (γυναίκες)
2010 25 60 55
2011 25 61 56
2012 25 62 57
2013 25 63 58
2014 25 64 59
2015 25 65 60
Για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι 31/12/2010 , η ασφαλισμένη θα πρέπει μέχρι αυτή την ημερομηνία να πληρούσε αθροιστικά τόσο το χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία που προβλέπονται κατά το έτος 2010 (25 έτη ασφάλισης και 60ό έτος ηλικίας για πλήρη σύνταξη ή 55° έτος για μειωμένη). Ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας, οι οποίες μέχρι την 31.12.2010 είχαν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και το 55° έτος της ηλικίας τους, έχουν θεμελιώσει δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης, ενώ θα θεμελιώσουν δικαίωμα λήψης πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας τους.
(‘νδρες – υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31.12.1992 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 )
ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010 25 65 60
2011 25 65 60
2012 25 65 60
2013 25 65 60
2014 25 65 60
2015 25 65 60
Κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξης στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλικίας για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη.
Παραδείγματα:
1. ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΕΤΕ από την 1.1.1983 ηλικίας, με 27 έτη ασφάλισης, 59 ετών το 2010
> έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2011(άρα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ό της ηλικίας της).
2. ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.1.1985 ηλικίας 55 ετών το 2010
> έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος ,δηλαδή το 2015 (άρα, μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ο έτος της ηλικίας της)
3. ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ από την 1.1.1985 ηλικίας 52 ετών το 2010
> δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Θα θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, δηλαδή το 2013 (άρα., μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας της- η μείωση σε αυτήν την περίπτωση, αν δηλαδή επιλέξει τη λήψη μειωμένης σύνταξης θα ανέλθει σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου το έτος 2013 πλήρους ορίου ηλικίας, δηλαδή του 63ου). Πλήρη σύνταξη θα θεμελιώσει όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται κατά το έτος συμπλήρωσης του 60ού έτους της ηλικίας (το 2018 συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της, άρα θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης στο 65° έτος, εφόσον βέβαια δεν έχει λάβει προηγουμένως μειωμένη σύνταξη).
E1. Μητέρες με ανήλικα παιδιά.
Για όσες υπήχθησαν στην ασφάλιση από 1/1/1983 – 31/12/1992 ισχύει:
ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010 25 50
2011 25 52 50
2012 25 55 53
2013 25 65 60
Με δεδομένο ότι το ισχύον μέχρι 31/12/2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ανωτέρω ασφαλισμένων ήταν το 50ό για πλήρη σύνταξη, όλες οι ασφαλισμένες στα ειδικά ταμεία, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή -που μπορεί να ανατρέξει πριν την ημερομηνία έναρξης του ν.3863/2010 – και πάντως μέχρι 31/12/2010 έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και κατά τη συμπλήρωση των 25 ετών έχουν/είχαν ανήλικο παιδί, έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στο 50ό έτος της ηλικίας τους.
Για τις ασφαλισμένες μητέρες ανήλικου παιδιού που συμπληρώνουν τα 25 έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προβλέπεται ότι ακολουθούν το όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα.
Παραδείγματα:
α. Μητέρα ανήλικου παιδιού που το 2012 συμπληρώνει 25 έτη υπηρεσίας στον ΟΤΕ [OTEr.AT] Σχετικά άρθρα (ασφάλιση ΤΑΠ-ΟΤΕ) και ταυτόχρονα έχει ανήλικο παιδί
> θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης το 2012 και δικαιούται πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 52ου έτους της ηλικίας ή μειωμένη στο 50ό έτος της ηλικίας της.
β. Μητέρα που το 2008 είχε ανήλικο παιδί και ταυτόχρονα είχε συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης
> έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης στο 50ό έτος της ηλικίας της.
ΠΡΟΣΟΧΗ: οι συγκεκριμένες διατάξεις εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανηλίκων παιδιών.
Για τους χήρους πατέρες αναπήρων παιδιών έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Ε2. Επισημαίνεται ότι, η διάταξη της νομοθεσίας του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, βάσει της οποίας μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες μέχρι 31-12-1992 που έχουν πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες ασφάλισης δικαιούνται με την συμπλήρωση του 55ου έτους ηλικίας τους πλήρη σύνταξη και με την συμπλήρωση του 50ού μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο πλήρες όριο, εφαρμόζεται και στην περίπτωση των ασφαλισμένων μητέρων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Τα προαναφερόμενα όρια ηλικίας (55° και 50°), με το νέο νόμο, ανακαθορίζονται από 1/1/2011 μέχρι να ανέλθουν το 2013 στο 65° για πλήρη και στο 60° για μειωμένη.
‘λλωστε, σύμφωνα με παλαιότερη εγκύκλιο και οδηγίες που εκδόθηκαν μετά τον ν. 3863/2010, διευκρινίσθηκε ότι δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση τα σημερινά όρια ηλικίας, 55° για πλήρη και 50° για μειωμένη θεμελιώνουν οι μητέρες, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή – που μπορεί να ανατρέξει και πριν την έναρξη ισχύος του νόμου, σίγουρα όμως μέχρι 31/12/2010, συμπλήρωσαν τις 5.500 ημέρες ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης έχουν και ανήλικο παιδί. Η εν λόγω κατηγορία κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τα ανωτέρω όρια ηλικίας οποτεδήποτε και αν ασκηθεί η αίτηση συνταξιοδότησης, χωρίς να εξετάζεται αν κατά την συμπλήρωση των ορίων αυτών θα συντρέχει ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού.
Με τις ίδιες, ως άνω προϋποθέσεις συνταξιοδοτούνται και οι χήροι πατέρες ανηλίκων. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με την πραγματοποίηση 5.500 ημερών ασφάλισης δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά πρόκειται για συνταξιοδοτική προϋπόθεση που αφορά τις ασφαλισμένες μητέρες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εφαρμόζεται κατ΄ επέκταση και στις αντίστοιχες ασφαλισμένες των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
3. Ασφαλισμένοι μέxρι 31.12.1992
Ασφαλισμένοι σε δύο ασφαλιστικούς φορείς με παράλληλη ή διαδοχική ασφάλιση, οι οποίοι έχουν ήδη καταστεί συνταξιούχοι ή έχουν συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για πλήρη συνταξιοδότηση σε έναν ασφαλιστικό φορέα, δε δικαιούνται να κάνουν χρήση του δικαιώματος αναγνώρισης των πλασματικών χρόνων του νέου νόμου.
Για τις γυναίκες ασφαλισμένες, οι οποίες έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και το 55° έτος της ηλικίας του μέχρι 31.12.2010 και επομένως έχουν θεμελιώσει δικαίωμα για λήψη μειωμένης σύνταξης, το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης παραμένει το 60°. Κατά συνέπεια, ο υπολογισμός του ποσοστού μείωσης της σύνταξης, σε περίπτωση επιλογής της μειωμένης συνταξιοδότησης, θα γίνεται με βάση του μήνες που υπολείπονται από τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας της ασφαλισμένης.
Ανακαθορίζεται το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση γυναικών ασφαλισμένων μέχρι 31/12/1992 των Φορέων και Κλάδων που εντάχθηκαν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με το νόμο Ρέππα καθώς και των γυναικών – ασφαλισμένων των ενταχθέντων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Κλάδων Σύνταξης του ΤΑΠ-ΙΛΤ, ΤΣΠ-ΑΤΕ και ΤΣΕΑΠΓΣΟ, οι οποίες έχουν τουλάχιστον 3 παιδιά και ανδρών ασφαλισμένων ομοίως, οι οποίοι έχουν από 3 παιδιά και πάνω και είναι χήροι ή διαζευγμένοι και οι τελευταίοι έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση.
Γυναίκες με τουλάχιστον 3 παιδιά – ‘νδρες με τουλάχιστον 3 παιδιά που είναι χήροι ή διαζευγμένοι και έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση (ασφαλισμένοι-ασφαλισμένες μέχρι 31/12/1992)
ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010 20 ΑΟΗ
2011 20 52
2012 20 55
2013 20 65
2014 20 65
2015 20 65
Σημειώνεται ότι για συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί μέχρι 31/12/2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο τελευταίος ασφαλιστικός νόμος δεν επηρεάζει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους. Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλισμένοι/ες που μέχρι 31/12/2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο νόμο 2084/1992, εφόσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31/12/2013.
4. Ασφαλισμένοι από 1.1.1993 και εφεξής
Το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα τέκνα – ασφαλισμένων σε οποιονδήποτε φορέα κύρια ασφάλισης από 1/1/1993 και εφεξής ανακαθορίζεται ως εξής:
Μητέρες με ανήλικα παιδιά υπαχθείσες στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα από 1/1/1993 και μετά
ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010 20 55 50
2011 20 55 50
2012 20 55 50
2013 20 65 60
Οι προβλέψεις για τις μητέρες ανηλίκων εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών.
Για τους χήρους πατέρες αναπήρων παιδιών εφαρμόζονται οι προβλέψεις που ισχύουν για τις μητέρες αναπήρων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών
Για την κατηγορία αυτή δεν υφίσταται από το ν. 3863/2010 πρόβλεψη για θεμελίωση/ κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Επομένως, η δυνατότητα λήψης σύνταξης στο 50° έτος της ηλικίας (για μειωμένη σύνταξη) ή στο 55° έτος της ηλικίας (προκειμένου για πλήρη σύνταξη) με την πραγματοποίηση 20 ετών ασφάλισης και εφόσον έχουν ανήλικο παιδί χωρεί, εφόσον συμπληρώνουν πέραν των χρονικών προϋποθέσεων και της ύπαρξης ανηλίκου τέκνου, και το 50° ή το 55° έτος μέχρι την 31/12/2012. Από 1/1/2013 και εφεξής ως όριο ηλικίας για θεμελίωση πλήρους σύνταξης ορίζεται το 65° και για μειωμένη το 60ό.
Πηγή: Ναυτεμπορική
